Fotoğrafçı Lou Dematteis’in İtalya’ya ziyaretlerinin ürünlerini gösteren sergi Un Viaggio di Ritorno sanatçının köklerini arayış yolculuğunu ortaya koyuyor.
Lou Dematteis’in (Louis Frank Dematteis) İtalya’da çektiği fotoğraflardan oluşan sergi Un Viaggio di Ritorno (Bir Geri Dönüş Yolculuğu) Trastevere’deki Roma Müzesi’ndeydi. Sanatçının İtalya koleksiyonuyla izleyiciyi buluşturan sergi, Dematteis’in atalarının ülkesine yaptığı köklerini arayış yolculuğunu gözler önüne seriyor.
Küratörlüğünü Claudio Domini ve Paolo Pisanelli’nin üstlendiği Un Viaggio di Ritorno, fotoğrafçının 1972, 1977, 1979 ve 1980 yıllarında İtalya’ya gerçekleştirdiği dört seyahatin görsel bir günlüğü niteliğinde. Sergi Dematteis’in İtalya’da çektiği binlerce fotoğraftan, çoğu daha önce hiç yayımlanmamış olan 100 fotoğrafı aşkın bir seçki sunuyor.
Babaannesi ve dedesinin memleketleri olan Piemonte ve Liguria arasında geçen yolculuklarla ülkeyi arşınlayan Lou Dematteis, bu ziyaretlerde o güne kadar anlatılarla zihninde canlandırdıklarının gerçekliğiyle karşılaşıyor. Memleketlerine ek olarak; Milano, Venedik, Bolonya, Emilia-Romagna sahilleri, Floransa, Toskana, Roma, Napoli ve Amalfi kıyıları, Lucania, Calabria, Sicila’yı kapsayan bu seyahatler sırasında Dematteis, fotoğrafın güçlü bir iletişim ve siyasi eylem aracı olduğunu deneyimliyor. Bu deneyim fotoğrafçının profesyonel hayatında işine olan yaklaşımını belirliyor.
Serginin ziyaretçiyi girişte karşıladığı fotoğraf Lou Dematteis’in İtalya’sının nasıl olduğunu özetliyor. İtalya fotoğraflarına geçmeden önceki küçük holdeki camlı tezgâhta Dematteis’in aile fotoğrafları; Nicaragua: A Decade of Revolution, Crude Reflections/Cruda Realidad, Lowriders isimli üç kitabı ve İtalya gezilerinin fotoğraflarının contact sheet’leri yer alıyor.
Sergi alanı, İtalya’ya ilk büyük seyahati boyunca yolculuğunu trenle sürdüren fotoğrafçının deneyimini seyirciye yaşatmak istercesine vagon-vari dar iki koridora yayılıyor. Fotoğrafların dizilimi tarihi sırayı takip edecek şekilde bölüm bölüm yerleştirilen Un Viaggio di Ritorno, ziyaretçiye Dematteis’in gözünden İtalya’yı adım adım gezme fırsatı sunuyor.
Fotoğraflar, Lou Dematteis’in geldiği Life Dergisi ve Magnum Fotoğraf Ajansı ekolüyle uyum içerisinde olacak şekilde kırık beyaz kenarlıklar ve siyah çerçevelerle çevrelenmiş camla korunan klasik gösterimle sergileniyor. Bu dizimle sergide oluşması muhtemel monotonluk, nadir de olsa kendisini gösteren farklı boyut kullanımları ve Lou Dematteis’in yakın dostu şair Lawrence Ferlinghetti’nin şiirlerinden ve günlüklerin alınan, İtalya’da yolcularını anlatan parçaların yerleştirilmesi ile kırılıyor.
Lawrence Ferlinghetti’nin sözlerinin fotoğraflarla birlikte verilmesi sergiyi gezenlerin, fotoğrafçının duygu dünyasına hâkim olmasını sağlayarak Lou Dematteis’in İtalya seyahatlerine eşlik ediyor olma hissini arttırıyor. Öyle ki sergi ziyaretçiye kendi “kayıp İtalya”sını, onu nerede kaybettiğini ve nasıl bulabileceğini düşündürtüyor.
İtalya’da doğmamış olsa da kendisini ülkeye bağlı hissettiğini ifade eden Dematteis, İtalya toplumunun o yıllarda geçirdiği hızlı değişimi, işçileri, gündelik hayatı, eylemleri, sokaktaki hayatı, toplumsal ritüelleri, okulları ve fabrikaları fotoğrafladıktan sonra babasına daha yakın hissettiğini ifade ediyor. Bu bağlılık sergide yer alan “benim insanlarımın bakışları” vurgusundan ve fotoğrafçının en çok keyif aldığı bölümün memleketleri olan Piemonte ve Liguria’da akrabalarını fotoğraflamak olduğunu belirtmesinden de anlaşılıyor.
Sergi Lou Dematteis’in İtalya seyahatlerini ve meslek hayatını anlattığı ve Paolo Pisanelli ve Matteo Gherardini tarafından sergiye özel olarak hazırlanan mini bir belgeselle son buluyor. Fotoğrafı dünyayı daha iyi bir yer yapmanın yolu olarak gören ve babaannesi ve dedesinden İtalya’nın nasıl bir yer olduğunu dinleyerek büyüyen fotoğrafçı, belgeselde kendisinin de bu hikâye anlatıcılığı kültürünü fotoğraflarıyla sürdürdüğünü ifade ediyor. İnsanların şimdilerde bu İtalya fotoğraflarına gösterdiği yoğun ilginin sebebini ise kendisinin artık var olmayan bir İtalya’yı fotoğraflamış olmasıyla açıklıyor.
1948 yılında Kaliforniya Palo Alto’da doğan Louis Frank (Lou) Dematteis beş çocuklu İtalyan-Amerikan bir ailenin çocuğu. Lewis Hine, Jacob Riis gibi Amerikan belgesel fotoğrafçılarından ve Henri Cartier-Bresson gibi Magnum fotoğrafçılarından etkilenen Dematteis, siyaset biliminden mezun olduktan sonra İtalya’ya köklerini aramak üzere yolculuğa çıkıyor. Bu yolculukta fotoğrafların hikâye anlatıcılığındaki etkisini keşfeden fotoğrafçı, çeşitli dergi ve gazetelerde çalıştıktan sonra Reuters’ta fotoğrafçı olarak yer alıyor.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
1985 ve 1890 yılları arasında Nikaragua ve Managua’da ABD destekli kontraları fotoğraflıyor. Çalışmalarıyla World Press Photo ve New York Times gibi yerlere çıkan fotoğrafçı, ABD Ulusal Basın Fotoğrafçıları Birliği’nden Yılın Fotoğrafı Ödülü’nü alıyor. Vietman, Amazonlar gibi pek çok yerde de çalışan Dematteis, 2000’li yıllarla birlikte belgesel filmler yapmaya başlıyor. Eserleri MoMa’nın (Modern Sanat Müzesi) kalıcı koleksiyonunda yer alan fotoğrafçı, şimdilerde San Francisco’da belgesel çalışmalarına devam ediyor.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
