British Museum’un, Bayeux Duvar Halısı sergisi öncesinde “kırmızı-beyaz-mavi” temalı bir bağış gecesi planı, müze içinde itirazlara yol açtı. Tartışma, tarihsel mirasın ulusal sembollerle nasıl çerçevelendiği sorusunu yeniden gündeme taşıyor.
İngiltereNin başkenti Londrada bulunan insanlık tarihi, kültür ve sanat müzesi British Museum. (© Vuk Valcic/ZUMA Press Wire - Depo Photos)
Tarihsel mirasla çağdaş duyarlık arasındaki gerilim, bu kez bir müze salonunda belirginleşiyor. British Museum, 2026’da Londra’da sergilenmesi planlanan Bayeux Duvar Halısı (Bayeux Tapestry) etrafında “kırmızı, beyaz ve mavi” temalı bir bağış gecesi düzenleme fikriyle gündeme geldi. Müze yönetiminin, sergi öncesi finansman yaratmayı hedefleyen bu etkinliği, içeride ve dışarıda farklı tepkiler doğurdu.
Buradaki itiraz, renklerin kendisinden ziyade taşıdığı anlamla ilgili. Kırmızı, beyaz ve mavi, Birleşik Krallık’ta doğrudan ulusal bayrağa ve devlet kimliğine gönderme yapan semboller olarak okunuyor. Bayeux Duvar Halısı ise 1066’daki Norman istilasını, yani İngiltere tarihinin kurucu ama aynı zamanda travmatik bir kırılma anını anlatıyor. Bu nedenle eserin, ulusal renklerle çerçevelenmiş bir bağış gecesinin merkezine yerleştirilmesi, bazı müze çalışanları tarafından tarihsel anlatının tek taraflı biçimde “millîleştirilmesi” olarak değerlendiriliyor.
The Guardian’a göre müze çalışanlarının bir bölümü, ulusal renkler etrafında kurulan bu sembolik çerçevenin, Bayeux Duvar Halısı’nın tarihsel bağlamını daraltabileceği görüşünde. 11. yüzyıldan kalma bu anlatı, Norman fetihlerini konu alıyor; dolayısıyla ulusal kimlik ve güç temsilleriyle zaten yüklü bir geçmiş taşıyor. Eleştiriler, bu yükün çağdaş politik çağrışımlarla daha da ağırlaştırılmasına işaret ediyor.
Müze yönetimi ise etkinliği bir “bağış balosu” olarak tanımlıyor ve temanın, eserin Britanya tarihindeki yerini görünür kılmayı amaçladığını savunuyor. Yetkililer, sergileme içeriği ile bağış toplama etkinliği arasında net bir ayrım bulunduğunu vurguluyor.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Bu tartışma, müzelerin yalnızca eserleri koruyan değil, sembolleri yöneten kamusal aktörler hâline geldiğini bir kez daha hatırlatıyor. Bayeux Duvar Halısı’nın Londra’ya gelişi, başlı başına büyük bir kültür olayı olarak görülürken; etrafında kurulan dil, çağdaş müzeciliğin sınırlarını ve sorumluluklarını yeniden gündeme taşıyor.
Bayeux Duvar Halısı (Bayeux Tapestry), yaklaşık 70 metre uzunluğunda, keten zemin üzerine yün iplikle işlenmiş, Orta Çağ Avrupa’sının en kapsamlı görsel anlatılarından biridir. 11. yüzyıla tarihlenen bu nakışlı anlatı, 1066 yılında gerçekleşen Norman istilasını ve Hastings Savaşı’na giden süreci sahne sahne betimler. Adını Fransa’nın Bayeux kentinden alan eser, büyük olasılıkla İngiltere’de, Norman yönetimi altındaki bir atölyede üretilmiştir.
Duvar halısı, yalnızca bir savaş kroniği değildir; iktidarın nasıl meşrulaştırıldığını, tarih yazımının görsel araçlarla nasıl kurulduğunu da gösterir. Harold Godwinson ile William the Conqueror arasındaki iktidar mücadelesi, yazılı metinlerden çok imgeler aracılığıyla aktarılır; bu yönüyle eser, Avrupa tarihinin en erken “politik anlatı” örneklerinden biri kabul edilir.
Kırılgan yapısı nedeniyle nadiren ödünç verilen Bayeux Duvar Halısı, bugün Fransa’da özel koşullarda korunur. Her yeni sergileme, eserin fiziksel güvenliği kadar, hangi tarih anlatısının öne çıkarıldığı sorusunu da beraberinde getirir. Bu nedenle Bayeux Duvar Halısı, yalnızca geçmişi anlatan bir obje değil, güncel kültürel ve politik tartışmaların da merkezinde yer alan canlı bir miras olarak görülür.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
