UYANIKKEN kişinin zihninde yaşattığı, yarattığı; içerisinde çeşitli düşüncelerin, isteklerin, hayallerin ve çevresel gerçek olayların birbirine karıştığı canlı hayallerdir. Başka bir deyişle hayal kurma hastalığıdır.
Gündüz düşü kurarken beyindeki varsayılan durum şebekesi çalışır. Genellikle travma, istismar, ihmal ya da yalnızlık gibi durumlara tepki olarak oluşmuş bir baş etme mekanizmasıdır. Bireyler genellikle oldukça katmanlı ve derin iç dünyalar oluştururlar. Sıkıntılı dönemlerde baş etme mekanizması olarak bu dünyalarda saatlerce vakit geçirebilirler.
Maladaptif Gündüz Düşleri Nedir?
Bireyler genellikle oldukça katmanlı ve derin iç dünyalar oluştururlar. Sıkıntılı dönemlerde baş etme mekanizması olarak bu dünyalarda saatlerce vakit geçirebilirler. Bu bağımlılık döngüsünde, bireyler oluşturdukları karakterlerle ve yaşamlarla kaçınılmaz olarak derin bir duygusal bağ oluştururlar. Bu bağlar da aile ve arkadaşlarla olan gerçek ama yer yer acı verici olan bağların yerini alır. Maladaptif gündüz düşleri kişilerin okul, iş, sosyal yaşam ve hatta özbakım gibi günlük yaşamın parçalarını olumsuz etkileyebilir. Kişiler günlük yaşantılarına odaklanmakta güçlük yaşayabilirler. Bu noktada tatmin edici yaşantıları gündüz düşlerinde yaşamak, depresif gerçek yaşantı ile baş etmekten daha cazip gelmeye başlar.
Maladaptif gündüz düşleri ve psikozu birbirinden ayıran en temel fark; bireylerin gündüz düşlerinin gerçek olmadığının farkında olmasıdır. Yani gerçek ile gerçek olmayanı birbirinden ayıramama söz konusu değildir.
Hayal Kurma Hastalığı (Maladaptive Daydreaming) Kimleri Etkiler?
Uyumsuz hayal kurma hastalığı beyin fonksiyonlarının etkilenmesine neden olan zihinsel sağlık sorunları arasında yer alır. Hayal kurma hastalığından yaygın olarak görülen koşullar şöyle sıralanabilir:
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB)
Anksiyete bozuklukları
Bazı depresyon türleri
Disosiyatif bozukluklar
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB)
Yaş da hayal kurma hastalığından bir faktör olarak kabul edilir. Özellikle gençlerde ve çocuklarda bu yaygın olarak görülebilir. Bunun yanında hayal kurma hastalığına sahip olan kişilerde çocukluk döneminde istismar ya da travma bulunur.