SİSTEME dâhil edilen insanların, kendi yatırımlarıyla ve sonraki katılımcılardan gelen yatırımlarla ödemelerinin yapıldığı ve piramit şeklinde tabana doğru genişleyen bir dolandırıcılık yöntemi.
Bu yöntem adını 1920’li yıllarda ABD’de bunu ilk kez uygulayan ve kısa zamanda çok zengin olan İtalyan göçmen Charles Ponzi’den alır.
Ponzi şemasının esasen mantığı, “yeni yatırımcı”ya dayanır. Yeni yatırımcı gelmeye devam ettiği sürece sistem katlanarak büyür, ancak yatırımcı sayısının yetersiz olması durumunda sistem tıkanır ve patlar.
ABD’deki en bilinen örnek ise Bernie Madoff’un kurduğu yüksek kar vaat eden fondur. ABD bu olaylarda CLAWBACK denilen bir yöntem ile çözüme gider. Sistemden para çeken herkesten paralar geri alınır ve Ponzizedelere ödeme yapılır.
Bu sistemin ülkemizin yakın tarihindeki en bilinen örneği, Titan Saadet Zinciri’dir. Ayrıca Banker Kastelli ve Çiftlik Bank da diğer örnekler arasındadır.
Bkz. Charles Ponzi, Titan Saadet Zinciri, Bernie Madoff, Banker Kastelli ve Çiftlik Bank