LOBİCİLİK, örgütlerin amaçlarını gerçekleştirmek için yasama ve yürütmeyi etkilemesi olarak nitelendirilebilir.
Lobi faaliyetleri, çoğu zaman bu faaliyetlerin genel kabul gördükleri yerlerde bile hem kamuoyu hem de siyasal sistem tarafından kuşkuyla karşılanmaktadır. Bu şüphenin sebepleri, yetenekli grupların kamu olanaklarından hak etmedikleri ölçüde yararlanma düşüncesi ve bu grupların politikacı ve bürokratları görev ve yetkilerini kötüye kullanmaya itme endişesi olarak sıralanabilir.
Örgütler veya bireyler çıkarlarına aykırı gördükleri hükümet düzenlemelerini yönlendirebilmek veya kendilerine ekonomik avantaj sağlamak için lobi yaparlar.
Lobiciliğin diğer ülkelere nazaran Amerika’da gelişmesinin sebebi, ekonomik ve siyasi sistemin bu tür faaliyetlere daha elverişli olmasıyla açıklanabilir.
Tarihçesi
Lobicilik kelimesi ABD’de ilk olarak “Lobi Ajanları” olarak 1829 yılında kullanılmış, daha sonra lobi şirketlerinin rahat çalışabileceği yasal düzenlemeler 1876 yılında yapılmaya başlanmıştır. Lobi Ajanı ifadesi 1879 yılından itibaren “Lobici” olarak anılmaya başlanmıştır.
Lobiciliğin özellikleri nedir?
Lobicilik, ikna, inandırma ve tanıtma teknikleri uygulayarak, karar verme mekanizmaları üzerinde baskı oluşturma ve politik kararları bir grubun veya bir ülkenin lehine ya da aleyhine değiştirebilme becerisidir. Çeşitli çıkar grupları tarafından hükümet kararlarını etkilemeyi amaçlayan faaliyetlerdir.
Lobici ne iş yapar?
Lobi elemanı, bir şirketin veya kuruluşun girişindeki lobi bölümünde çalışan kişidir. Ziyaretçileri karşılar, yönlendirir ve gerektiğinde bilgi verir. Ayrıca telefonları yanıtlar, postaları dağıtır ve toplantı odalarını düzenler.
Lobicilik yasal mı?
Lobicilik, rüşvet vererek veya çeşitli maddi kazanımlar sağlayarak haksız yere kazanım elde etme çalışmaları, sadece belirli çıkar gruplarının etkin olabileceği bir platform, yasal zemini olmayan illegal bir yapı değildir.
Lobicilik türleri nelerdir?
Bilgi Lobiciliği
Toplumu ve hedef kitlenizi bilgilendirmek ve yönlendirmek amacıyla uygulanan lobicilik türüdür. Toplantı konferans gibi etkinlikler düzenleyerek verilmek istenen bilgileri hedef kitleye ulaştırmanın etkili yöntemlerinden bir kaçı olabilir.
Kolektif Lobicilik
Adından da anlaşılabileceği üzere topluluk halindeki kurumlar ve organizasyonları kapsayan bir lobicilik türüdür. Kurumlar kendi iradeleri doğrultusunda karar verirler.
Sessiz Lobicilik
Sesli ve sessiz lobicilik kavramlarına bakıldığında lobiciliğin yalnızca pazarlama ve halkla ilişkiler alanında kullanılması bilindik ve alışagelmiş olsa da sadece kampanya ve reklamlardan oluşan bir alan olmamaktadır. Sessiz lobicilik, istenilen sonuca basından ve kamuoyundan ayrı ve uzak tutulacak bir şekilde ulaşılmasıdır. Burada daha çok stratejik bir iletişim söz konusudur. Diğer yandan uzun ve sabırlı bir çalışma ister. Etkileri zamanla görülür.
Wagner Tipi Lobicilik
Adını Vern Wagnerdan almış olan lobicilik türüdür. Parlamenterleri ve kendi bölgelerindeki karar vericileri ilgilendiren bir lobi kavramıdır.
Doğrudan Lobicilik
Basının, kamuoyunun ve geniş halk kitlelerinin hedef kitlenin baskısından, etkilerinden, tepkilerinden sonuna kadar yararlandığı bir lobiciliktir türüdür. Anlık ya da tepkisel olabilir. Hızlı sonuçlar vermesi için kullanılan bir lobicilik türüdür.
Sosyal Lobicilik
Sosyal lobiciliğin amacı kamu görevlilerini etkilemektir. Bunun nedeni sosyal çevre, çıkar grubunun mesajlarına daha fazla duyarlılık sağlaması için kullanılır.
Şirket Lobiciliği
Şirketler, kendi çıkarlarını korumak ve ilgili hükümet politikalarını etkilemek amacıyla lobicilik faaliyetleri yürütebilir. Bu tür lobicilik, bir şirketin sektöründe rekabet avantajı elde etmek, yasal düzenlemeleri etkilemek veya endüstriye yönelik tehditleri önlemek gibi hedefler doğrultusunda gerçekleştirilir.
Ticaret ve Endüstri Grubu Lobiciliği
Belirli bir sektörde faaliyet gösteren şirketler veya endüstri grupları, ortak çıkarlarını korumak ve sektörlerine yönelik politikalarda etkili olmak amacıyla bir araya gelerek lobicilik faaliyetlerinde bulunabilir. Bu tür lobicilik, ticari ve endüstriyel faaliyetleri destekleyici politikaların oluşturulmasına katkıda bulunur.
Meslek Örgütü Lobiciliği
Meslek grupları veya dernekler, kendi mesleklerini temsil etmek, düzenlemeleri etkilemek ve profesyonel çıkarlarını savunmak için lobicilik faaliyetleri yürütebilir. Bu tür lobicilik, meslek standartlarının belirlenmesi, yasal düzenlemelerde değişiklik yapılması veya meslek mensuplarına yönelik politikalarda iyileştirmeler sağlanması gibi hedeflere odaklanır.
Sivil Toplum Lobiciliği
Sivil toplum örgütleri, belirli bir konuda toplumsal değişiklik sağlamak, politikaları etkilemek veya belirli bir amaç doğrultusunda harekete geçmek için lobicilik faaliyetlerinde bulunabilir. Bu tür lobicilik, çevre politikaları, insan hakları, eğitim, sağlık ve diğer toplumsal konular üzerinde etkili olmayı hedefler.
Hükümet Lobiciliği
Yabancı devletler, uluslararası örgütler veya diğer hükümetler, kendi çıkarlarını korumak veya politikalarını ilerletmek için başka bir hükümet üzerinde etkili olmak amacıyla lobicilik faaliyetleri gerçekleştirebilir. Bu tür lobicilik, diplomatik ilişkiler, ticaret anlaşmaları, uluslararası güvenlik veya siyasi konular üzerinde yoğunlaşır.
Kaynak:
Seyfettin Aslan, Siyasal İktidarı Etkileme Yöntemlerinden Biri Olarak Lobicilik
Hi.CO Halkla İlişkiler Co (https://halklailiskiler.co)