Türkiye Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, 2 Ağustos'ta Instagram'a erişim yasağı getirdi. Halk internete VPN ile girdi. Hangi VPN’ler daha güvenli? VPN kullanırken neye dikkat edilmeli?
Türkiye Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), 2 Ağustos Cuma günü sosyal medya uygulaması Instagram’a erişim yasağı getirdi. Milyonlarca kullanıcı Instagram kullanamadı. Instagram yasaklanmasına dair resmi bir açıklama gelmedi. Fakat medyada yer alan bilgilere göre erişim engelinin sebebi; Hamas’ın Siyasi Büro Şefi İsmail Haniye’nin İsrail tarafından İran’da suikast sonucu öldürülmesine yönelik paylaşımlar oldu.
Haniye suikastine karşı Türkiye’den yapılan resmi taziye mesajlarını Instagram sildi. Türkiye ise tepki olarak Instagram’a erişim engeli getirdi.
Türkiye’de vatandaş ise erişim engellerine alışkın. Sosyal medya kullanmak isteyen birçok kişi refleks olarak VPN kullanmaya başladı. Peki, VPN nedir, ne işe yarar? VPN kullanarak anonimlik sağlanabilir mi?
Dünya genelinde interneti gözlemleyen ve siber güvenlik gelişmelerini takip eden NetBlocks, BTK’nın kararından sonra Instagram kararını kısıtladığını açıkladı.
Türkiye, VPN kavramıyla uzun süredir tanışık. Ülkede hükümet, zaman zaman internete ve sosyal medyaya sansür uyguladığında, halk bu engelleri aşmak için VPN gibi alternatif yöntemlere başvuruyor.
VPN (Virtual Private Network), yani Sanal Özel Ağ, fiziksel olarak bulunmadığınız bir yerdeki ağa sanal olarak bağlanmanızı sağlayan bir hizmettir. Örneğin, İstanbul’da internete bağlanan bir cihazı, sanki Berlin’deymiş gibi bir internet ağına bağlayabilir. Dünya genelinde VPN, gizliliği korumak ve sansürleri aşmak amacıyla yaygın olarak kullanılır. Ancak, VPN’in başka birçok kullanımı da vardır.
VPN, aralarında güvenli ve şifrelenmiş bağlantılar bulunan bir bilgisayar ağı gibi çalışır. Web istekleriniz önce şifrelenmiş bir kanaldan geçer ve ardından hedefe ulaşır. Bu süreç, VPN kullanıcısını farklı bir IP adresiyle gösterir. Böylece, internette yaptığınız işlemler şifreli hale gelir ve ne internet servis sağlayıcınız ne de yetkililer sizi izleyebilir. Ancak, VPN bile yüzde 100 anonimlik sağlamaz.
VPN hizmeti genellikle ihtiyaç halinde kullanılıp sonrasında kapatılır. Fakat, sanılanın aksine VPN, birçok durumda kullanılması gereken bir hizmettir. Özellikle, Public Wi-Fi’lerde VPN kullanımı oldukça önemlidir. Siber korsanlar için toplu alanlardaki, kafelerdeki veya kampüslerdeki ücretsiz Wi-Fi’ler kolay hedeflerdir. Açık ağlarda, sosyal medya hesaplarınız, internet bankacılığı ve kredi kartı bilgileriniz ele geçirilebilir. VPN kullanarak bu verileri sanal olarak başka bir ağda girdiğiniz için güvenliğinizi sağlamış olursunuz.
VPN seçerken en çok dikkat edilmesi gereken unsur, hizmeti sağlayan firmadır. ‘Güvenli’ olduğunuzu düşünerek yaptığınız internet işlemlerini bu şirketler yedekleyebilir. Sonuçta internete bu şirketin ağı üzerinden bağlanıyorsunuz. Bu verileri satmaları veya herhangi bir hükümet, emniyet gücü ya da istihbarat örgütü ile paylaşmaları mümkündür. Bu yüzden, VPN sağlayıcı firmayı seçerken oldukça dikkatli olunmalıdır.
İnternette yaygın bir bilgi vardır: “Eğer internette bir hizmet ücretsiz ise ücret sizsinizdir.” Yani, ücretsiz hizmet sunan firmalar ücreti sizin verilerinizi satarak alır. Ücretsiz VPN hizmetleri genellikle güvenilir değildir ve eğer reklam izletiyorlarsa bu hizmetten kaçınmanız gerekir. Bu, verilerinizi toplayıp işlediklerinin bir kanıtıdır.
Hayır, hiçbir VPN size yüzde 100 anonimlik ve güvenlik garantisi vermez. İnternette yaptığınız her eylem arkasında bir iz bırakır ve bu izlerden kullanıcıya ulaşmak mümkündür. Ancak, VPN kullanımı bu süreci oldukça zorlaştırır. Kullanılan VPN hizmetinin güvenliği ve veri mahremiyeti burada önemlidir.
VPN seçiminde ilk dikkat edilmesi gereken kriter, güvenilir sunuculardır. Bazı VPN hizmetleri çok sayıda sunucularının olduğunu ve bunun da onları popüler ve güvenilir yaptığını iddia eder. Ancak, asıl önemli olan sunucuların sayısı değil, güvenliğidir.
Sunucuların güvenliğinde dikkat edilmesi gereken unsurlardan biri de kullanılan teknolojilerdir. Eski teknoloji olan PPTP (Noktadan Noktaya Tünel Protokolü) yerine, OpenVPN protokolünü kullanan şirketler daha güvenilirdir. Ayrıca, VPN şirketlerinin geçmişi ve itibarı iyi araştırılmalıdır.
Beş, dokuz ve on dört göz ülkelerinde bulunan bir VPN hizmetinden yararlanıyorsanız, bilgilerinizin farklı ülke istihbaratları ve şirketleri ile paylaşıldığını bilmelisiniz. Gizlilik ve güvenliğe önem veriyorsanız bu ülkelerde bulunan hizmetlerden yararlanmamalısınız.
Beş Göz: ABD, Birleşik Krallık, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda.
Dokuz Göz: Beş Göz + Danimarka, Fransa, Hollanda, Norveç.
On Dört Göz: Dokuz Göz + Almanya, Belçika, İtalya, İsveç, İspanya.
VPN kullanımı, internet güvenliği ve gizliliği açısından önemli bir araçtır. Ancak, doğru VPN hizmetini seçmek ve kullanmak, bu teknolojinin sunduğu faydaları tam anlamıyla deneyimlemenizi sağlar.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
