“Piyasalardaki çöküşün, ekonomideki bozulmanın nedeni protestolar, mitingler değil, İmamoğlu'nun gözaltına alınmasıdır” diyen Mahfi Eğilmez, “Tıpkı faiz ve enflasyon meselesinde olduğu gibi neden - sonuç ilişkisini birbirine karıştırarak insanların kafası karıştırılıyor” ifadelerini kullandı.
Ekonomist Mahfi Eğilmez, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının ardından finansal piyasalarda yaşanan dalgalanmaların temel sebebinin protestolar değil, doğrudan bu gözaltı kararı olduğunu yazdı. Eğilmez, “Piyasalardaki çöküşün, ekonomideki bozulmanın nedeni protestolar, mitingler değil, İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıdır” ifadesini kullandı.
Eğilmez, kararın ardından piyasalarda yaşanan gelişmeleri tarihsel verilerle karşılaştırdı. “O gün henüz hiçbir protesto, miting falan yokken dolar kuru 41,5’e çıktı, borsa hızla düştü, devre kesiciler çalıştı, TCMB milyarlarca dolar satarak piyasaya müdahale etti, kamu kurumları milyarlarca liralık hisse satın alarak borsadaki çöküşü durdurmaya çalıştı. Bunlar olurken ortada ne protesto ne de miting vardı” dedi.
Eğilmez, yaşananlara ilişkin neden-sonuç ilişkilerinin çarpıtıldığını belirttiği yazısında, “Tıpkı faiz ve enflasyon meselesinde olduğu gibi neden – sonuç ilişkisini birbirine karıştırarak insanların kafası karıştırılıyor. Bugün içinde olduğumuz durumun nedeni protestolar değil, İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıdır” ifadesine yer verdi.
Eğilmez’in paylaştığı piyasa verilerine göre, 17 Mart Pazartesi günü haftaya başlarken USD/TL kuru 36,60, gösterge faiz 37,09, BIST 100 endeksi 10.811 puan, CDS risk primi ise 242 seviyesindeydi. Ancak İmamoğlu’nun 19 Mart’ta gözaltına alınmasıyla bu göstergeler sert şekilde bozuldu. Eğilmez, “Henüz protesto eylemleri, Saraçhane toplantıları başlamamıştı. O gün piyasalarda durum şöyleydi: USD/TL Kuru: 37,90, Gösterge Faiz: 41,23, BIST 100 Endeksi: 9.860, CDS Risk Primi: 262” bilgisini verdi.
“Finansal piyasalardaki çöküşün nedeni protestolar, gösteriler değil, İmamoğlu’nun diplomasının iptali, gözaltına alınması ve ardından tutuklanmasıdır. Protestolar ve gösteriler, neden değil sonuçtur” diyen Eğilmez, bu sürecin ekonomik temelli değil, siyasi kaynaklı bir güvensizlik dalgası doğurduğunu belirtti.
Eğilmez’e göre, döviz kurundaki yükseliş, uygulanan para politikasının temelini oluşturan kur çıpasını zedeledi. “Carry trade yoluyla gelen yabancı yatırımcılar da döviz bozdurup TL’ye dönen yerli yatırımcılar da paniğe kapılarak yeniden dövize dönmeye yöneldiler. Piyasada panik arttı ve bunun üzerine yükselen USD/TL kurunu tutabilmek için TCMB piyasaya döviz satmaya başladı” değerlendirmesini yaptı.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
28 Mart 2025 saat 14 itibarıyla tablo daha da bozulmuştu. Eğilmez, “USD/TL Kuru: 38,01, Gösterge Faiz: 45,53, BIST 100 Endeksi: 9.460, CDS Risk Primi: 294” bilgilerini paylaştı ve “TCMB’nin bugüne kadar piyasaya 30 milyar dolara yakın döviz sattığı tahmin ediliyor” dedi. Bu müdahalelerin TCMB rezervlerini zayıflattığını belirtti.
Merkez Bankası’nın haftalık repo ihalesiyle borç verme işlemini askıya alarak gecelik borç verme uygulamasına geçtiğini hatırlatan Eğilmez, “TCMB, politika faizinin temelini oluşturan haftalık repo ihalesi yoluyla borç verme işlemini askıya alarak yerine gecelik borç verme uygulamasını devreye soktu ve bunu yaparken de faizi yüzde 44’ten 46’ya çıkardı. Böylece gecelik borç verme faizi politika faizi yerine geçti” ifadelerine yer verdi.
Ancak Eğilmez’e göre bu artış kamuoyuna farklı sunuldu. “TCMB’nin politika faizini artırmayıp gecelik borç verme faizini onun yerine yükseltmesinin nedeni hem siyasetçiye hem de dünyaya politika faizinin yüzde 42,5’te kaldığı izlenimi vermekti. Mesela sürekli güncellenen bu iki sitede TCMB faizi yüzde 42,5 görünüyor. TCMB, bu illüzyonu eskiden de uygulardı” diye yazdı.
Kurun yükselmesinin olası sonuçlarına ilişkin de değerlendirmede bulunan Eğilmez, “Kur geçişkenliği nedeniyle yükselen kur enflasyonu da yükseltir” dedi. CDS primindeki artışın dış borçlanma maliyetini, gösterge faizdeki yükselişin ise Hazine’nin iç borçlanma maliyetini artıracağını kaydetti.
Son olarak 9 günlük bayram tatilinin kısa vadeli bir sükûnet sağlayabileceğini belirten Eğilmez, “Ne var ki bu durulma, ortaya çıkan büyük güven kaybının ve karşılaşılan büyük maliyetin giderilmesini sağlayamaz” yorumuyla yazısını sonlandırdı.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
