POLİTİK sistemin içerisindeki konumunu korumak için devletin kaynaklarını kullanan parti…
Kartel Parti kavramı, 1992 yılında, rekabet yerine partiler arası işbirliği veya işbirliği desenlerine dikkat çekmek ve devletin parti gelişimi üzerindeki etkisini vurgulamak amacıyla önerilmiştir. Tanımsal olarak, kartel parti, ileri demokratik rejimlerde ortaya çıkan ve parti ile devletin iç içe geçtiği ve partiler arası işbirliği deseniyle karakterize olan bir parti türüdür. Kartel partinin gelişimiyle birlikte, siyasetin hedefleri özreferansiyel, profesyonel ve teknokratik hale gelir ve kalan az sayıdaki parti arası rekabet, politikanın etkili ve verimli yönetimine odaklanır. Kartel partiler tarafından yürütülen seçim kampanyaları sermaye yoğunluğuna, profesyonelleşmeye ve merkezileşmeye dayanır ve mali destek ve diğer avantajlar için devlete güçlü bir şekilde bağımlıdır. Parti içerisinde, parti üyeleri ve üye olmayanlar arasındaki ayrım belirsizleşir, çünkü önseçimler, elektronik anketler vb. aracılığıyla partiler tüm destekçilerini, üye olsun olmasın, parti faaliyetlerine ve karar alma süreçlerine katılmaya davet eder. Özellikle kartel partilerin ortaya çıkmasıyla birlikte, siyaset giderek politik olmaktan çıkmaktadır.
Richard Katz ve Peter Mair’in ünlü makalesinden (Richard S. Katz and Peter Mair, Changing Models of Party Organization and Party Democracy: the emergence of the cartel party, Party Politics, Vol. 1, No. 1, p 5-31 , 1995) bu yana siyaset biliminde tartışmalı, ancak verimli bir yaklaşım sunuyor. Benim açımdan bu kavramın önemi, gerek sermaye birikimi rejiminde, gerek siyasi rejimde, gerekse yayılmacı dış politikada ana omurga işlevi gören kartelleşmeyi öne çıkarması. Özetle kartel kavramı rant dağıtımının ekonomi, güvenlik politikası ve dış politikadaki ideolojik benzeşmeye (ve dolayısıyla parti sistemine) nasıl yansıdığını görmemiz için uygun bir araç.
