Salman Rushdie (Selman Rüşdi), (Fotoğraf: Jacob King / POOL / AFP)
Susturulmak istenen bir sesin yeniden duyulması bazen edebiyatın en güçlü eylemidir. Salman Rushdie (Selman Rüşdi), 2022’de New York’taki bir konferansta bıçaklı saldırıya uğradıktan sonra geçirdiği uzun iyileşme sürecinin ardından ilk kez kurmaca bir kitapla okurun karşısına çıkıyor.
AP News’e göre yazarın yeni romanı The Eleventh Hour (On Birinci Saat), 2026 baharında yayımlanacak.
Roman, 70’li yaşlarında bir yazarın, hem kendi geçmişiyle hem de onu susturmak isteyen bir dünyayla yüzleşmesini konu alıyor. Rushdie, saldırıdan sonra kaleme aldığı ilk satırları “yeniden doğuş” olarak nitelendiriyor. Kitapta yaşlanma, hatırlama ve affetme temaları öne çıkıyor; anlatı bir bakıma Midnight’s Children (Geceyarısı Çocukları) ve Joseph Anton arasındaki çizgide ilerliyor.
The Guardian’a göre Rushdie’nin bu romanı, “düşünce özgürlüğü ile ölüm korkusu arasındaki o ince hatta” odaklanıyor.
Yazarın görme yetisindeki kısmi kaybın da romana sembolik biçimde yansıdığı, karakterin içsel monologlarında “karanlıktan kelimelere uzanan bir yolculuk” olarak işlendiği belirtiliyor.
Edebiyat çevreleri bu eseri yalnızca kişisel bir dönüş değil, aynı zamanda “saldırıdan sağ çıkan bir dilin yeniden dirilişi” olarak değerlendiriyor. Eleştirmenler, The Eleventh Hour’ın, travma sonrası üretim biçimlerini tartışmaya açacak bir metin olacağı görüşünde birleşiyor.
1988 yılında yayımlanan “The Satanic Verses” (Şeytan Ayetleri) adlı roman, kısa sürede bazı Müslüman topluluklarca İslam’a hakaret olarak değerlendirilmişti. 14 Şubat 1989 tarihinde Ayetullah Humeyni, yazar Salman Rushdie ve yayınevinin sahiplerini “ölüm fetvası”yla cezalandırılması gereken kişiler olarak ilan etti.
Fetva hâlâ resmen geri çekilmemiş durumda; özellikle 2017’de Ayetullah Ali Hamaney fetvanın geçerliliğini yeniden vurguladı.
Güncel bilgiler, Rushdie’nin hâlâ yüksek güvenlik önlemleriyle yaşamını sürdürdüğünü ve 2022’de uğradığı bıçaklı saldırı sonrası yaklaşık 25 yıl hapis cezası alan saldırganın da bu fetvayı güdü olarak kullandığının mahkeme kayıtlarında yer aldığını gösteriyor.
2022 12 Ağustos’ta New York Eyaleti’ndeki Chautauqua Institution konuşması sırasında Rushdie sahnede bıçakla saldırıya uğradı; bu saldırı kalıcı görme ve el kullanımı kaybına yol açtı.
2025 Mayıs’ında saldırgan Hadi Matar 25 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Olay, yalnızca bireysel bir saldırı değil; “1989 fetvasının günümüzdeki yansıması” biçiminde yorumlandı — saldırganın mahkeme önündeki savunmasında “fetvanın uygulanması için hareket ettiğini” ileri sürmesi önemli bir gösterge olarak kayıtlara geçti.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
