Salt’ın yeni sergisi “Karanlık Dünya”, Salt Galata’daki Mastercard Sergi Mekânı’nda ziyarete açıldı.
Sergi, Metin Erksan’ın yönettiği, Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun senaryosunu yazdığı ve Âşık Veysel’in hayatını konu alan aynı adlı filmin üretim süreci etrafında şekillenen çelişkili anlatıları odağına alıyor. Sanatçı Mike Bode ile senarist Caner Yalçın’ın uzun soluklu araştırmasına dayanan proje, filmi bütüncül bir eser olmaktan çok, kültürel, politik ve tarihsel müdahalelerle biçimlenmiş bir yapı olarak ele alıyor.
Toplumsal gerçekçi bir yaklaşımla Sivrialan (Sivas) ve Ürgüp’te (Nevşehir) çekilen film, Âşık Veysel’in halk ozanı oluşuna uzanan öyküsünü melodramatik bir gönül hikâyesi etrafında anlatır. Ancak dönemin tarımsal kalkınma ve kırsal modernleşme politikalarına uygun şekilde yeniden kurgulanan anlatı, filme sonradan eklenen biçerdöver, okul ve dispanser sahneleriyle yön değiştirir. Bu müdahaleler, Veysel’in yaşam öyküsünü geri plana iterek filmi dönemin resmî ideolojisine hizmet eden bir propaganda aracına dönüştürür.
Sergide, bu karmaşık dönüşüm süreci sanatsal enstalasyonlar, video çalışmaları, senaryo analizleri ve arşiv belgeleri aracılığıyla izleyiciye sunuluyor. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi arşivlerinde yer alan ve bugüne dek gün yüzüne çıkmamış 35mm nitrat film görüntüleri, serginin en dikkat çekici belgeleri arasında yer alıyor. Sergi, filmin uğradığı müdahaleleri ve sansür kararlarını teknik ve estetik düzeyde inceleyerek, bir dönemin kültürel üretim süreçlerine dair katmanlı bir okuma öneriyor.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Sanatçı Mike Bode ile senarist Caner Yalçın’ın ortak çalışması olan “Karanlık Dünya”, filmi tekil bir anlatı olarak değil, sürekli değişime uğrayan, yeniden biçimlendirilen bir nesne olarak ele alıyor. Gülce Özkara küratörlüğünde hazırlanan sergi, filmin gösterime girmemiş versiyonlarını, sansürün izlerini ve ideolojik müdahaleleri görünür kılarken, bir dönemin sanatsal üretim koşullarını ve politik çerçevesini tartışmaya açıyor. Sergiye Kasım ayında yayımlanacak bir e-yayın ve çeşitli kamu programları da eşlik edecek.
“Karanlık Dünya” sergisi 14 Aralık 2025’e kadar ziyaret edilebilir. Sergi hakkında detaylı bilgiye saltonline.org adresinden ulaşılabilir.