ABD’de 2025 yılının sonuna yaklaşılırken, yıl boyunca en çok okunan kitaplara dair tablolar da netleşmeye başladı. AP News’in derlediği yıl sonu verileri, Amerikan okurunun kurgu ve kurgu dışı tercihlerine dair dikkat çekici ipuçları sunuyor.
Amerikan yayıncılık dünyasında yıl sonu bilançosu çıkarılırken, AP News tarafından yayımlanan güncel liste, 2025 boyunca ABD’de en çok satan kitapları bir araya getiriyor. Liste, yalnızca ticari başarıyı değil, aynı zamanda yılın ruhunu yansıtan okuma eğilimlerini de görünür kılıyor.
Kurgu kategorisinde uzun süredir zirvede yer alan isimlerden John Grisham, yeni romanıyla listelerdeki ağırlığını koruyor. Hukuk gerilimleriyle geniş bir okur kitlesine ulaşan Grisham, 2025’te de Amerikan ana akım okurunun güvenli limanlarından biri olmayı sürdürüyor. Kurgu alanında dikkat çeken bir diğer unsur ise polisiye ve gerilim türlerinin hâlâ baskın konumunu koruması.
Kurgu dışı listelerinde ise politik anılar, biyografiler ve kişisel anlatılar öne çıkıyor. Özellikle Michelle Obama’nın önceki yıllarda olduğu gibi 2025’te de geniş bir okur ilgisiyle karşılandığı görülüyor. Bu tür kitaplar, Amerikan okurunun yalnızca hikâye arayışında değil, aynı zamanda güncel toplumsal ve siyasal bağlamı anlamaya dönük bir okuma isteği taşıdığını da gösteriyor.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
AP News’in değerlendirmesinde, 2025 listelerinin en dikkat çekici yönlerinden biri, “güvenilir yazarlar” ile “güncel meseleleri ele alan kitaplar” arasındaki dengenin korunması olarak öne çıkıyor. Deneysel edebiyatın sınırlı bir alanda kalmasına karşın, tanıdık isimlerin yeni eserleri yıl boyunca satış listelerini belirlemeye devam etti.
Ortaya çıkan tablo, Amerikan yayıncılık pazarının hâlâ büyük ölçüde marka yazarlara ve güçlü anlatı vaatlerine dayandığını gösteriyor. 2025’in en çok satanları, bir yandan okur alışkanlıklarının sürekliliğini teyit ederken, diğer yandan edebiyatın kamusal tartışmalarla kurduğu ilişkinin canlılığını da gözler önüne seriyor.
Türkiye’de 2025 yılı çok satanlar listeleri, büyük ölçüde tanıdık isimlerin yeni ya da dolaşımını sürdüren kitapları etrafında şekillendi. D&R, Kitapyurdu ve yayınevlerinin yıl sonu verileri, yerli yazarların hâlâ satış listelerinde belirleyici olduğunu gösteriyor.
Kurgu alanında Ahmet Ümit’in romanları 2025 boyunca listenin üst sıralarında yer aldı. Polisiye türündeki Kayıp Tanrılar Ülkesi ve önceki yıllardan devreden eserleri, geniş bir okur kitlesiyle buluşmayı sürdürdü. Elif Şafak’ın romanları ise hem yeni baskılar hem de yabancı dillere yapılan çevirilerin etkisiyle satış ivmesini korudu. Zülfü Livaneli ve Hakan Günday gibi isimler de yıl boyunca çok satanlar listelerinden düşmeyen yazarlar arasında yer aldı.
Kurgu dışı kategoride İlber Ortaylı’nın tarih ve kültür kitapları 2025’te de güçlü bir satış grafiği çizdi. Ortaylı’nın farklı yayınevlerinden çıkan söyleşi ve deneme kitapları, özellikle geniş yaş gruplarına hitap eden “erişilebilir tarih” anlatılarıyla öne çıktı. Kişisel gelişim ve psikoloji alanında ise Beyhan Budak’ın kitapları, Doğan Cüceloğlu’nun yeniden baskılarıyla birlikte listenin istikrarlı başlıkları arasında yer aldı.
Türkiye’deki tablo, çok satanların büyük ölçüde “yeni keşifler”den değil, okurla güven ilişkisi kurmuş yazarlardan oluştuğunu gösteriyor. 2025’te satış başarısı yakalayan kitaplar, edebî tartışmalardan çok, tanıdıklık, süreklilik ve gündelik hayata temas etme kapasitesi üzerinden öne çıktı.
2025 yılı, farklı okuma kültürlerinin ortaklaştığı noktalar kadar ayrıştığı eksenleri de görünür kıldı. ABD, Almanya, Fransa ve Japonya’da yıl sonu listeleri birlikte okunduğunda, “çok satan” kavramının ülkeden ülkeye değişen anlamları olduğu açıkça görülüyor.
ABD’de okuma tercihleri, 2025’te de tanıdık yazarlara ve güçlü tür anlatılarına yaslandı. AP News ve Publishers Weekly verileri, hukuk gerilimleri, politik anılar ve biyografilerin geniş okur kitleleri tarafından tercih edildiğini gösteriyor. Amerikan okuru için güven duygusu ve güncel meselelerle temas hâlâ belirleyici.
Almanya’da ise tablo daha dengeli. Der Spiegel ve Börsenverein des Deutschen Buchhandels listelerinde, kurgu ile kurgu dışı neredeyse eşit ağırlıkta ilerliyor. Toplumsal analizler, tarih kitapları ve çağdaş Alman romanı birlikte yükselirken, okur sadakatinin yazardan çok konuya yöneldiği görülüyor.
Fransa’da satış listeleri, edebî prestijle iç içe okunuyor. Le Monde des livres ve Livres Hebdo’ya göre 2025’te deneme, anı ve otobiyografik anlatılar öne çıktı. Fransız okur, “çok satan”dan ziyade kamusal tartışma yaratan kitaplara yönelmeyi sürdürdü.
Japonya’da ise okuma haritası bambaşka bir düzlemde şekilleniyor. Oricon listeleri, manga ve light novel’ların hâlâ baskın olduğunu gösterirken, edebiyat kitapları daha sınırlı ama istikrarlı bir alanda dolaşımda kalıyor. Japon okuru için süreklilik, seri anlatılar ve görsel eşlik, metnin kendisi kadar önemli.
Bu dört ülkenin verileri birlikte okunduğunda, 2025’te okuma kültürünün tek bir küresel eğilime indirgenemeyeceği görülüyor. Aynı yıl içinde ABD güvenli anlatılara, Almanya konu merkezli okumaya, Fransa edebî tartışmaya, Japonya ise seri ve görsel anlatılara yaslanıyor. Bu çeşitlilik, “çok okunma”yı rakamlardan çok kültürel bağlam üzerinden düşünmeyi zorunlu kılıyor.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
