FOTOĞRAFLAR: SELAHATTİN SEVİ
88 yaşında hayatını kaybeden Katolik âleminin ruhanî lideri Papa Francis, -yaşadığı gibi- basit ve sade bir cenaze merasimiyle sonsuzluk yolculuğuna uğurlandı. Aynı zamanda Vatikan Devlet Başkanı unvanını da taşıyan bu sıra dışı din adamı arkasında büyük bir servet bırakmadı. Hesabında sadece 100 dolar vardı. Yıllık 360 bin Euro maaşı olan Papa, bütün maaşını 12 yıl boyunca fakir fukaraya, garip gurabaya bağışlamıştı çünkü.
13 Mart 2013 akşamı Papa ilan edildiğinde, Vatikan’daki San Pietro Bazilikası’nın balkonundan yaptığı ilk konuşmayı “Benim için dua edin” sözleriyle bitiren Papa Francis, bu geleneğini bozmadı ve her Pazar duasının sonunda tekrarladı.
Devlet başkanlarından sivil toplum temsilcilerine, sıradan inanmışlardan popüler yüzlere kadar kendisini uğurlamaya gelenlere doğrudan ya da dolaylı olarak bir “hukuk” oluşturan Papa Francis’i Türkiye kamuoyu “symbol” bir hareketiyle tanımıştı. Dünya gözü ile ilk ve son kez gördüğüm “çiçeği burnunda” Papa, 2013 yılı güzünde İstanbul’u ziyaret ettiği sırasında lüks bir otomobil yerine, kendisine tahsis edilen Renault Clio Symbol araç ile Fener’deki İstanbul Patrikhanesi’ni ziyaret etmişti.
Bu sembolik davranışı her ne kadar yaşadığı sade hayatın bir parçası olsa da o günlerde çokça tartışılan ve kendisinin de ağırlanacağı “kaçak saray” tartışmalarında safını belli etme girişimiydi.
ABD’li bir grup mimar Papa’ya ziyareti öncesinde bir mektup yayımlayarak yeni Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın kaçak olduğu ve orman arazisi üzerine kurulduğu gerekçesiyle davete katılmamasını talep etti. Devlet kuruluşu Voice Of America (VOA – Amerika’nın Sesi) Papa’nın, Erdoğan’ın Ankara dışındaki yeni kurulmuş ve çok tartışmalı sarayında ağırlandığını ve bu görkemli komplekste ağırlanan ilk yüksek mevki sahibi kişi olduğuna dikkat çekti. Haberde sade yaşamı ile tanınan Papa’ya “otoriter müsriflik” eleştirilerine neden olan 600 milyon dolarlık sarayında Erdoğan ile görüşmemesi çağrılarının yapıldığı kaydedildi. Wall Street Journal ve Washington gazeteleri ise Erdoğan’ın Papa’yı bin odalı ve 650 milyon dolarlık dev cumhurbaşkanlığı kompleksinde ağırladığını yazdı.
Avrupa basınının tutumu ise daha sertti. ‘Firavunvari bina’ tabirini kullanan İspanya basını ziyareti yakından takip ediyor; Arjantinli Papa’nın terörizme karşı verdiği mesajları ön plana çıkarıyordu. “Ak Saray” hakkında da ilginç yorumlarda bulunan El Pais gazetesi, Cumhurbaşkanlığı Sarayı hakkında şu ifadeleri kullanmıştı.
“Problem şu ki Papa, Ak Saray adı verilen ve 1000 odalı, 200 bin metrekare üzerine inşa edilmiş ve 350 milyon Euro’dan fazlaya mal olan lüks bir eserin ilk misafir devlet başkanı olma gibi şüpheli bir onuru elde etti. Mimarlar ve çevreciler, mevcudiyetiyle bu çaptaki israfı meşrulaştırmaması için Papa’ya ricada bulundular.” El Mundo “Sade Francesco, Ankara’daki yeni cumhurbaşkanlığı sarayında, inşaatı şiddetli polemiğe neden olan ve sadece iki ay önce açılışı yapılan firavunvari binada, diyalog kelimesini beş kere tekrar etti. Erdoğan’ın yeni rezidansına ayağını basan ilk uluslararası lider olan Bergoglio (şimdiki Papa’nın orijinal adık) Orta Doğu’da barışı inşa etmek için sabırlı olmak gerektiğine işaret etti.”
Papa Francis, önceki mevkidaşlarına göre çok da uzun olmayan görevinde derin izler bıraktı. Latin Amerika’daki askeri diktatörlükler zamanında cunta rejimlerine başkaldıranlara, muhaliflere, özellikle solcu ve yoksul kesimlere uzattıkları yardım eliyle dikkat çeken; sosyal adalet ve gelir eşitsizliğine dair net duruşlarıyla bilinen Papa Francis, hep özgürlüklerden yana oldu.
Daha önceki Papaların aksine çocuk istismarı ve cinsel taciz iddialarının üzerine gitti. Kiliseye yönelik eleştirileri yumuşatmadı, var olan sorunların üzerini örtmedi.
Öte yandan “eşcinsel ilişkinin” günah olduğunu düşünse de her seferinde eşcinsel olduğu için insanları kınamanın, eleştirmenin kendisinin “haddi” olmadığını söyleyen Papa Francis, “suç” ve “günah” kavramlarının farklı olduğunu belirterek eşcinselliği suç haline getiren Katolik Afrika ülkelerini eleştirdi.
Barış yanlısı tutumunu sürdüren Francis, Ukrayna’dan Gazze’ye kadar güncel krizlerde taraf oldu. Gazze’deki Katolik kilisesine sığınan Filistinli cemaati ve Müslüman komşularını yoğun bakımda olduğu günler hariç her akşam telefonla aradı, halini hatırını sordu, her ayinde İsrail’in tutumunu eleştirdi. 2024 Noeli’nde Vatikan’da İsa’nın doğum tasvirlerinde birinde Filistin’i simgeleyen zeytin ağacı ve kefiyeli bir İsa kullanıldı.
Görevde bulunduğu sırada “merhamet devrimi’ çağrısı yapan Papa Francis, “kenar mahallelerin” de ilgiyi hak ettiğini özellikle vurguladı.
Diğer Hristiyan mezhepleriyle ve farklı dinlerle diyalog da Papa Francesco’nun önceliklerindendi. Özellikle Fener’deki İsitanbul Partikhanesi ve Ekümenik Partik Bartholomeos’la yakın ilişkisinin yanı sıra, Moskova Patriği Kirill ile de yakınlaşmaya önem verdi.
Öte yandan “Dinler Arası Diyalog” girişimleri çerçevesinde İslam dininin önemini her seferinde vurgulamıştı. Birleşik Arap Emirlikleri’ne giderek Arap Yarımadası’nı ziyaret eden ilk papa olan Francis, burada, Sünni İslam’ın başlıca referans noktası olarak görülen El Ezher Üniversitesi rektörü Şeyh Ahmed El Tayyib’le birlikte “Dünya Barışı ve Birlikte Yaşam İçin İnsanların Kardeşliği Belgesi” adlı bir ortak deklarasyona imza attı.
Kişisel dostluklarıyla da adından söz ettiren Papa Francis, Gülen cemaati mensubu İmam Beytullah Çolak’ı evinde maaile ağırlayacak kadar da mütevazıydı.
17 Aralık 1936’da Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te dünyaya gelen Katolik Kilisesi’nin 266. Papası Francis, ya da Jorge Mario Bergoglio 88 yaşında hayata gözlerini yumdu.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
