Abdullah Gül, 1 Mart Tezkeresi’nin perde arkasına dair konuştu: Kendisini ‘geleneksel’ ve ‘yerli’ sayan birçok arkadaş tezkerenin geçmesi için çaba sarfetti
Abdullah Gül ve Recep Tayyip Erdoğan (FOTOĞRAF: ARIS MESSINIS / AFP)
11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, bir dönemin perde arkasını anlattı. Gül, 1 Mart Tezkeresi’nin Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) reddedilmesinin 21. yıl dönümünde önemli açıklamalarda bulundu. ABD’nin Irak işgâli için Türkiye topraklarını kullanma teklifini içeren tezkereyle ilgili bilinmeyenleri anlatan Gül, “Kendini batıcı olarak sayan bazı milletvekilleri ahlaki sorumluluk gereği tezkereyi reddederken, kendisini ‘geleneksel’ ve ‘yerli’ sayan birçok arkadaş tezkerenin geçmesi için çaba sarfetti” dedi.
11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Türkiye’nin yakın tarihinde dönüm noktalarından biri olan ve Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Irak işgali için Türkiye topraklarını kullanma teklifini içeren 1 Mart Tezkeresi’nin TBMM’de reddedilmesinin 21. yıl dönümünde çarpıcı değerlendirmelerde bulundu. Tarih Dergi Genel Yayın Yönetmeni Gürsel Göncü ile gerçekleştirdiği röportajda Gül, o dönem yaşananları ve tezkerenin reddedilmesinin perde arkasını anlattı.
Tezkerenin Türkiye için önemli sonuçlar doğurabilecek bir adım olduğunu belirten Gül, 50 binin üzerinde Amerikan askerinin Türkiye üzerinden Irak’a girmesini ve Türkiye’nin çeşitli havalimanlarını kullanmasını öngördüğünü söyledi. Bu hamleyle, ABD askerlerinin Kürt bölgesine girerek orada konuşlanacağını ve bu durumun Türkiye için uzun vadeli sonuçlar doğuracağını öne sürdü.
Gül, ABD’nin bu hamlesinin bir ‘neocon’ projesi olduğunu ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin kararı olmaksızın, ABD ve İngiltere öncülüğünde bir koalisyon sonucu gerçekleştiğini dile getirdi. Türkiye’nin böyle bir durumda savaşın bir parçası haline geleceğini ve bu durumun Güneydoğu Anadolu’da yıllardır süregelen sorunları daha da karmaşık hale getirebileceğini savundu.
Dönemin ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell ile yaptığı özel görüşmede Powell’ın da bu savaşa gönüllü olmadığını hissettiğini belirten Gül, Türk kamuoyunun savaşa karşı ciddi bir tutum sergilediğini ve bu durumun kendisine yabancı basın tarafından da sıkça sorulduğunu aktardı. Gül, Meclis’in kararının belirleyici olacağını ve kendisinin “Ne emirim ne kralım, seçilmiş bir Başbakanım” diyerek bu süreci demokratik bir şekilde yönetmeye çalıştığını söyledi.
Meclis’teki oylama öncesinde yaşananlar ve siyasi tutumlar hakkında da konuşan Gül, Batıcı olarak bilinen bazı siyasetçilerin ahlaki sorumluluk hissiyle tezkereye karşı çıktığını, ancak geleneksel ve yerli olarak tanımlanan bazı siyasetçilerin ise tezkerenin geçmesi için daha fazla çaba sarf ettiğini belirtti. Sonuç olarak, 1 Mart 2003’te yapılan oylamada tezkerenin 3 oy farkla reddedildiğini hatırlattı.
Gül, şöyle konuştu:
“Savaşa girerseniz kaçınılmaz olarak güvenlik politikaları uygulayacaksınız. Halbuki biz o dönem Güneydoğu Anadolu’da 30 senedir uygulanan ‘Olağanüstü Hâl’i kaldırmışız. DGM’ler sona ermiş… Eğer savaşa angaje olursak bu kadar yabancı asker gelince ister istemez bunların arkasına kendi topraklarınızda da kendi askerlerimizi koyacağız. Ayrıca Türkiye’deki Kürt meselesi zaten hallolmamış büyük bir mesele. Girilen bölge Kürt bölgesi olacak ve Amerikalıları o coğrafyaya biz sokacağız.”
Türk kamuoyu ciddi bir şekilde bu savaşa karşıydı. Hatta Türkiye’ye gelip halkla röportajlar yapan televizyonlar -BBC gibi- benimle mülakatlar yapıyorlardı. Bana ‘Halkınız karşı, siz nasıl geçireceksiniz?’ sorularını yöneltiyorlardı. Ben de onlara şunu söylüyordum: “Ne emirim ne kralım seçilmiş bir Başbakanım. Meclis ne derse o olacak.
1 Mart 2003’te Meclis’te yapılan oylamada bildiğiniz gibi 264 kabul, 250 ret, 19 çekimser oy kullanıldı. Anayasa’nın 96.maddesinde öngörülen 267 salt çoğunluğa ulaşılamadı. Yani 3 oyla da olsa tezkere reddedildi.”
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
