Sağlık Bakanlığı, COVID-19 aşısının akıbetine ilişkin sorulara yanıt vermiyor. Ne kadar üretildi, maliyeti ne oldu, halen üretiliyor mu?
Koronavirüs (COVID-19) döneminde ‘Türkiye’nin ilk yerli ve milli aşısı’ denilerek büyük kampanyalarla tanıtılan TURKOVAC aşısının akıbeti bilinmiyor. Erciyes Üniversitesi ve Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) işbirliğiyle geliştirildiği öne sürülen TURKOVAC, 22 Aralık 2021’de acil kullanım onayını aldı, Ocak 1922’den itibaren de vatandaşlara uygulanmaya başlandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, TURKOVAC ‘ı tüm insanlıkla paylaşmaktan memnuniyet duyacaklarını söylerken dönemin AKP Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Şen ise bu aşıya karşı çıkanlara “Kanı bozuklar” demişti.
Peki, aşı halen kullanımda mı, kaç kişiye uygulandı, aşının üretim maliyeti ne oldu?
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) eski Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, “TURKOVAC diye bir COVID aşısı vardı, piyasada olmamasına rağmen vurdurmayanı hain ilan ediyorlardı. Ne oldu o aşı” diye sordu. CHP Kocaeli Milletvekili Mühip Kanko ise “Sağlık Bakanı her nedense TURKOVAC aşılarıyla ilgili sorulara cevap vermiyor. Burada 90 milyon yurttaşımızın vergisi, alın teri, emeği var. Bu aşıların akıbeti ne oldu? Ne kadar para harcandı? Bunların kamuoyuna açıklanması gerekiyor” dedi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, CHP Ankara Milletvekili Murat Emir’in TURKOVAC aşısının maliyeti ile ilgili sorusuna, “Katbekat düşük fiyat” yanıtını vermekle yetindi. Emir, “Yerli ve milli aşı diye ortaya çıktılar ama bugüne kadar TURKOVAC aşıdan ne kadar üretildi, ne kadar maliyet çıktı, hiçbiri açıklanmıyor, gerçekleri milletten saklıyorlar’’ dedi. Uzmanlar ise, “Üretimi devam ediyor mu bilmiyoruz ama dağıtımda değil. 40 bin vakalık faz 3 çalışması planlandı sonra kesildi’’ dedi.
Sözcü’nün aktardığına göre; Avrupa İlaç Ajansı (EMA) şu ana kadar onaylanan Covid aşılarının listesini yayınladı. AB’den onay alan aşılar “BioNTech-Pfizer, Moderna, AstraZeneca, Janssen Pharmaceutica NV, Novavax, Valneva, Sanofi und GSK, HIPRA” oldu. Türkiye’nin kendi vatandaşları için ‘acil kullanım izni’ verdiği TURKOVAC ise bu listede yok. EMA’dan yapılan açıklamada, COVID-19’a karşı geliştirilen Gamaleya Institute, Sputnik V ve Vero Cell adlı aşılara da izin verilmesi yönünde çalışmalar yürütülüyor. Ancak TURKOVAC ile ilgili bir çalışma yok. Hatta AB kurumunun elinde TURKOVAC’la ilgili aşı örneği de yok. Türkiye’de uygulanan aşının güvenirliliği ya da etkisi de Avrupa Birliği tarafından onaylanmadı. AB, yeni bir salgın riskine karşı bütün üye ülkeler için şu anda 2.4 milyarı BioNTech, 400 milyonu AstraZeneca, 400 milyonu Johnson and Johnson, 405 milyonu CureVac, 460 milyonu ise Moderna olmak üzere yaklaşık 4.2 milyar doz aşıyı garanti altına aldı.