İHD Diyarbakır Şubesi’nin 9 yıllık hak ihlali raporunda, 361 gösteriye müdahale edildiği, 570’sinin yasaklandığı ve en az 27 bin kişinin gözaltına alındığı aktarıldı.
Cumartesi Anneleri 950. hafta eylemi/ Galatasaray Meydanı
İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, 2015- 2024 yılları arasında hazırladıkları ‘‘Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Özgürlüğü ile Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Haklarına Yönelik İhlal’’ raporunu açıkladı.
Raporun amaç ve kapsam kısmında 2015-2024 yılları arasını kapsayan veriler, Türkiye’de insan hakları ve medeni haklara yönelik baskının artarak vahim düzeylere ulaştığı, sivil alanın ise gittikçe daha fazla daralmakta olduğunu gözler önüne serdiği belirtildi.
Anayasa’nın 34’üncü maddesi kapsamında güvence altına alınan “toplantı ve gösterilerin”, 24 Temmuz 2015 tarihinden bu yana Valiliklerin ve Kaymakamlıkların hukuk dışı ve keyfi bir biçimde aldığı kararlar ile yasaklandığı vurgulanan raporda, yasaklamaların kimi kentlerde süresiz, kimi kentlerde ise 15 günde bir ya da her ay yenilendiği vurgulandı.
Raporda, “Sadece 2024 yılının 24 Temmuz tarihine kadar idari makamlar tarafından 60 kez çeşitli toplantı ve gösteriler hakkında yasaklama kararı açıklanmış, kolluk güçleri tarafından 36 toplumsal gösteri veya açık hava toplantısına müdahale edilmiştir” denildi.
Raporda, 24 Temmuz 2015- 24 Temmuz 2024 yılları arasında yaptığı izleme ve değerlendirme sonunca Kürt kentlerinde kolluk güçleri tarafından müdahale edilen toplumsal gösteri ve yürüyüş sayısının en az 361, ertelenen ve yasaklanan gösteri sayısının ise en az 570 olduğu tespit edildiği vurgulandı.
Bölgede çatışmalı sürecin tekrardan başlama miladı olarak kabul edilen 24 Temmuz 2015 tarihinden 24 Temmuz 2024 tarihinde kadar geçen 9 yıllık sürede Kürt meselesiyle ilintili olarak “Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği” hakkına yönelik ihlallere dair de raporda, en az 27 bin 984 kişi gözaltına alındığı, 5 bin 677 kişi tutuklandığı, 18 bin 248 ev-iş yeri baskına uğradığı vurgulandı. Yine gözaltı, tutuklama ve ev-iş yeri baskınlarının en çok gerçekleştiği yıllar ise 2016 ve 2019 yılları olduğu kaydedildi.
Raporda, 9 yıllık süreçte toplumsal gösteri ve yürüyüşlerde en az 436 kişinin yaralandığı belirtildi. Yaralanmaların en fazla olduğu yıllar; 167 yaralanma olayı ile 2019 yılı olduğu vurgulandı.
Raporda, toplumsal gösteri ve yürüyüşlerde alınmayan “güvenlik” önlemleri ve kolluk müdahalesi ile toplam 25 kişinin öldüğü, ölümlerin en fazla olduğu yıllar 24 Temmuz 2015 tarihinden sonraki zaman dilimi esas alınmasına rağmen 25 ölüm vakası ile 2015, 4 ölüm vakası ile 2016 yılları olduğu belirtildi.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
