75 yaşında hayatını kaybeden Türk edebiyatının usta kalemi Selim İleri, ardında yalnızca romanlar değil, sinema dünyasına kazandırdığı eşsiz eserlerle hatırlanacak bir miras da bıraktı.
Türk edebiyatının önemli isimlerinden Selim İleri, roman ve öyküleriyle olduğu kadar senaryo yazarlığı ve yönetmenlik alanındaki çalışmalarıyla da iz bıraktı. Sinemayla yakın bir ilişki içinde olan İleri, 1970’lerde senaryo yazarlığına yöneldi ve Türk sinemasına pek çok önemli eser kazandırdı.
İlk senaryo çalışması olan Cennetin Kapısı 1971’de Zeki Ökten tarafından Kadın Yapar adıyla beyaz perdeye uyarlandı. İleri’nin özgün hikâyesi, dönemin toplumsal meselelerini kadın bakış açısıyla ele almasıyla dikkat çekti. Bu başlangıcın ardından 1972’de senaryosunu yazdığı Yaralı Kurt, usta yönetmen Ömer Lütfi Akad’ın yönetmenliğinde sinemaseverlerle buluştu. Film, bireyin toplumsal baskılar karşısındaki yalnızlığını ve mücadelesini gözler önüne serdi.
‘Kırık Bir Aşk Hikâyesi’ ile En İyi Senaryo ödülü aldı
1973 yılında yazdığı Bir Demet Menekşe, yine Zeki Ökten tarafından filme çekildi. Duygusal yoğunluğu ve İleri’nin incelikli diyaloglarıyla öne çıkan bu yapım, dönemin dikkat çeken filmleri arasında yer aldı. Bir yıl sonra, 1974’te senaryosunu yazdığı Askerin Dönüşü de Zeki Ökten’in yönetmenliğinde çekildi ve İleri’nin sinemadaki üretkenliğini sürdürdüğünü gösterdi.
Selim İleri’nin sinema kariyerindeki en önemli dönüm noktalarından biri, 1981 yılında yazdığı Kırık Bir Aşk Hikâyesi oldu. Ömer Kavur’un yönetmenliğinde çekilen bu film bireysel duygular ile toplumsal gerçeklerin çatışmasını ustalıkla ele aldı ve 1982’de Sinema Yazarları Derneği tarafından “En İyi Senaryo” ödülüne layık görüldü. Aynı yıl senaryosunu yazdığı Göl, yine usta yönetmen Ömer Kavur’un perspektifinden izleyiciyle buluştu.
Beyazperdeden televizyon dizilerine
Selim İleri’nin 1980’lerde sinemadaki önemli projelerinden biri de Afife Jale (1987) oldu. Afife Jale’nin dramatik hayat hikâyesini ele alan bu film, dönemin sinema çevrelerinde büyük yankı uyandırdı.
Afife Jale
1989’da Selim İleri, sinema dünyasındaki birikimini bir adım ileri taşıyarak Hiçbir Gece adlı filmin yönetmenliğini yaptı. Bu yapımda senaryo yazımında Ayşe Şasa ve Levent Dönmez ile çalışan İleri, sinemada yalnızca senarist olarak değil, yönetmen olarak da iddialı olduğunu kanıtladı. Film, Hülya Koçyiğit ve Murat İlker gibi güçlü oyuncuları bir araya getirdi.
1990’lı yıllarda İleri, televizyon dizilerine ve filmlerine yöneldi. 1990 yapımı Yalancı Şafak ve Bir Yalnız Melek adlı eserleri, televizyon ekranında geniş kitlelere ulaştı. Yedikuleli Mihriban (1992) ve Bir Aşk Uğruna (1994) dizilerinde hem senarist hem de yönetmen olarak yer aldı.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
2007 yılında yazdığı Kilit, Selim İleri’nin son sinema projelerinden biri oldu. Bu eser, İleri’nin edebi hassasiyetini ve sinemaya olan tutkusunu yansıttı.
Selim İleri’nin sinemaya kazandırdığı eserler, onun yalnızca bir edebiyatçı değil, aynı zamanda Türk sinemasına yeni soluklar getiren usta bir kalem olduğunun da kanıtı niteliğinde. Geride bıraktığı romanlar da yapımcı, senarist ve yönetmenlere muhakkak ilham kaynağı olacak.
Selim İleri’nin senaryosunu yazdığı ve/veya yönettiği filmler:
Sinema Filmleri
1972 – Yaralı Kurt – Yönetmen: Ömer Lütfi Akad
1972 – Kadın Yapar – Yönetmen: Zeki Ökten
1973 – Cennetin Kapısı – Yönetmen: Zeki Ökten
1973 – Bir Demet Menekşe – Yönetmen: Zeki Ökten
Bir Demet Menekşe
1974 – Askerin Dönüşü – Yönetmen: Zeki Ökten
1975 – Çapkın Hırsız – Yönetmen: Atıf Yılmaz
1978 – Seninle Son Defa – Yönetmen: Feyzi Tuna
1981 – Kırık Bir Aşk Hikâyesi – Yönetmen: Ömer Kavur (Diyalog yazarı)
Kırık Bir Aşk Hikâyesi
1982 – Göl – Yönetmen: Ömer Kavur
1982 – Seni Kalbime Gömdüm – Yönetmen: Feyzi Tuna
1987 – Afife Jale – Yönetmen: Şahin Kaygun
1989 – Hiçbir Gece – Yönetmen: Selim İleri
1992 – Her Gece Bodrum – Yönetmen: Naci Çelik Berksoy
2007 – Kilit – Yönetmen: Ceyda Aslı Kılıçkıran
Televizyon yapımları
1990 – Yalancı Şafak (TV Dizisi)
1990 – Bir Yalnız Melek (TV Filmi)
1992 – Yedikuleli Mihriban (TV Dizisi, aynı zamanda yönetmen)
1994 – Bir Aşk Uğruna (TV Dizisi)
1999 – Kerem (TV Filmi)
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
