Canadian Security Intelligence Service (CSIS), Kanada’nın ulusal güvenliğini korumakla görevli istihbarat servisidir. 1984 yılında Kanada Gizli Servisi’nin yerine kurulmuş ve terörle mücadele, casusluk, yabancı müdahaleler ve ulusal güvenlikle ilgili tehditleri önlemek amacıyla faaliyet göstermektedir. CSIS, Kanada hükümetine doğrudan bilgi sağlayan bağımsız bir istihbarat ajansı olup, ülkenin iç ve dış güvenliğini sağlamak için çalışır.
Öncesi: RCMP Security Service (1920-1984)
CSIS kurulmadan önce, Kanada’nın güvenlik istihbaratı RCMP Security Service tarafından yürütülüyordu.
1970’lerde Kanada’daki istihbarat faaliyetlerinde suiistimallerin ortaya çıkması, bağımsız bir istihbarat kurumunun gerekliliğini doğurdu.
1984: CSIS’in Kurulması
Kanada Güvenlik İstihbarat Servisi Yasası (CSIS Act) kabul edildi.
RCMP’nin güvenlik istihbarat yetkileri alındı ve sivil bir istihbarat servisi olan CSIS kuruldu.
Soğuk Savaş Sonrası ve Günümüz
9/11 sonrası dönemde CSIS, terörle mücadeleye daha fazla odaklandı.
Siber güvenlik, ekonomik casusluk ve dış tehditlere yönelik analizler CSIS’in faaliyet alanına dahil edildi.
Ulusal Güvenlik ve Terörle Mücadele
Kanada’daki iç ve dış tehditleri tespit edip hükümete bilgi sunar.
Terör gruplarının faaliyetlerini izler ve engellemeye çalışır.
Casusluk ve Yabancı Müdahalelerin Önlenmesi
Düşman devletlerin Kanada’daki casusluk faaliyetlerini ortaya çıkarır.
Siber güvenlik ihlalleri, yabancı müdahaleler ve ekonomik casusluk konularında araştırmalar yapar.
İç İstihbarat ve Karşı İstihbarat Faaliyetleri
Kanada’nın iç güvenliğini tehdit eden unsurları tespit eder.
Aşırı grupların ve radikalleşmenin önlenmesine yönelik çalışmalar yürütür.
Uluslararası İşbirlikleri
ABD, İngiltere, Avustralya ve Yeni Zelanda ile “Five Eyes” istihbarat ittifakı içinde yer alır.
CIA, MI6, ASIO gibi yabancı istihbarat teşkilatlarıyla ortak operasyonlar yürütür.
Gizlilik ve Demokratik Denetim
CSIS’in gizli operasyonları, Kanada vatandaşlarının sivil haklarını ihlal edip etmediği konusunda tartışmalara neden olmaktadır.
Gözetim Skandalları
2006 yılında, CSIS’in Müslüman toplulukları haksız yere hedef aldığı iddiaları büyük yankı uyandırdı.
ABD ile İşbirliği ve Veri Paylaşımı
NSA ve CIA ile olan veri paylaşımı, CSIS’in Kanada vatandaşlarının kişisel bilgilerini yabancı istihbarat servislerine açtığı iddialarını doğurdu.
KİTAP DÜNYASINDA
“Nest of Spies” (Fabrice de Pierrebourg & Michel Juneau-Katsuya, 2009) – CSIS’in iç işleyişine dair detaylar veren bir araştırma kitabı.
“Canadian Spy Agency: The Secret World of CSIS” (Andrew Mitrovica, 2002) – CSIS’in geçmişi ve tartışmalı operasyonlarını ele alan bir kitap.
“The Watchers” (Shane Harris, 2010) – CSIS ve diğer istihbarat servislerinin gözetim sistemleriyle ilgili küresel perspektif sunan bir eser.
SİNEMADA VE DİZİLERDE
“The Assignment” (1997) – CSIS’in bir operasyonuna dayanan ve terörle mücadele temasını işleyen bir gerilim filmi.
“The Border” (2008-2010, Kanada Dizisi) – CSIS ile bağlantılı olarak sınır güvenliği ve casusluk olaylarını ele alan bir Kanada yapımı dizi.
“XIII: The Series” (2011-2012) – Kanada’nın güvenlik ajanslarını ve CSIS’in bazı teorik operasyonlarını işleyen aksiyon dizisi.
“CBC Spy Stories” (Belgesel, 2020) – CSIS’in bilinmeyen yönlerini ele alan, Kanada devlet televizyonu CBC tarafından hazırlanan bir belgesel.
OYUNLARDA
“Tom Clancy’s Splinter Cell Serisi” – CSIS doğrudan konu edilmemiş olsa da, Kanada merkezli istihbarat operasyonlarını konu alan bazı görevler içerir.
“Call of Duty: Modern Warfare” – Five Eyes ittifakı bağlamında Kanada’nın istihbarat rolüyle ilgili senaryolar bulunur.
CSIS, Kanada’nın ulusal güvenliğini sağlamakla görevli, istihbarat toplama ve tehdit değerlendirmesi yapan en önemli güvenlik ajansıdır. 1984’te bağımsız bir yapı olarak kurulmuş ve terörle mücadele, casusluk ve iç tehditlerin tespiti gibi alanlarda faaliyet göstermektedir. Ancak, gizlilik politikaları, insan hakları ihlalleri ve ABD ile yapılan veri paylaşımları nedeniyle eleştirilmiştir. Kanada’nın istihbarat ve güvenlik politikalarındaki en önemli aktörlerden biri olarak faaliyetlerine devam etmektedir.
