Davao merkezli budots kültürü, TikTok ve YouTube üzerinden yayılarak dünya çapında dans takipleri oluşturuyor ve müzik endüstrisinde “küresel yerel akım” kavramını yeniden tanımlıyor.
Güneydoğu Asya’nın Filipinler ülkesinde doğmuş bir müzik ve dans formu olan budots, geleneksel sokak partilerinden doğup sosyal medyada viral hâle geldi.
The Washington Post analizine göre, bu yıl itibarıyla budots parçaları Spotify Global Top 50 listesine girerken, dans videoları TikTok’ta milyonlarca yeniden paylaşım aldı.
Budots içindeki “sakal” adı verilen ritim tarzı ve “jukebox” sistemleriyle DJ’lerin gelişigüzel ritim kombinasyonları, “küresel dans” formüllerine alternatif oluşturuyor. Müzikologlara göre budots’un yükselişi, yerel halk kültürünün dijital platformlarda küresel dil haline dönüşmesinin çarpıcı örneklerinden biri. Budots’un TikTok etiketinde (#budotsdance) 2025’te %450 artış yaşandı; İstanbul’dan São Paulo’ya dek kullanıcılar bu dansa kendi versiyonlarını çekmeye başladı.
Filipinli DJ ve budots öncüsü Skeler ise, “Bunu parti kültürünün dışına çıkartıp kendimize ait bir müzik dili yaptık. Artık dünya bizi dinliyor,” diyor.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Budots’un yayılması, büyük plak şirketlerinin de dikkatini çekti — Universal Music Group’ın bu akım için özel bir “Budots Worldwide” alt markası oluşturduğu bildirildi. Bu gelişme, müzik endüstrisinde “yerelden küresele” geçişin somut bir göstergesi olarak yorumlanıyor.
Budots, Filipinler’in güneyindeki Mindanao Adası’nda, 2000’li yılların başında ortaya çıkan bir sokak dansı ve elektronik müzik türüdür. “Budots” kelimesi yerel argoda “serseri genç” anlamına gelir; bu nedenle akım başlangıçta alt sınıf mahalle eğlenceleriyle ilişkilendirilmiş, ancak zamanla bir “halk dansı” ve kültürel kimlik ifadesine dönüşmüştür.
Müzikal olarak budots, yüksek tempolu (genellikle 130–150 BPM) elektronik ritimler, tekrar eden kısa vokal örnekleri ve doğaçlama dans hareketleriyle tanınır. Bu müzik, profesyonel stüdyolarda değil, ev tipi bilgisayarlarda üretilir; DJ’ler “jukebox” yazılımlarıyla yerel sesleri karıştırarak kendi varyasyonlarını oluştururlar. Dans biçimi ise genellikle esprili, spontane ve ritim odaklıdır — budots’un ruhu da tam olarak bu “özgür amatörlükte” yatar.
2010’ların sonlarında YouTube, TikTok ve Facebook üzerinden yayılan budots, Filipin diasporası sayesinde küresel bir dans ve müzik fenomenine dönüştü. Artık Latin Amerika’dan Türkiye’ye, Güney Afrika’dan Japonya’ya dek farklı kültürlerde kendi yerel versiyonlarını üretmeye başlayan yeni bir “glokal” (yerel-küresel) müzik dili olarak kabul ediliyor.
Müziğin merkezine giden yol her zaman kenardan, varoşlardan geçmiştir. Toplumsal dışlanmanın, ekonomik sıkışmanın ve yaratıcı öfkenin birleştiği o alanlar, çağın yeni ritimlerini doğurur. Dijital çağda bu süreç hızlandı: artık bir gecekondu mahallesinden yükselen ses, birkaç hafta içinde milyonların kulaklığında çalabiliyor.
Filipinler’in Mindanao sokaklarından doğan Budots, Güney Afrika’nın banliyölerinde gelişen Amapiano ve Cape Town’un yeraltı sahnesinden çıkan Gqom, bu dönüşümün en canlı örnekleri. Hepsi, düşük maliyetli dijital prodüksiyonlarla yerel müzik dilini küresel bir estetiğe dönüştürdü. “Yoksulluk teknolojisi” diye küçümsenen basit yazılımlar, artık yeni müzik çağının yaratıcı motorları.
Latin Amerika’da, Brezilya’nın Baile Funk kültürü ve Şili’deki Reggaeton türevleri, yerel direnişlerin ritmik tezahürleri hâline geldi. Bu hareketlerin ortak noktası, “teknolojik erişim” ile “sosyal dışlanma” arasındaki gerilimden yeni bir estetik yaratmalarıdır.
Bu hattın erken örneklerinden biri ise Lambada’dır. 1980’lerin sonunda Brezilya’nın kuzey kıyılarındaki dans salonlarından doğan bu tutkulu ritim, Kaoma’nın 1989 tarihli “Chorando Se Foi (Lambada)” şarkısıyla küresel sahneye taşındı. Latin Amerika’nın alt sınıf eğlencelerinden beslenen Lambada, kısa sürede Avrupa diskoteklerinde ve MTV ekranlarında bir fırtınaya dönüştü. Yasaklı addedilen bedensel yakınlığı ve kıvrak figürleri, onu aynı zamanda dönemin ahlaki ikiyüzlülüğünün sembolü hâline getirdi.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
