ANKARA cinayeti, 1945 yılında Ankara’da işlenen, üst düzey bürokratların adının karıştığı bir suikast…
16 Ekim 1945’te, Sovyet Büyükelçiliği’nin doktorluğunu da yapan Neşet Naci Arzan, Haşmet Orbay tarafından Ulus’ta 7 kurşunla öldürülür. Ankara Valisi Nevzat Tandoğan, Haşmet Orbay’ın Robert Kolej’den arkadaşı olan ve onunla aynı evi paylaşan Reşit Mercan’ı ayağına getirtir ve ona bu cinayeti mutlaka üstlenmesi gerektiğini söyler. Mercan da, çaresiz istenileni yapar ve ertesi gün karakola gidip teslim olur. “Cinayeti ben işledim” der.
Reşit Mercan önce “Ben yaptım” der, ama ardından suçu işleyenin, Genelkurmay Başkanı Kazım Orbay’ın oğlu Haşmet Orbay olduğunu söyler.
Mahkeme kurulur. “Katil benim” diyen Mercan’a 20 yıl, Haşmet Orbay’a da “Ona silahı ben verdim” dediği için, sadece bir yıl ceza verilir. İki hükümlü, 1950’de Demokrat Parti’nin çıkardığı afla serbest kalır.
VALİ İNTİHAR, BAŞKAN İSTİFA ETTİ
Mahkemede ifade veren Vali Tandoğan iddiaları ret eder. Kendisinin azarlanarak sorgulandığını belirtip hakimi Adalet Bakanı’na şikâyet eder. Eşine, “Şerefimle oynandı” diyen Tandoğan, Ankara Emniyet Müdürü’nün, “Vali ile zanlı, baş başa görüştü” açıklamasıyla yıkılır. Duruşmadan 1 gün sonra Ankara’daki evinde tabanca ile intihar eder.
‘Demir Yumruk’ lakaplı Tandoğan, Ankara’da 17 yıl Valilik yapan, “Bu ülkeye komünizm lazımsa, onu da biz getiririz” diyen ve Âşık Veysel’i “Pejmürde kıyafetli” gerekçesiyle şehre sokmayan çok güçlü bir isimdir.
AGATHA CHRİSTİE ARAŞTIRDI
Ankara Cinayeti ünlü polisiye roman yazarı Agatha Christie tarafından da incelenir. Türkiye’ye gelen Christie, “Bu olay gerçek bir polis romanı olur” diyerek cinayet hakkında araştırma yapar. Ancak bu konuda roman yazmaz. Ankara Cinayeti’ni, Orbay ve Mercan’ın Robert Koleji’nden sınıf arkadaşı olan ve 2009’da hayatını kaybeden ANAP eski milletvekili İhsan Tombuş kitaplaştırır.
