Önümüzdeki 5 yıl boyunca tarım işçiliğinin yeniden önem kazanması beklenirken kasiyerlik, memurluk ve asistanlık gibi mesleklerin öleceği düşünülüyor.
Araştırmalara göre de önümüzdeki 5 yıl içinde ölecek ve yükselişe geçecek meslekler belli oldu. Dünya Ekonomik Forumu, 2030’da sürpriz şekilde geri dönecek iş kolunu da açıkladı. Türkiye’de de en hızlı büyüyecek sektörler dikkat çekti.
Teknoloji yapay zeka ile boyut atlarken istihdamın da rotası değişiyor. Önümüzdeki 5 yıl boyunca tarım işçiliğinin yeniden önem kazanması beklenirken kasiyerlik, memurluk ve asistanlık gibi mesleklerin öleceği düşünülüyor.
Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) Mesleklerin Geleceği 2025 Raporu’na göre değişen teknoloji, ekonomi ve demografik yapının 2030’a kadar 78 milyonluk net yeni iş fırsatı oluşturacağı öngörülüyor. Bazı yeteneklerin öne çıkacağı, bazılarına ise ihtiyaç kalmayacağı değerlendiriliyor.
Ancak değişen eğilimler 92 milyonluk mevcut istihdamı da yerinden ederek milyonlarca kişinin işsiz kalmasına neden olabilir.
Dünyada en hızlı büyüyen mesleklerin bir kısmını teknoloji, veri ve yapay zeka alanları oluştururken, teslimat, bakım, eğitim ve tarım gibi temel ekonomi rollerinde de büyüme bekleniyor.
En hızlı büyüyen meslekler ise sırasıyla şöyle:
Tarım işçisi, hafif kamyon veya teslimat hizmeti sürücüsü, yazılım ve uygulama geliştiricisi, inşaat ve son kat ustası, mağaza satış görevlisi, gıda işleme ve ilgili alanlar, araç, minibüs ve motosiklet sürücüsü, hemşirelik, gıda ve içecek servis pozisyonları.
En hızlı azalan meslekler:
En hızlı azalan meslekler arasında ise kasiyer ve gişe memuru, yönetici asistanı ve sekreteri, bina kapıcısı, temizlikçi ve temizlik görevlileri, malzeme kayıt ve stok görevlisi, baskı ve ilgili alan çalışanı, muhasebe, defter tutma ve bordro memuru, denetçi, ulaşım ve güvenlik görevlisi ile banka gişe memuru yer alıyor.
Küresel çapta binden fazla şirketten verilerin toplandığı rapora göre, “yetenek açığı” iş dünyasının dönüşümünde en önemli bariyer olmaya devam ediyor.
İş için gerekli becerilerin yüzde 40’ının değişeceği tahmin edilirken, işverenlerin yüzde 63’ü halihazırda yetenek açığını karşılaştıkları en önemli engel olarak görüyor. Yetenek açığı nedeniyle 120 milyondan fazla çalışanın orta vadede işten çıkarılma riski bulunuyor.
2030’a kadar en hızlı büyüyecek 10 yetenek şunlar bulunuyor:
Yapay zeka, büyük veri, ağ ve siber güvenlik, teknolojik okuryazarlık, yaratıcı düşünme, dayanıklılık, merak ve yaşam boyu öğrenme, liderlik ve sosyal etki, yetenek yönetimi, analitik düşünme ve çevresel sorumluluk.
Genişleyen dijital erişimin, 2025-2030 döneminde Türkiye’de işgücü piyasasında önemli değişimlere yol açması bekleniyor. Bu durum, ülkede faaliyet gösteren firmaların yapay zekâ ve robotik gibi teknolojileri daha yoğun şekilde benimsemesinin önünü açacak. Ayrıca Türkiye’deki şirketlerin yüzde 60’ı, enerji teknolojilerinin iş modellerini dönüştüreceğini öngörüyor.
Türkiye’de en hızlı büyümesi öngörülen iş rolleri ise şöyle:
Robotik Mühendisleri, Yenilenebilir Enerji Mühendisleri ve Otonom ve Elektrikli Araç Uzmanları, önümüzdeki dönemde öne çıkması beklenen meslekler arasında yer alıyor
İşverenler, Türkiye’de 2030 itibarıyla iş başında gereken becerilerin yüzde 44’ünün değişeceğini tahmin ediyor; bu oran, küresel ortalama olan yüzde 39’un üzerinde seyrediyor. Yapay zekâ ve büyük veri, teknolojik okuryazarlık ile siber ağ ve güvenlik, ülkede en hızlı büyümesi beklenen beceriler olarak gösteriliyor. Bunun yanı sıra, çok dilli yetkinliklerin öneminin de küresel ortalamaya göre daha yüksek bir artış göstermesi dikkat çekiyor.