Zerdüşt’ün izinden, Gujarat’ın kıyılarına uzanan bir inanç göçü.
Parsîler (İng: Parsis, Alm: Parsen, Fr: Parsis), Zerdüştlüğe inanan ve kökenleri İran’a dayanan bir topluluktur. 8–10. yüzyıllarda, İslam’ın İran’da yayılmasıyla birlikte dinî özgürlüklerini korumak amacıyla Hindistan’ın batı kıyısına göç etmişlerdir. Adlarını “Pers” (Pars) kelimesinden alırlar.
Günümüzde en yoğun olarak Hindistan’ın Gujarat eyaleti ve Mumbai şehrinde, ayrıca Pakistan’ın Karaçi kentinde yaşarlar. Nüfusları azdır; ancak kültürel ve ekonomik etkileri büyüktür.
Zerdüştlüğün ateş kültünü ve Ahura Mazda inancını Hindistan’da da koruyan Parsîler, yüzyıllar boyunca ticaret, gemicilik ve sanayi alanlarında önemli roller üstlenmiştir. İngiliz sömürge döneminde eğitim, mimari ve hayır işleriyle öne çıkmışlardır.
20. yüzyılda Jamsetji Tata (Tata Group’un kurucusu) ve ünlü şarkıcı Freddie Mercury (asıl adı Farrokh Bulsara) gibi Parsî kökenli isimler, topluluğun uluslararası tanınırlığını artırmıştır.
Geleneksel giysileri, düğün törenleri ve Ateş Tapınakları toplumsal yaşamlarının merkezindedir. “Sessizlik Kuleleri” (Dakhma) denilen yerlerde ölülerini akbabalara bırakma geleneği, modernleşme ve hayvan nüfusu sorunları nedeniyle günümüzde tartışmalıdır.
► Parsîler ile İran’daki Zerdüştler arasında fark var mı?
Temel inançlar aynıdır; ancak Hindistan’a özgü kültürel etkiler, Parsîler’in ritüellerini ve dilini (Gujarati) farklılaştırmıştır.
► Neden Hindistan’a göç ettiler?
İslam fetihleri sonrası Zerdüşt inancını korumak, zorunlu din değiştirmeden kaçmak için göç ettiler.
► Ateş Parsî inancında neden bu kadar önemli?
Ateş, Ahura Mazda’nın saflığını ve ilahi ışığı temsil eder; tapınaklarda sürekli yanar.
► Parsîlerin günümüzdeki nüfusu nedir?
Yaklaşık 50–60 bin kişi; düşük doğum oranı nedeniyle nüfusları hızla azalmaktadır.
► Parsî mutfağının özelliği nedir?
İran mutfağından baharatlı tatlar ile Hint mutfağının zengin aromalarını birleştirir; “dhansak” en bilinen yemeklerindendir.
Freddie Mercury, Parsî kimliğini sahneye taşımamış olsa da kökeni hayranlar arasında sıkça konuşulur. Hint sinemasında Parsî karakterler, genellikle Mumbai’nin kozmopolit hayatını simgeler. Ayrıca Tata ailesi, Hint ekonomisinin modernleşmesinde önemli bir kültürel ikon hâline gelmiştir.
Parsîler, hem azınlık olmanın zorluklarını hem de kültürel zenginliklerini birlikte taşıyan bir topluluk. Ateşin etrafında kurdukları birlik, yüzyıllar ve kıtalar aşan bir inanç bağlılığının sembolüdür.
► ZERDÜŞTLÜK
► MANİHEİZM
► GNOSTİSİZM
► AHURA
► RİTÜEL
