Mixue, dünyanın en büyük fast food zinciri oldu. (Fotoğraf: Jade GAO / AFP)
Dünyanın en büyük fast-food zinciri artık ne McDonald’s ne de Starbucks. McDonald’s ve Starbucks gibi Amerikan devleri dünyanın dört bir yanında tanınıyor olabilir, ancak dünyanın en büyük fast-food zinciri unvanı bugün bir Çin markasına ait: Mixue Ice Cream & Tea.
Dondurma ve bubble tea ürünleriyle öne çıkan Mixue, Mart 2025 itibarıyla dünya genelinde 46 bini aşkın mağazaya ulaşarak McDonald’s’ı geride bıraktı.
Markanın başarısının merkezinde, 1997 yılında Henan Üniversitesi’nde öğrenci olan Zhang Hongchao’nun Zhengzhou sokaklarında açtığı küçük bir içecek tezgahı var.
Bugün Zhang, kardeşi Zhang Hongfu ile birlikte şirketin başında bulunuyor ve her iki kardeşin toplam serveti 8,1 milyar dolara ulaşmış durumda.
Mixue’nin hikâyesi, Zhang Hongchao’nun büyükannesinden 3 bin yuan (bugünkü değeriyle yaklaşık 417 dolar) borç alarak kurduğu ilk sokak tezgahıyla başladı.
Mixue ünlü markaları geride bırakdı. (Fotoğraf: Peter PARKS / AFP)
Soğuk içecekler ve rendelenmiş buzlu tatlılar satan Zhang, ürün maliyeti 1,5 yuan olan içecekleri 100 yuan’a kadar satarak büyük kârlar elde etmeye başladı. Ancak deneyimsizlik ve Zhengzhou’nun hızlı kentleşmesi, onu ciddi engellerle karşı karşıya bıraktı.
Zhang’ın tezgâhı bir yıl içinde üç kez yıkıldı. Kış aylarında dondurma ve içecek satışlarının düşmesiyle birlikte Zhang, geçimini sağlamak için mandalina satmak zorunda kaldı. Ancak tüm bu zorluklara rağmen vazgeçmedi; ürün çeşitliliğini artırdı, yeni makineler aldı ve fiyat-performans oranıyla dikkat çeken 1 yuan’lık dondurma külahı gibi ürünlerle tüketici kitlesini genişletti.
2007 yılında Zhang Hongchao, kardeşi Zhang Hongfu’yu şirkete dahil etti. Şirketin CEO’luk görevini üstlenen Hongfu, organizasyonel sorunların çözülmesinde kilit rol oynadı. O döneme kadar, birçok şube arkadaşlar ve aile üyeleri tarafından işletiliyor, standartlar korunamıyordu. Hongfu’nun getirdiği mağaza yöneticisi sistemi sayesinde hem disiplin sağlandı hem de iç anlaşmazlıklar önlendi.
Mixue’nin hızla büyüyen şube ağı, kalite ve tedarik zinciri sorunlarıyla başa çıkmak zorunda kaldı. Bu problemleri çözmek için 2014 yılında Zhang, çiftçilerden hammaddeleri doğrudan temin eden ve kendi üretimini gerçekleştiren bir depo ve üretim ağı kurdu. Şirket bugün Çin’in 22 farklı eyaletinde lojistik ve depo merkezleriyle faaliyet gösteriyor.
Sina News’e göre Mixue, 2024 yılında 4,4 milyar yuan (615 milyon dolar) net kâr elde etti. Geliri bir önceki yıla göre yüzde 40 artarak 24,8 milyar yuana (3,43 milyar dolar) ulaştı. Hisse başına kazanç ise 12,3 yuan (1,71 dolar) oldu ve bu da yüzde 41’lik bir artışı temsil ediyor.
Şirketin en dikkat çeken yönlerinden biri ise düşük işletme maliyetleri. Rakiplerinin satış gelirlerinin yüzde 45 ila yüzde 55’ini gider olarak harcadığı sektörde, Mixue bu oranı %30 seviyesinde tutmayı başarıyor. Bu veriler, Journal of Fintech and Business Analysis tarafından yayımlanan güncel bir çalışmada da teyit edildi.
2024 yılında 10 binin üzerinde yeni mağaza açan Mixue’nin kapanış oranı sadece %3,5 seviyesinde kaldı. Şirketin 45 binden fazla şubesinin yüzde 99’u franchise modeliyle işletiliyor. Ancak Mixue’nin gelir modeli farklı: Şirket, ana gelirini franchise ücretlerinden değil, bayilerine sattığı ürün ve ekipmanlardan elde ediyor. Bayiler, bu ürünleri doğrudan Mixue’den satın almak zorunda.
Mixue, 2024 yılı başında Hong Kong Borsası’nda başarılı bir halka arz gerçekleştirdi. 3,45 milyar Hong Kong doları (444 milyon dolar) toplayarak yılın en büyük halka arzlarından biri oldu. Şirketin hisseleri de kısa sürede neredeyse iki kat değer kazandı.