Teravih namazı, Ramazan ayında yatsı namazından sonra kılınan sünnet bir namazdır. Cemaatle veya bireysel olarak kılınabilir ve Hz. Muhammed’in teşvik ettiği nafile namazlardan biri olarak kabul edilir.
Kelime kökeni Arapça “tervîha” (dinlenmek, rahatlamak) kelimesinden gelir. Teravih, uzun bir namaz olduğu için her dört rekâtın ardından bir süre dinlenildiğinden bu ismi almıştır. Ramazan ayında kılınmasının sebebi, ibadetlerin artırılması ve maneviyatın güçlendirilmesidir.
Hz. Muhammed Dönemi
Hz. Muhammed, sahabeleriyle birkaç gece teravih namazını cemaatle kılmış ancak farz olduğu düşünülmesin diye sürekli cemaatle kılmamıştır.
Hadislerde, “Kim Ramazan gecelerini namazla ihya ederse, geçmiş günahları affolunur” (Buhari, Müslim) buyurmuştur.
Hz. Ömer Dönemi
Hz. Ömer (r.a.), Müslümanların bireysel olarak kıldığı teravihi cemaatle kılmalarını teşvik etmiştir.
Bu uygulama, Ramazan gecelerinde cemaatle kılınan bir sünnet namazı olarak günümüze kadar gelmiştir.
Osmanlı Dönemi
Osmanlı Devleti’nde teravih namazı, camilerde hattatlar ve hafızlar tarafından mukabele eşliğinde kılınırdı.
Hatta bazı camilerde, hatimli teravih olarak Kur’an’ın tamamı namaz içinde okunurdu.
Hanefi Mezhebine Göre: 20 rekât (10 selam)
Şafii ve Maliki Mezhebine Göre: 20 rekât
Hanbeli Mezhebine Göre: 8 veya 20 rekât
Bazı Müslümanlar, Hz. Muhammed’in 8 rekât kıldığını belirten rivayetleri esas alarak 8 rekât kılarken, çoğunluk Hz. Ömer döneminden itibaren yerleşen 20 rekât uygulamasını benimser.
İki rekâtlı veya dört rekâtlı bölümler halinde kılınabilir.
Her dört rekâtın ardından kısa bir dinlenme molası (tervîha) verilir.
Namazın sonunda vitir namazı kılınır.
Cemaatle kılınabileceği gibi bireysel de kılınabilir.
Teravih namazı, Ramazan ayının manevi atmosferini güçlendiren bir ibadet olarak kabul edilir.
Peygamber Efendimizin Tavsiyesi
Hz. Muhammed, teravih namazının Ramazan ayında kılınmasını teşvik etmiştir:
“Kim Ramazan’ı inanarak ve sevabını Allah’tan umarak ibadetle geçirirse, geçmiş günahları bağışlanır.” (Buhari, Müslim)
Manevi Atmosferi Artırır
Ramazan ayında teravih namazı, Müslümanlar arasında birlik ve beraberliği artırır.
Cemaatle kılındığında, camilerde manevi bir coşku oluşur.
Kur’an-ı Kerim ile Bütünleşmek
Hatimli teravihlerde, Kur’an-ı Kerim baştan sona okunarak Ramazan boyunca bir hatim yapılır.
Kur’an’ın Ramazan ayında indirildiği göz önüne alındığında, bu ibadet büyük önem taşır.
Ramazan ve İbadet Hayatımız – Teravih namazının fazileti ve önemi ele alınır.
İslam’da Namaz ve Dualar – Teravih namazının kılınışı ve detayları hakkında bilgiler içerir.
Ramazan temalı belgesel ve dizilerde teravih namazının camilerdeki coşkulu atmosferi işlenmiştir.
Türk-İslam kültürüne ait yapımlarda, Ramazan akşamlarında teravih namazına giden topluluklar sahnelenmiştir.
Teravih namazı, Ramazan’a özel bir ibadet olup, yatsı namazından sonra kılınır.
20 rekât olarak kılınması yaygın olsa da, 8 rekât kılmayı tercih edenler de vardır.
Hem bireysel hem de cemaatle kılınabilir ve manevi atmosferi güçlendiren bir ibadettir.
Kur’an’ın Ramazan ayında indirildiği göz önüne alındığında, hatimli teravih kılmak önemli bir gelenek hâline gelmiştir.
Teravih namazı, Ramazan ayının ruhuna uygun olarak Müslümanlar arasında manevi bir birliktelik sağlar ve geceleri ibadetle ihya etmenin güzel bir yoludur.
