1990’LI yıllarda Sovyetler Birliği’nin Batılı diplomatlar arasında söz konusu edilen gayriresmî doktrin…
Frank Sinatra (1915-1998) bir siyaset ve devlet adamı değil, İtalyan kökenli Amerikalı bir şarkıcıydı. Bu şarkıcının nasıl olup da, bir dönem boyunca heyecan yaratmış bir doktrine isim verdiğini anlamak için, 1990’lı yıllarda Doğu Avrupa’da yaşanan değişime bakmak gerekir.
Sinatra Doktrini, Mihail Gorbaçov yönetimindeki, Varşova Paktı’na üye devletlerin kendi iç işlerini belirlemelerine izin veren bir Sovyet dış politikasıydı. Bu isim şaka bir şekilde Frank Sinatra’nın popüler hale getirdiği “My Way” şarkısını ima ediyordu; Sovyetler Birliği bu devletlerin kendi yollarına gitmelerine izin veriyordu. Bunun uygulanması Gorbaçov’un yeni siyasi düşünce doktrininin bir parçasıydı.
Sinatra Doktrini, uydu devletlerin iç işlerinin Moskova tarafından sıkı bir şekilde kontrol edildiği önceki Brejnev Doktrini’nden büyük bir kopuştu . Bu , 1956 Macar Devrimi’nin ezilmesini ve 1968’de Varşova Paktı’nın Çekoslovakya’yı işgalini ve ayrıca 1979’da Varşova Paktı üyesi olmayan Afganistan’ın işgalini meşrulaştırmak için kullanılmıştı. Sovyet sistemi, artan ekonomik sorunlar, anti-komünist duyarlılığın yükselişi ve Sovyet-Afgan Savaşı’nın etkileri, Sovyetler Birliği’nin kendi iradesini komşularına empoze etmesini giderek imkansız hale getirdi.
Bu ifade 25 Ekim 1989’da Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Gennadi Gerasimov tarafından icat edildi.
“Sinatra Doktrini”nin ilanının Sovyet bloğunda dramatik etkileri oldu. Kuşatılmış Doğu Alman hükümeti, Doğu Almanya ve başka yerlerde komünizmi savunmak için bir Sovyet müdahalesi umuyordu. Ancak “Sinatra Doktrini”nin açıklanması, Sovyetler Birliği’nin Doğu Alman komünistlerine yardım etmeyeceğinin sinyalini veriyordu. Birkaç ay içinde Doğu Almanya, Çekoslovakya , Bulgaristan ve Romanya’nın komünist hükümetleri devrildi ve böylece Soğuk Savaş sona erdi.
