Poltergeist, Almanca kökenli bir kelime olup “gürültücü ruh” anlamına gelir. Paranormal olaylar arasında en korkutucu fenomenlerden biri olan poltergeist, genellikle açıklanamayan sesler, nesnelerin kendiliğinden hareket etmesi ve hatta fiziksel saldırılarla kendini gösteren doğaüstü bir varlık olarak tanımlanır.
Poltergeist olayları, hayaletlerden farklı olarak fiziksel dünyayla aktif bir şekilde etkileşime giren paranormal varlıklar olarak görülür. Bazı teorilere göre, bu olaylar doğrudan doğaüstü varlıklarla değil, güçlü psikokinetik enerjilerle açıklanabilir.
Orta Çağ Avrupa’sında poltergeistler, şeytani varlıklar veya lanetlenmiş ruhlar olarak görülüyordu.
Hristiyanlıkta, bu olaylar genellikle “iblis musallatı” olarak yorumlanmıştır.
Asya ve Afrika mitolojilerinde de evleri rahatsız eden ruhlar benzer şekilde anlatılmaktadır.
1800’lerde Spiritüalizm akımıyla birlikte poltergeist olayları daha fazla kaydedilmeye başlandı.
Parapsikoloji araştırmacıları, poltergeist fenomenlerini doğrudan paranormal varlıklarla değil, bilinçaltından yayılan güçlü psişik enerjilerle açıklamaya çalıştı.
20. yüzyılda birçok poltergeist vakası kayıtlara geçti.
Özellikle 1970’ler ve 1980’lerde poltergeist fenomenleri popüler kültürde sıkça işlenmeye başlandı.
1. Kendiliğinden Hareket Eden veya Havada Uçuşan Nesneler
Eşyaların bilinmeyen bir güç tarafından fırlatılması veya yer değiştirmesi.
2. Açıklanamayan Sesler ve Gürültüler
Duvarda vurmalar, tıklamalar, ayak sesleri ve aniden çıkan yüksek sesler.
3. Elektronik Cihazların Bozulması veya Kontrol Dışı Çalışması
Radyo, televizyon ve ışıkların kendi kendine açılıp kapanması.
4. Fiziksel Saldırılar ve İzler
Bazı vakalarda insanların bilinmeyen güçler tarafından itilmesi, çizilmesi veya morarmalar oluşması.
5. Ani Sıcaklık Değişimleri ve Hava Akımları
Bazı odaların aniden soğuması veya açıklanamayan hava akımları.
1. Paranormal Teoriler
Poltergeistler, ölü ruhlar veya şeytani varlıklar olarak kabul edilir.
Bazı araştırmacılar, poltergeist olaylarının özellikle negatif enerjilere duyarlı kişiler tarafından tetiklendiğine inanır.
2. Parapsikoloji ve Psikokinetik Teoriler
Bazı bilim insanları, poltergeist olaylarını bilinçaltının güçlü psişik enerjiler yayarak fiziksel dünyaya etki etmesiyle açıklar.
Özellikle ergenlik çağındaki gençlerin poltergeist olaylarını istemsizce tetiklediği iddia edilmektedir.
3. Bilimsel Açıklamalar ve Şüpheci Yaklaşımlar
Bazı araştırmacılar, poltergeist fenomenlerinin aslında bilinçli veya bilinçsiz aldatmacalar olduğunu savunmaktadır.
Elektriksel alanlar, manyetik dalgalar ve hava basıncı değişiklikleri gibi çevresel faktörlerin de bazı poltergeist olaylarını açıklayabileceği öne sürülmektedir.
1. Enfield Poltergeist (1977, İngiltere)
Bir ailenin evinde yaşanan paranormal olaylar, Londra’daki en ünlü poltergeist vakalarından biri olarak kabul edilir.
Bu olay daha sonra “The Conjuring 2” filmine ilham kaynağı olmuştur.
2. Amityville Olayı (1974, ABD)
Amityville’de bir evde yaşanan poltergeist ve iblis musallatı iddiaları dünya çapında ün kazanmıştır.
Bu olay, birçok korku filmine konu olmuştur.
3. Rosenheim Poltergeist (1967, Almanya)
Almanya’nın Rosenheim kasabasında bir hukuk bürosunda yaşanan açıklanamayan telefon çağrıları, yanıp sönen ışıklar ve hareket eden nesnelerle tanınan vaka.
4. The Bell Witch (1817-1821, ABD)
Amerikan folklorunda ünlü olan bu olayda, Bell ailesinin evinde tuhaf paranormal olaylar yaşandığı ve bir varlığın aile üyelerine musallat olduğu anlatılmaktadır.
KİTAP DÜNYASINDA
“Poltergeist: A Classic Study in Destructive Hauntings” – Paranormal araştırmalar üzerine yazılmış klasik bir eser.
“The Amityville Horror” – Ünlü Amityville olaylarını anlatan kitap.
SİNEMADA VE DİZİLERDE
“Poltergeist” (1982) – Klasik korku filmi, poltergeist fenomenini popüler hale getirmiştir.
“The Conjuring 2” (2016) – Enfield Poltergeist olaylarını konu alan korku filmi.
“Insidious” (2010) – Paranormal olayları ve ruh musallatlarını işleyen bir film.
OYUNLARDA
“Phasmophobia” – Oyuncuların hayaletleri ve poltergeistleri tespit etmeye çalıştığı korku oyunu.
“Fatal Frame” – Ruhlarla iletişimi konu alan Japon korku oyunu.
MÜZİKTE
Bazı metal ve gotik müzik grupları, poltergeist ve doğaüstü fenomenleri şarkı sözlerine dahil etmiştir.
Poltergeist fenomeni, tarih boyunca insanlar tarafından rapor edilmiş en korkutucu paranormal olaylardan biridir. Bazı olaylar doğaüstü varlıklarla açıklanırken, bazıları psikokinetik enerji veya çevresel faktörlerle açıklanmaya çalışılmıştır. Günümüzde poltergeist vakaları, korku filmleri, edebiyat ve video oyunları aracılığıyla popüler kültürde güçlü bir yer edinmeye devam etmektedir.