Netflix’te yayımlanan ‘Enfes Bir Akşam’ dizisi, ilk bakışta “aşk ve güç” temaları etrafında dönen bir melodram olarak tanıtıldı. Netflix’in 2025 sonbahar sezonunun “amiral gemisi” olarak lanse edilen yapım, yayınlandığı ilk haftada Türkiye’de zirveye yerleşti; 56 ülkede “Top 10” listesine girdi; globalde milyonlarca saat izlendi. Ancak bence bu dizi, yüzeydeki romantik anlatısından çok daha fazlasına işaret ediyor.
Dizi, estetik olarak bir “lüks dram” gibi görünse de politik olarak -bana göre- yeni Türkiye’nin sınıfsal ve kültürel dönüşümünün temsili. Bir yanda eski İstanbullu bir ailenin kızı Nihal, diğer yanda taşradan gelip küresel ölçekte büyüyen bir iş insanı olan Osman.
Bu karşılaşma, bir aşk hikâyesinden çok bir rejim hikâyesi aslında. İktidarın el değiştirmesi, sınıfların yeniden tanımlanması, sermaye ile siyasetin iç içe geçişi ve kültürel alanın yeni aktörlerce fethedilmesi ya da fethetme arzusu…
Osman karakteri, 2000’ler sonrası Türkiye’nin sosyoekonomik manzarasını temsil eder: Anadolu sermayesinin metropole taşınması, muhafazakâr girişimciliğin devletle kurduğu simbiyotik ilişki ve bireysel yükselme hikâyeleriyle meşrulaşan yeni zenginlik biçimi.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Osman, dizide “vizyon sahibi iş insanı” olarak sunulur; ama onun başarısının ardında, görünmez bir siyasal ağ vardır. Devlet ihaleleri, medya bağlantıları, vakıf geceleri, bağış kampanyaları — hepsi bugünün Türkiye’sinde ekonomik iktidarın siyasal meşruiyetle nasıl harmanlandığını ima eder.
Osman, “elinde viski kadehi, Boğaz’a nazır oturan” eski burjuvaya karşı “yeni burjuva” modelidir: Parası vardır ama kültürel meşruiyet peşindedir. Yükselmiştir ama tanınmak, “sayılmak” ister.
Dizide Nihal ise, modernleşmeci elitin son temsilcilerinden biridir. Onun dünyası -denizci geçmiş, köklü soy, incelikli dil, mimari zarafet- Cumhuriyet’le birlikte inşa edilen bir kültürün tortusudur. Osman’la karşılaşması, yalnızca duygusal değil, ideolojik bir çarpışmadır. Zaten Nihal’in “yalıda oturan arkadaşı” da daha ilk karşılamada bu vurguyu açık seçik biçimde yapar.
Nihal’in aşkı, aslında bir tür kültürel çaresizliktir. Eski dünyanın değerleri artık işlevsizdir; yeni dünyanın dili ise ona yabancıdır. O yüzden dizi boyunca Nihal ne tamamen teslim olur ne de direnir — tıpkı Türkiye’nin eski elitinin son otuz yılda yaşadığı çözülme gibi.
Nihal eski rejimin melankolisini taşır. İktidarını kaybetmiş ama hâlâ “doğru yaşam” iddiasını sürdüren bir sınıfın trajedisi.
Dizide mekân, Türkiye’deki iktidar mücadelesinin merkezidir. Boğaz, uzun yıllar boyunca Cumhuriyet elitlerinin, eski burjuvazinin, diplomatların ve entelektüellerin alanıydı. Şimdi oraya “yeni sakinler” taşınıyor: Osman gibiler. Osman’ın Boğaz’da yalı satın alması, sıradan bir emlak olayı değil; iktidarın coğrafi el değiştirmesidir. Yalı, burada mülk değil, kültürel mülkiyet anlamına gelir. Ve Osman’ın şahsında şöyle der: “Artık bu sahnenin sahibi biziz.”
Bu sahne, Türkiye’nin 2010’lar sonrası dönüşümünün görsel özeti gibidir: Bir dönem “merkez” olan eski elitler, kenara çekilir; çevre, merkezin mekânını işgal eder. Ancak bu işgal, aynı zamanda bir kültürel gerilim doğurur: Yeni zengin, mekânı satın alabilir ama habitusu değil. Bu yüzden dizi boyunca Boğaz hem bir başarı göstergesi hem de bir huzursuzluk mekânı olarak resmedilir.
Dizide hiçbir politik figür, parti, lider ya da miting yoktur ama “devlet” her yerde hissedilir. İhalelerde, vakıf gecelerinde, medya röportajlarında, Osman’ın otoriter ve hırslı bakışlarında…
Siyaset konuşulmaz ama herkesin davranışı siyaseten belirlenmiştir.
Dizinin Türkiye’de büyük izlenme oranlarına ulaşması -ve küresel platformlarda yankı bulması- sadece senaryonun sürükleyiciliğiyl ya da oyuncuların “ışığıyla” açıklanamaz. Dizi, bugünün Türkiye’sinde kolektif bir duygu hâline gelen “yükselme arzusu”nu sahneye koyuyor.
Osman’ın yükselişi, her izleyicide “ben de yapabilirim” duygusu yaratıyor; Nihal’in kaygısı ise, “Benim yerime kim geçti?” sorusunun duygusal izdüşümü. İkisinin çarpışma merkezi ise Boğaz ve yalıda temsil bulan “kültürel iktidar”…
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
