BİREYLERİN hem iş hayatlarından hem de özel hayatlarından kopmalarına yol açan stres bozukluğu…
Tükenmişlik sendromundan mustarip kişiler yaşadıkları yoğun stresin sonucu olarak iş hayatlarında her zamanki performansı gösteremezler. Düşük performans daha fazla stresi beraberinde getirir. Şirket kültürüne yerleşmiş olan rekabet, tükenmişlik sendromunun en temel sebepleri arasındadır. Tükenmişlik sendromu kişilerin özel hayatlarına da yansır, bireyler memnuniyetsizlik, hoşnutsuzluk duygularını mesai saatleri dışında da yoğun biçimde yaşamaya devam eder. Kişi, içinden çıkması zor bir memnuniyetsizlik döngüsü içine girmiş olur.
Tükenmişlik Sendromuna Ne Yol Açar?
Tükenmişlik sendromu, stresli iş hayatının kişide yol açtığı sıkıntıları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Rekabet odaklı iş ortamları, mobbing, gelecek kaygısı tükenmişlik sendromunun temel sebepleri arasındadır. Hayır diyemeyen mükemmeliyetçi kişilik özelliğine sahip olmak, kişinin aşırı sorumluluk yüklenmesi ve iş yerindeki organizasyonel problemler tükenmişlik sendromunun oluşmasında neden olan faktörler arasındadır. Bu durumu yaşayan çalışanların daha kolay yoruldukları ve tükenmiş hissettikleri, yaşadıkları yoğun stresi iş çıkışında üstlerinden atamadıkları gözlemlenmiştir.
Bazı kişiler tükenmişlik sendromu yaşamaya daha meyillidir. Mükemmeliyetçi, işinden yüksek doyum edinme beklentisine sahip, eleştirilerden kolay etkilenen bireylerin tükenmişlik sendromu yaşama ihtimali daha yüksektir. Bazı kişilik özelliklerine sahip insanlar tükenmişlik sendromu yaşamaya meyilli olsa da bu durum iş hayatında aktif olarak yer alan herkesin başına gelebilir.
Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Tükenmişlik sendromunun fiziksel ve psikolojik olmak üzere birçok farklı belirtisi mevcuttur. Hastanın vücudunda vuku bulan ilk belirti çoğunlukla başta hafif olarak başlayan ve zamanla şiddetli bir hale gelen bitkinliktir. Kişi kendini bitkin hissettiği için sosyal hayatında ve iş ortamında bozulmalar ortaya çıkar zira kişi birçok aktiviteden elini ayağını çeker, kendini uzaklaştırır. İlk aşamada bitkinlik hissine karın ağrısı, baş ağrısı, uyku bozuklukları ve iştahta ani artış (ya da ani azalma) gibi fiziksel belirtiler eşlik eder. Tükenmişlik sendromunun sık görülen belirtileri ise şu şekilde sıralayabiliriz:
Bitkinlik
Sürekli olumsuz düşüncelere kapılmak
Duygusal ve bedensel olarak tükenmiş hissetmek
Umutsuzluk
Karamsarlık
Normalde kolayca yapabileceği işleri yapmaktan imtina etmek, genel olarak bir isteksizlik hali
Dikkat dağınıklığı
Odaklanma güçlüğü
Unutkanlık
Baş, sırt, bacak ve karın gibi vücudun çeşitli bölgelerinde ağrı
Kabızlık ve ishal gibi çeşitli gastrointestinal problemler
Kimi zaman çok uyumak, kimi zaman az ve aralıklı uyumak gibi sürekli devam eden uyku problemleri
Tükenmişlik Sendromu En Çok Kimlerde Görülür?
Tükenmişlik sendromu, yaygın olarak yoğun ve stresli bir iş hayatı yaşayan kişilerde görülür. Bunun yanında günlük hayatında sürekli bir şeyleri yapma konusunda baskı altında kalan, son derece titiz ve ince düşünerek icra edilmesi gereken işlerde çalışan, mükemmeliyetçi bir yapıya sahip olan ve genel olarak hizmet sektöründe faaliyet yürüten iş kollarında çalışan kişiler tükenmişlik sendromu için riskli grupta yer alırlar.
Tükenmişlik Sendromu Nasıl Başlar?
Bilhassa aşırı yoğun tempoda çalışan ve çok stres altında olan kişilerde görülen bu rahatsızlık, bir süre sonra kendini göstermeye başlar. Eğer zor koşullar altında çalışma devam ederse, belirli bir evrenin ardından çöküş başlar. Böylece hastalık kendini belli eder.
Tükenmişlik Sendromunun Son Evresi Nedir?
Dördüncü evre, son evre olarak bilinir. Ve genellikle APATİ ismiyle anılır. Bu evre ile beraber çevresel olaylara karşı tepki vermede azalma ve duyarsızlaşma başlar.
