Çeviri, yalnızca diller arasında değil, kültürler arasında da bir köprü işlevi gördüğü dönemlerde gerçek etkisini gösterir. Riyad’da düzenlenen International Translation Forum 2025, bu köprünün günümüz dünyasında nasıl yeniden kurulduğunu tartışmak üzere yayınevlerini, akademisyenleri ve çeviri profesyonellerini üç gün boyunca aynı çatı altında topladı. Dijitalleşen okuma pratikleri, yapay zekâ destekli çeviri araçları ve uluslararası telif devinimleri forumun ana başlıkları arasında yer aldı.
Etkinliğin ev sahibi olan Suudi Arabistan Edebiyat, Yayıncılık ve Çeviri Komisyonu, çeviri alanını “geleceğin kültürel yatırım alanı” olarak tanımlarken, forumun kapanış bildirisi de bu yaklaşımı güçlendirdi.
EINPresswire’ın haberine göre etkinlikte çeşitli ülkelerden uzmanlar, çeviri faaliyetlerinin ekonomik değerinin son yıllarda belirgin biçimde arttığını vurguladı. Oturumlarda yalnızca Arapça’ya yapılan çeviriler değil; Arapça eserlerin dünyanın farklı dillerine kazandırılması da konuşuldu. Bu yönüyle forum, tek yönlü bir çeviri hareketinden çok çift yönlü bir kültürel dolaşımı önceleyen bir çerçeve sundu.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Çevrimiçi yayınevleri, bağımsız çevirmen toplulukları ve uluslararası edebiyat dergilerinin temsilcilerinin katıldığı panellerde, özellikle genç okurların dijital platformlar üzerinden ulaştığı çok dilli içeriklerin yayıncılık politikalarını nasıl etkilediği tartışıldı. Yapay zekâ araçlarının çeviri sürecindeki yerinin “kolaylaştırıcı fakat denetimsiz bırakıldığında riskli” olduğu görüşü öne çıktı. Kültürel diplomasi başlığı altında ise çevirinin ülkeler arası yumuşak güç ilişkilerini nasıl dönüştürdüğüne dair örnekler verildi.
Forumun ardından açıklanan sonuç raporu, Arap dünyasının çeviri ekosistemini güçlendirmeyi hedefleyen yeni burs ve işbirliği programlarının hayata geçirileceğini duyurdu. Bu programların Türkiye dahil bölge ülkeleriyle ortak projelere zemin hazırlayabileceği değerlendiriliyor.
Suudi Arabistan’da Yayın Dünyası – Ne Basılıyor, Ne Okunuyor?
Suudi Arabistan yayıncılık pazarı, dijital içeriklerin yaygınlaşması, okuma kültürünün çeşitlenmesi ve devlet düzeyinde kitap-çevrim yatırımlarının artmasıyla birlikte “istikrarlı büyüme” içinde gözüküyor.
“The New Publishing Standard”in Mayıs 2025 tarihli analizine göre, Suudi yayıncılık pazarı 2027 yılına kadar yaklaşık 450 milyon £ (yaklaşık 550-600 milyon USD düzeyinde) değerine ulaşması bekleniyor.
İnternet kullanım oranı ülke çapında neredeyse %100 düzeyinde, 2025 başı itibarıyla internet kullanıcı sayısı yaklaşık 33,9 milyon, sosyal medya kullanıcıları 34,1 milyon seviyesinde. Bu durum dijital okuma ve çevrimiçi yayınların etkisini de güçlendiriyor.
Devlet ve kültür kurumları kitap fuarlarını destekliyor; örneğin Riyad Uluslararası Kitap Fuarı her yıl uluslararası yayınevlerini bir araya getiriyor.
Basılı yayınların yanı sıra dijital yayıncılık ve çeviri projelerine verilen önem artmış durumda; çeviri etkinlikleri, çok dilli yayın üretimi ve ülkelerarası hak devinimleri öncelik kazanıyor. (Bu bağlamda söz konusu forumun açıklanması okur pazarındaki yönelimlerle örtüşüyor.)
Okuma eğilimiyle ilgili güvenilir detaylı halk verisi kısa sürede erişilebilir hâle gelmemiş olsa da, geçmiş dönemde yapılan araştırmalarda Suudi okuyucuların çocuk ve yetişkin kitaplarına günde bir saatin üzerinde süre ayırdığına dair veriler bulunuyor.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
