Mukbang (먹방), Güney Kore kökenli bir internet trendi olup, bireylerin büyük miktarlarda yiyecek tüketerek izleyicilerle etkileşime geçtiği canlı veya kaydedilmiş yayınları ifade eder. Kelime, Korece “먹다” (meokda, yemek yemek) ve “방송” (bangsong, yayın) kelimelerinin birleşiminden türetilmiştir.
Mukbang yayıncıları, genellikle YouTube, Twitch ve TikTok gibi platformlarda izleyicileriyle sohbet ederken yemek yeme eylemini gerçekleştirir. Bu trendin hem sosyal etkileşim hem de aşırı yeme alışkanlıkları açısından çeşitli olumlu ve olumsuz etkileri olduğu tartışılmaktadır.
Mukbang, 2010’ların başında Güney Kore’de popülerleşmeye başladı.
AfreecaTV gibi canlı yayın platformları sayesinde izleyiciler, yalnız yemek yiyen yayıncılara eşlik edebiliyordu.
Bazı yayıncılar, büyük porsiyonlarda yemek yiyerek dikkat çekmeye başladı.
YouTube’da Koreli mukbang yayıncıları popüler hale geldi.
Amerika, Japonya, Çin ve diğer ülkelerde de mukbang videoları çekilmeye başlandı.
Bazı mukbang videoları yüz milyonlarca izlenmeye ulaştı.
Kısa video formatlarıyla TikTok’ta mukbang içerikleri hızla yayıldı.
Twitch ve Facebook Gaming gibi platformlarda mukbang yayını yapanlar, sohbet ve yemek deneyimini birleştirdi.
ASMR (Otonom Duyusal Meridyen Tepkisi) trendiyle birleşerek, yeme seslerine odaklanan mukbang videoları popüler oldu.
1. Aşırı Yemek Mukbang (Overeating Mukbang)
Yayıncılar dev porsiyonlarda fast food, ramen, deniz ürünleri gibi yiyecekleri tüketir.
2. ASMR Mukbang
Yeme seslerine odaklanılan, mikrofona yakın çiğneme ve yutma seslerinin ön planda olduğu videolar.
3. Sağlıklı Mukbang
Sebze ağırlıklı ve dengeli beslenmeye dayalı içerikler.
4. Zorluk Mukbang (Challenge Mukbang)
Aşırı acı biber yemek, belirli süre içinde devasa yiyecekleri tüketme gibi meydan okumalar içerir.
5. Lüks Yemek Mukbang
Havyar, wagyu eti, devasa ıstakozlar gibi pahalı yemekleri tüketen yayıncılar.
Olumlu Etkiler
1. Yalnızlık Hissiyle Mücadele
İzleyiciler, yemek yerken birinin eşlik etmesiyle yalnız hissetmezler.
2. Kültürel Keşif ve Yemek Tanıtımı
Farklı ülkelerin yemek kültürleri tanıtılabilir.
3. Yayıncılar İçin Gelir Kapısı
Bazı mukbang yayıncıları milyonlarca izlenme alarak reklam ve sponsorluk gelirleri elde eder.
Olumsuz Etkiler
1. Aşırı Yeme ve Sağlık Sorunları
Obezite, sindirim rahatsızlıkları ve yeme bozukluklarına yol açabilir.
2. Tehlikeli Meydan Okumalar ve Riskler
Bazı mukbang yayıncıları, daha fazla izleyici çekmek için tehlikeli seviyelerde aşırı yemek yeme yarışlarına girer.
3. Gıda İsrafı ve Çevresel Etkiler
Bazı videolarda, aşırı miktarda yemek tüketildiği ve boşa harcandığı eleştirilmektedir.
4. Yeme Bozukluklarını Tetikleme Riski
Bazı izleyiciler için yeme bozukluklarını teşvik edici bir etkisi olabilir.
KİTAP DÜNYASINDA
“Eating Culture” – Yeme kültürü ve internet trendleri üzerine bir analiz.
“The Omnivore’s Dilemma” – Gıda tüketimi ve aşırı yeme alışkanlıkları hakkında bilimsel bir çalışma.
SİNEMADA VE DİZİLERDE
“The Platform” (2019) – Aşırı tüketim ve gıda israfı eleştirisini içeren distopik film.
“Mukbang: The Documentary” (2021) – Mukbang fenomeninin sosyal etkilerini inceleyen belgesel.
OYUNLARDA
“Cooking Simulator” – Mukbang içerik üreticileri tarafından sıkça kullanılan bir yemek simülasyonu.
“Food Fantasy” – Yemek kültürü temalı popüler bir oyun.
MÜZİKTE
K-Pop grupları ve Koreli sanatçılar, bazen mukbang içerikleriyle hayranlarıyla etkileşime giriyor.
“Mukbang Challenge” adı altında sosyal medyada yemekle ilgili viral şarkılar oluşturuluyor.
Mukbang, sosyal medyanın yarattığı ilginç fenomenlerden biri olarak, yemek kültürünü, aşırı tüketimi ve sosyal etkileşimi birleştiren bir internet akımıdır. Hem eğlenceli hem de sağlık açısından riskler taşıyan bu trend, günümüzde YouTube ve TikTok gibi platformlarda hala büyük ilgi görmektedir.
