Mümtaz'er Türköne, "Can Atalay krizi, mahkemeler arasında bir yetki uyuşmazlığı meselesi, kısaca bir hukuk-yargılama tartışması değil, çoğunluk diktası karşısında sayısal azınlığın haklarının korunmasına dair bir anayasal demokrasi krizidir. Bu krizin tarafları mahkemeler değil, Çoğunluk Diktası karşısında Anayasal Demokrasidir."dedi.
Akademisyen Prof. Dr. Mümtaz’er Türköne, AYM’nin Can Atalay kararına uyulmamasıyla ilgili kendi internet sitesinde bir yazı kaleme aldı.
Anayasa Mahkemesi’nin sayısal azınlığın haklarının çoğunluk iktidarı karşısında korumada en stratejik kurum olduğuna işaret ederek, “Hükmünü icra edemiyorsa, ortada demokrasi diye bir şey kalmamış demektir. AYM’nin Can Atalay kararının icra edilememesi, bir hukuk tartışmasının ötesine geçerek sembolik olarak tek başına demokrasinin askıya alınması, çoğunluk diktasının hakim olması şeklinde anlaşılmalıdır.” ifadesini kullandı.
Çoğulcu demokrasi ile Anayasa Demokrasi arasındaki ayrı anlatan Türköne, yazısında şu ifadelere yer verdi:
“Tartışmasız yegâne evrensel ve meşrû yönetim biçimi olan demokrasi çoğunluğu iktidara getirmesinden önce iktidarda söz sahibi olamayan azınlığı koruyacak bir düzen tesis ederek haklılığını ve meşruiyetini taraflara kabul ettirir. Bunun adı da Anayasal Demokrasi’dir. Anayasalar çoğunluk diktasını engelleyecek dengeler ve fren mekanizması oluşturarak, Anayasa Mahkemesi’ne sayısal azınlığın temsilcisi olan Can Atalay’ın haklarını koruma yetkisi vererek bu dengeyi kurar. Bu denge yoksa ortada hukuk devleti bir kenara, demokrasi de yoktur. Sayısal azınlığın hak ve hukukunun korunamadığı çoğunluk yönetimi, çoğunluk diktasıdır.
Anayasa Mahkemesi Başkanı’nın yeni üyenin yemin töreninde Cumhurbaşkanı’nın yüzüne karşı söylediği anayasa hatırlatmaları ile ağırlığını sürdüren “Can Atalay Krizi” bir hukuk krizi olmaktan önce bir demokrasi krizidir. Anayasa Mahkemesi’nin mevcudiyetini, dolayısıyla anayasayı, anayasal demokrasiyi yani demokrasinin asgari şartlarını ortadan kaldıran bu krizi, Cumhurbaşkanı danışmanının, Cumhurbaşkanı adına AYM Başkanı’na cevap vermek üzere öne sürdüğü “yargılama usulü”ne sığınarak geçiştirmek mümkün değil. AYM “yeniden yargılama” yapmıyor, sayısal azınlığın temel haklarını yani demokrasiyi koruyor. Tartışma hangi mahkemenin hangi yetkilere sahip olduğu, AYM kararını uygulamama yetkisinin olup olmadığı meselesi hiç değil. Sayısal azınlığın en temel hakları ihlal edildiği zaman, AYM’nin vereceği ihlal kararının, dolayısıyla anayasal demokrasinin işleyip işlemediğine dair çok derin bir kriz yaşıyoruz.
1789 Bildirisi’nin 16. Maddesinde formüle edildiği şekilde kuvvetler ayrılığı prensibi işlemiyorsa, anayasa yoktur. Anayasaya aykırı yetki iddiasında bulunan mahkeme de konu sayısal azınlığın hakları olduğuna göre istediği kadar yargı erki içinde yer alsın, kuvvetler ayrılığına aykırı hareket ediyor demektir.
Can Atalay krizi, mahkemeler arasında bir yetki uyuşmazlığı meselesi, kısaca bir hukuk-yargılama tartışması değil, çoğunluk diktası karşısında sayısal azınlığın haklarının korunmasına dair bir anayasal demokrasi krizidir. Bu krizin tarafları mahkemeler değil, Çoğunluk Diktası karşısında Anayasal Demokrasidir.
Çoğunluk diktasına dönüşmek, çoğunluğa avantaj sağlamaz. Siyasî feraset, çoğunluğun anayasal demokrasi sınırları içinde tasarruf ettiği gücün çoğunluk diktasından daha fazla güç ve etkinlik sağladığını görmektir. Can Atalay krizi, geniş çaplı bir demokrasi krizi olarak ülkenin bütün kurumlarını ifsad ederken iktidarı da zayıflatıyor. Misal o ki ellerinde bir testere bindikleri dalı gürültülü bir şekilde kesiyorlar.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
