Anayasa Mahkemesi, eski TBB Başkanı Metin Feyzioğlu’nu konu alan karikatürü paylaşan avukatın cezalandırılmasını ifade özgürlüğü ihlali saydı.
Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Metin Feyzioğlu, 10 Kasım Konferansında Konuştu. (Fotoğraf: Alper Şaşmaz)
Anayasa Mahkemesi, eski TBB Başkanı Metin Feyzioğlu’nu konu alan bir karikatürü “yavşak” kelimesini içeren bir notla paylaşan avukatın cezalandırılmasını ifade özgürlüğü ihlali saydı. Mahkeme, “rahatsız edici ifadeler de koruma altındadır” dedi.
Ankara Barosu’na kayıtlı avukat Süleyman Sırrı Kuş, 2019 yılında Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan Yargı Reformu Strateji Belgesi tartışmalarının sürdüğü günlerde, dönemin TBB Başkanı Metin Feyzioğlu’nu konu alan bir karikatürü sosyal medya hesabında paylaştı.
Karikatürde Feyzioğlu’nun görseliyle birlikte şu ifadeler yer alıyordu:
“Beni siz gözünüzde büyüttünüz, yavşaklık benim genlerimde var.”
Feyzioğlu, paylaşımı “hakaret” olarak değerlendirip şikâyetçi oldu. Avukat Kuş ise karikatürü kendisinin çizmediğini, başka bir hesaptan aynen paylaştığını ve paylaşımın eleştiri amacı taşıdığını savundu.
Ancak Ankara 47. Asliye Ceza Mahkemesi, ifadelerin “kişilik değerlerine saldırı niteliğinde olduğu” gerekçesiyle 3.480 TL adli para cezası verdi. Mahkemenin kararı istinafta da onandı.
Avukat Kuş, cezaya karşı Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. Yüksek Mahkeme, 3 Temmuz 2025 tarihli kararında başvuruyu kabul ederek ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti.
Mahkeme kararında karikatürün, “mizahın, abartının ve eleştirinin iç içe geçtiği bir ifade biçimi” olduğuna vurgu yapıldı:
“İfade sahibinin mesajını hem metinle hem de görsellikle aktaran karikatür, demokratik toplumun temel değerlerinden biri olan ifade özgürlüğü kapsamındadır. Kullanılan dil rahatsız edici olabilir, ancak bu tür ifadeler de koruma altındadır.”
AYM, kararında karikatürün paylaşıldığı dönemde kamu yararı taşıyan bir tartışmanın gündemde olduğuna dikkat çekti. Feyzioğlu’nun, TBB Başkanı olarak ülke çapında tanınan bir kişi olduğunu hatırlatan Mahkeme, bu konumdaki kişilerin daha geniş bir eleştiri sınırına katlanması gerektiğini belirterek “Tanınmış kişilere yönelik rahatsız edici eleştirilerin cezalandırılması, toplumdaki farklı seslerin susturulmasına yol açabilir” ifadesini kullandı.
Mahkemelere eleştiri: Bağlam göz ardı edildi
Anayasa Mahkemesi, derece mahkemelerinin yalnızca “yavşak” kelimesine odaklanıp paylaşımın bağlamını, karikatürün mizahi yönünü ve tarafların konumlarını değerlendirmediğini belirtti.
Kararda şu değerlendirmeye yer verildi:
“İlk derece mahkemesi, ifade özgürlüğü ile şeref ve itibarın korunması arasında adil bir denge kurmamıştır. Mahkûmiyet kararının, demokratik toplumda zorunlu bir ihtiyaca karşılık geldiği söylenemez. Rahatsız edici de olsa bu tür eleştirilerin cezalandırılması, toplumda otosansür yaratır ve çoğulcu demokrasiyi zayıflatır.”
AYM, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için dosyanın Ankara 47. Asliye Ceza Mahkemesi’ne yeniden yargılama yapılmak üzere gönderilmesine ve başvurucuya 34 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi.
Karar oybirliğiyle alındı.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
