Hipoglisemi, kandaki glikoz seviyesinin normalin altına (genellikle 70 mg/dL’nin altına) düşmesi durumudur. Beyin ve vücudun enerji ihtiyacını karşılamak için yeterli şeker bulunmadığında çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir ve acil müdahale gerektirebilir.
Hipoglisemi özellikle şeker hastaları (diyabetliler) arasında yaygın bir durumdur, ancak bazı sağlıklı bireylerde de stres, aşırı fiziksel aktivite veya yetersiz beslenme sonucu ortaya çıkabilir. Tedavi edilmediğinde bilinç kaybına, nöbetlere ve hatta komaya neden olabilir.
1. Diyabet ve İnsülin Kullanımı
Diyabet hastalarında fazla insülin alımı hipoglisemiye yol açabilir.
Tip 1 ve Tip 2 diyabet hastaları, insülin veya oral ilaçlarla düşük kan şekeri riskiyle karşı karşıya kalabilir.
2. Uzun Süre Aç Kalma
Düzensiz beslenme ve uzun süre yemek yememe, vücudun kan şekeri seviyesini dengelemesini zorlaştırır.
3. Yoğun Egzersiz ve Fiziksel Aktivite
Vücut, yoğun egzersiz sırasında daha fazla glikoz tükettiği için kan şekeri düşebilir.
4. Aşırı Alkol Tüketimi
Alkol, karaciğerin glikoz üretimini baskılayarak kan şekeri düşüşüne neden olabilir.
5. Hormon Düzensizlikleri
Böbrek üstü bezi veya hipofiz bezi bozuklukları nedeniyle vücudun şeker üretimi etkilenebilir.
1. Hafif Hipoglisemi Belirtileri
Açlık hissi
Baş dönmesi ve halsizlik
Ellerde titreme ve sinirlilik
2. Orta Derecede Hipoglisemi Belirtileri
Bulanık görme
Terleme ve çarpıntı
Konsantrasyon güçlüğü
3. Şiddetli Hipoglisemi Belirtileri
Bilinç kaybı ve bayılma
Nöbetler ve kas kasılmaları
Koma durumu
🚨 Önemli Not: Hipoglisemi hızlı müdahale edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
1. Kan Şekeri Testi
Kan şekerinin 70 mg/dL’nin altına düşmesi hipoglisemi olarak kabul edilir.
2. Whipple Üçlüsü Testi
Hipoglisemi teşhisi için semptomlar, düşük kan şekeri tespiti ve glikoz alımına yanıtın ölçülmesi gerekir.
3. Glukoz Tolerans Testi (GTT)
Vücudun kan şekerini nasıl düzenlediğini ölçmek için kullanılır.
1. Hızlı Şeker Alımı
Hipoglisemi anında 15-20 gram hızlı emilen karbonhidrat (şekerli meyve suyu, glikoz tableti, bal vb.) tüketilmelidir.
2. Glukagon Enjeksiyonu
Şiddetli hipoglisemi durumlarında, bilinç kaybı yaşanıyorsa tıbbi yardım çağrılmalı ve glukagon enjeksiyonu yapılmalıdır.
3. Uzun Vadeli Kontroller ve Beslenme Düzeni
Kan şekerini dengede tutmak için düzenli öğünler tüketilmeli, protein ve kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir.
4. Egzersiz ve İnsülin Dozu Dengesi
Diyabet hastaları, egzersiz yapmadan önce insülin dozlarını ve karbonhidrat tüketimlerini doktor kontrolünde ayarlamalıdır.
KİTAP DÜNYASINDA
“The First Year: Type 2 Diabetes” – Hipoglisemi yönetimi hakkında bilgi veren bir rehber.
“Sugar Surfing” – Diyabet ve kan şekeri dalgalanmaları üzerine yazılmış bir kitap.
SİNEMADA VE DİZİLERDE
“Steel Magnolias” – Diyabet ve hipoglisemi krizlerini konu alan dramatik film.
“Panic Room” – Filmde karakterlerden biri hipoglisemi krizine giriyor.
Hipoglisemi, özellikle diyabet hastaları için ciddi bir sağlık sorunudur ve erken müdahale edilmediğinde bilinç kaybına ve komaya yol açabilir. Düzenli beslenme, egzersiz ve ilaç yönetimi ile kontrol altına alınabilir. Bireylerin hipoglisemi semptomlarını tanıması ve hızlı tepki vermesi hayati önem taşımaktadır.
