Efsanevi dövüş sanatları uzmanı ve sinema oyuncusu Bruce Lee, 20 Temmuz 1973’te Hong Kong’da 32 yaşında hayatını kaybetmişti. Ölüm nedeni resmi kayıtlarda “beyin ödemi” olarak geçse de, “Equagesic” isimli ağrı kesiciye karşı gelişen alerjik reaksiyon “ölüm nedeni” olarak gösterilmişti.
İspanyol böbrek uzmanlarının 2022 tarihli çalışması, bu klasik açıklamayı bilimsel olarak sorguluyor. Araştırmaya göre, Lee’nin, aşırı su tüketimine bağlı olarak düşük sodyum değerli (hiponatremi) bir kan durumu geliştirmesi ve bu nedenle beyin dokusunun şişmesi (ödem) ölümüne yol açmış olabilir. Araştırmacılar, “Böbreklerin fazla suyu dışarı atmayı başaramaması Lee’nin ölümüne neden oldu” sonucuna işaret ediyor. Bu durum, akuttan şiddetli vakalarda birkaç saat içinde ölümle sonuçlanabiliyor.
Lee’nin önceden de benzer bir beyin ödemi atağı geçirdiği (10 Mayıs 1973), sık sıvı tüketimi, alkol, reçeteli ilaçlar, marijuana kullanımı ve düşük kalorili sıvı diyet gibi risk faktörlerinin bir kombinasyon oluşturduğu ve hiponatremi gelişimini kolaylaştırdığı belirtiliyor. Bu tahmin, modern tıbbi bilgi ışığında ölüm nedenine dair çarpıcı bir yeniden değerlendirme getiriyor.
Öte yandan, bu teori hâlâ bir tartışma konusu. Bruce Lee’nin resmi ölüm nedeninin “Equagesic’e karşı aşırı duyarlılık nedeniyle beyin ödemi” olduğu kabul ediliyor. Lee’nin ailesi arasında, kızı Shannon Lee bu yeni teorilere karşı temkinli bir duruş sergiliyor; klasik açıklamayı koruyor.
Bruce Lee’nin kızı Shannon Lee temkinli
Bu arada, konuyla ilgili yeni bir gelişme, Hong Kong’un yayın kuruluşu TVB’ye ait Ctrl+F The Truth adlı belgeselde yaşandı. TVB LinkedIn ve Hype MY gibi kaynakların aktardığına göre, belgesele katılan doktorlar ve dönemin adli kayıtlarına erişimle verdiği görüşlerde, Bruce Lee’nin ölümünün esas nedeninin epilepsi krizi (SUDEP – unexpected sudden death in epilepsy) olabileceği ifade edildi. Lee’nin daha önce bir tonlama sırasında yaşadığı nöbet ve o dönemdeki stresli durumu gözlemleyen uzmanlar, bunun beyin ödemi yerine gizli bir epileptik atak olabileceğini belirtiyor.
Belgeselde, Lee’nin imajını korumak adına epilepsi tanısı ve nöbet geçmişinin kamuoyundan saklandığı; ölüm nedeninin yıllarca yanlış yönlendirildiği iddiası da dile getiriliyor. İçeride doktorlar ve yakın çevre, ölüm raporlarındaki verilerin yeniden incelenmesi gerektiğini savunuyor.
Ayrıca başka uzmanlar, epilepsiye duyarlılık riski ile su-böbrek dengesinin ölüm nedeni olabileceğini öne süren hiponatremi hipotezini destekleyici nitelikte. Yani Bruce Lee’nin ölümü, epileptik risk + sıvı dengesi bozukluğu kombinasyonu nedeniyle olabilir.
Bruce Lee’nin kızı Shannon Lee’nun bu yeni teorilere karşı temkinli olduğu ve babasının ölüm sebebinin bilimsel doğruluk temelinde yeniden incelenmesini desteklemeye açık göründüğü biliniyor.
TVB ve Sağlık Belgeseli Belgesi
Ctrl+F The Truth (真相猜•情•尋), Hong Kong’un devlet yayın kuruluşu TVB tarafından hazırlanan gerçek suç ve gizem belgesellerinden biridir. Bruce Lee’nin ölümü bu programın ilk konusuydu. Belgesel, tıbbi raporlar, adli ifadeler ve dönemin görgü tanıklarının açıklamalarına dayanarak geniş bir soruşturma yürütüyor. İlk bölümü Hong Kong’da yayınlandığında, izlenme rekorları kırıldı; YouTube versiyonu da onbinlerce izlenme aldı.
Hiponatremi Nedir?
Hiponatremi, kandaki sodyumun normalin altına düşmesi durumudur. Vücutta su dengesini kontrol eden bu mineral azaldığında, hücreler su tutar ve şişer; özellikle beyin hücrelerinin şişmesi beyin ödemi şeklinde ölümcül bir tablo oluşturabilir. Sık su tüketimi, alkol, düşük tuz içeriği, bazı ilaçlar ve böbrek fonksiyon bozukluğu hiponatremiyi tetikleyebilir.