AP kitap incelemelerine veda ediyor: Haftalık eleştiriler sona eriyor

Associated Press, 1 Eylül’den itibaren kitaplara dair haftalık bağımsız inceleme ve tanıtımlarını sonlandırıyor; kitap haberleri artık kurum içi editörlerce “hikâye” formatında hazırlanacak.

  • ü
  • 13 Ağustos 2025
  • ü
  • Kültür

Associated Press Haber Ajansı AP. (Credit Image: © Mateusz Slodkowski/SOPA Images via ZUMA Press Wire)

Bir medya kuruluşunun kitaplara dair kapsamlı eleştirel içeriği bırakması, yalnızca sektörde değil, kültürel ekosistemde de yankı bulabilir. Associated Press (AP), 1 Eylül itibarıyla haftalık kitap yorum ve inceleme içeriklerini bitireceğini, bundan böyle kitap temalı haberleri sadece kurum içi editörlerle sürdüreceğini duyurdu.

Bu karar, geçtiğimiz günlerde Media Nation köşesinde yer alan bir iç yazışmayla ve bu metni aktaran LitHub tarafından doğrulandı. Söz konusu yazışmada, “kitap eleştirilerine yönelik izleyici kitlesinin sınırlı olmasından ötürü, bu içerikleri planlama, yazma ve düzenleme sürecini sürdüremiyoruz” ifadesi yer aldı.

Bu hamle, AP’nin kitap dünyası açısından uzun yıllardır sağladığı görünürlük ve erişilebilirlik açısından önemli bir kırılma yaratacak gibi görünüyor. Özellikle küçük ve yerel gazeteler, AP üzerinden düzenli kitap eleştirileri yayınlayarak okuyucuya kütüphane, kırtasiye ya da kitapçı dışında da kültürel içerik sunabiliyordu. Şimdi bu seçenek büyük ölçüde kapanıyor.

AP’nin kitap inceleme kararının kültürel etkileri ne olur?

Associated Press’in (AP) düzenli kitap incelemelerini sona erdirme kararı, yüzeyde “kurum içi editoryal tercih” gibi görünse de, aslında kültürel kamusal alanın daralmasına işaret eden ciddi bir adım. AP, dünyanın dört bir yanında 94 ülkede 235 bürosu olan ve yılda binlerce medya kuruluşuna içerik sağlayan bir haber ajansı. Bu büyüklükte bir kurumun, kitap dünyasına düzenli eleştirel bakışını çekmesi, yalnızca yayıncılık sektörü için değil, okurun gündelik bilgi akışına erişimi açısından da geriye gidiştir.

Haftalık kitap incelemeleri, yerel gazetelerden büyük medya gruplarına kadar pek çok yayıncı için erişilebilir, güvenilir ve editoryal süzgeçten geçmiş içerik sağlıyordu. Şimdi bu boşluğu, ya ticari PR metinleri dolduracak ya da yalnızca büyük pazarlama bütçesine sahip kitaplar görünür olabilecek. Eleştirel perspektifin yerini tanıtım odaklı içeriklerin alması, edebiyatın “ürünleşme” sürecini hızlandırır; bağımsız yazar ve yayınevlerinin görünürlüğü ise neredeyse tamamen sosyal medya şansına bırakılır.

AP’nin “kitap odaklı içeriklerimizi hikâye formatında sürdüreceğiz” açıklaması ise teselli olmaktan uzak. Çünkü “hikâye” formatı, sistematik ve düzenli eleştirinin yerini tutamaz; hele ki gündem yoğunluğunda kitap kültürüne ayrılacak alan giderek daralıyorken. Bu durum, özellikle ABD’de ve İngilizce konuşulan ülkelerde edebiyatın kamusal tartışma alanından daha da geri çekilmesi anlamına geliyor.

Sonuç olarak, AP’nin bu kararı, yayıncılığın ticari baskılar karşısında bağımsız kültürel alanını koruyamamasının sembolik bir göstergesi. Dünyanın en yaygın haber ajanslarından birinin “düzenli edebiyat eleştirisini” terk etmesi, yalnızca bir editoryal tercih değil; küresel kültürün ana arterlerinden birinde yaşanan sessiz bir tıkanma.

Associated Press (AP) nedir?

Associated Press (AP), 1846 yılında kurulan, bağımsız ve tarafsız haber üretimi yapan bir dünya haber ajansıdır. Günde dünya nüfusunun yarısına yakın bir kitlesine ulaşan AP; politika, ekonomi, kültür ve sanat gibi alanlarda hızlı ve doğrulanmış haber sunar.

Velev'i Google Haberler üzerinden takip edin

ÖNERİLEN İÇERİKLER