BİR tür psikolojik ve duygusal manipülasyon; narsistik istismar biçimi.
Bu kavramın adı, 1938 yapımı Gas Light (Gaz Lambası) adlı bir oyundan gelmektedir.
Bir başka görüş ise gaslighting kavramının 1940’larda yayınlanan “Gaslight” isimli bir filmden geldiği yönündedir. Ingmar Bergman’ın başrol oynadığı söz konusu filmde; kötü niyetli kocanın sistemli telkinleriyle aklını yitirdiğini sanan bir kadının hikayesi anlatılır.
1970 yılında gaslighting terimi, psikanaliz literatüründe duygusal manipülasyonu tanımlamak için kullanılmaya başlanmıştır.
Gaslighting, olayların senin iddia ettiğin gibi gerçekleşmediğine inanman için birisi seni manipüle ettiğinde gerçekleşir. Gaslighting nedir anlamak kimi zaman zordur çünkü inkâr, çelişki uyandırma ve yalan ile uzun süre devam ettirilebilir.
Otoritenden şüphe ederek, elindeki kanıtlara itiraz ederek veya kendini hatalı hissetmene neden olarak gaslighting yapılabilir. Fail, bunu yaptığının farkında olabilir veya olmayabilir, ancak kurban için kafa karıştırıcı ve son derece yıkıcı olabilir.
Tipik olarak kafa karışıklığına, güven ve öz saygı kaybına, kişinin duygusal veya zihinsel istikrarının belirsizliğine ve gaslighting yapan kişiye bağımlılığa yol açar.
Gaslighting Yapan Kişilerin Özellikleri Nelerdir?
Manipüle eden/etmeye çalışan insanların çoğu bunun bir psikolojik ve duygusal manipülasyon türü olduğunun farkında değildir.
Bazıları ise çok iyi farkındadır ancak bu durumdan asla pişmanlık duymazlar. Bu nedenle de “Evet bunu yapıyorum. ”demezler.