BİR şey hakkında Kur’an veya hadislerde helallik veya haramlık yönünden herhangi bir delil bulunmaması durumunda, sonu helâl bir eylem veya amaç olan vasıtaların helal, sonu haram bir eylem veya amaç olan vasıtalarınsa haram olduğu varsayım… Başka bir ifadeyle, harama götüren şey(ler)in haram (yasak) ve helale götüren şey(ler)in helal olarak kabul edilmesidir.
Zerâyi, bir şeye götüren vesile ve yol manasına gelen zeria‘nın çoğuludur.
Zerayide asıl olan fiillerin sonucudur. Fiil, sonucuna göre hükme bağlanır. İstenilen bir şeye vasıta olan fiil taleb edilir; kötülüğe vasıta olan şey de yasaklanır. Burada fiillerin sonuçları göz önüne alınırken failin niyetine değil fiilin sebep olduğu neticeye bakılır ve hüküm ona göre verilir.
Sedd-i zerayi’ vesîleleri kaldırmak, sebebi tıkamak demektir. Bu durumda harama vesîle olân şey haram, vacibe vesîle olan şey ise vaciptir. Fuhuş haramdır; fuhşa vesîle olduğu için yabancı kadının avret yerine bakmak da haramdır. Cuma namazı farzdır, Cuma namazına gitmek ve Cuma namazına gitmek için alış-verişi bırakmak da farzdır.
