Washington’daki Phillips Collection’ın koleksiyondan eser çıkarma kararı, müze dünyasında etik ve kamusal sorumluluk tartışmalarını yeniden alevlendirdi. O’Keeffe, Seurat ve Dove’un yapıtları Aralık ayında müzayedeye gidiyor.
Phillips Koleksiyonu'ndan “Finny Fish” adlı eser. (Fotoğraf: AFP)
Müze dünyası bu hafta sıra dışı bir kararın ardından yoğun bir tartışmanın içine girdi. ABD’nin en eski modern sanat müzelerinden Phillips Collection, koleksiyonundaki bazı önemli eserlerin müzayedeye çıkarılacağını duyurdu. Açıklanan liste arasında Georgia O’Keeffe’nin, Georges Seurat’nın ve Arthur Dove’un çalışmaları bulunuyor; bu durum, müze koleksiyonlarının kamusal niteliği ve sanat eserlerinin korunması üzerine süregelen etik tartışmaları yeniden gündeme taşıdı.
The Washington Post’un haberine göre, satışa çıkarılan eserler Aralık ayında Sotheby’s aracılığıyla müzayedeye sunulacak. Haberde, müzenin kararını “koleksiyon çeşitliliğini artırma amacı”yla açıkladığı, ancak birçok sanat tarihçisi ve bağışçının bu açıklamayı “yeterince şeffaf bulmadığı” belirtiliyor. Müzenin özellikle Seurat gibi nadir bulunan parçaları elden çıkarması, konuya ilişkin eleştirilerin merkezinde yer alıyor.
Bu karar uluslararası sanat piyasasında da yankı uyandırdı. Son yıllarda müzelerin koleksiyonlarından satışa yönelmesi artan işletme giderleri, daralan bağış kaynakları ve pandemi sonrası bütçe açıklarıyla ilişkilendiriliyor. Ancak uzmanlara göre bu yöntem, müze kimliğinin “kamusal yarar” ilkesini zedeleme riski taşıyor; çünkü bağışçıların verdiği eserlerin gelecekte kamusal erişim için korunacağı vaadi sorgulanır hâle geliyor.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Eleştirmenler, koleksiyonun “en zayıf halkalarının” değil, “piyasa değeri yüksek ama müzenin kimliği için de önemli” parçaların seçilmiş olmasını ayrıca tartışmalı buluyor. Geçmişte benzer süreçlerden geçen bazı müzelerin ciddi itibar kayıpları ve bağışçı güveninde erime yaşadığı biliniyor.
Phillips Collection yönetimi ise müzayeden elde edilecek gelirin “yeni temsiliyet alanları” yaratacak alımlara yönlendirileceğini savunuyor. Buna karşın, hem sanat dünyası hem de müze etiği uzmanları için asıl soru aynı: “Kamuya ait olduğu varsayılan eserlerin geleceği kim adına ve hangi ölçütlerle belirleniyor?”
1921 yılında Washington D.C.’de Duncan Phillips tarafından kurulan Phillips Collection, Amerika Birleşik Devletleri’nin “ilk modern sanat müzesi” olarak kabul edilir. Müze, kurucusunun kişisel koleksiyonundan yola çıkarak zamanla 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyılın ilk yarısına ait eserlerde uzmanlaşmış; özellikle Pierre Bonnard, Henri Matisse, Vincent van Gogh, Georgia O’Keeffe, Arthur Dove ve Jacob Lawrence gibi sanatçıların çalışmalarıyla tanınır. İç mekânı bir konut atmosferini koruyacak biçimde düzenlenen müze, “intimate modernism” olarak anılan daha yakın, insani ölçekli bir sanat deneyimi sunmayı amaçlar. Koleksiyon, resim, heykel, kâğıt işleri ve fotoğraf dahil yaklaşık 6.000 eserden oluşur. Müze ayrıca çağdaş sanatçılarla işbirlikleri, geçici sergiler ve eğitim programlarıyla da aktif bir kültür kurumu olarak faaliyet göstermeyi sürdürür.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
