Ekonomi yazarı Alaattin Aktaş, yeni yılla birlikte peş peşe yapılan fiyat artışlarına dikkat çekerek, "Doğrusu böylesine bir zam furyası çok fazla görülmemiştir.' dedi. Aktaş, enflasyonun ocak ayında çift haneyi bulabileceğine dikkati çekti.
Ocak ayındaki fiyat artışının geçen yılın temmuz ve ağustosundaki gibi yüzde 9’ları bulması, ayın kalan günlerindeki duruma göre çift haneyi zorlamasının söz konusu olabileceğini belirten ekonomim.com yazarı Alaattin Aktaş, aylık enflasyonun iki haneli olabileceği endişesini paylaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Aralık’ta aylık enflasyonun yüzde 2,93; 2023’te yıllık enflasyon ise yüzde 64,77 olduğunu açıklamıştı. Bu rakamlar, Türkiye’de son 22 yılın en yüksek yıllık enflasyon oranı olarak kayıtlara geçmişti.
Yazar Aktaş, yeni yılla birlikte peş peşe yapılan fiyat artışlarına dikkat çekerek, “Doğrusu böylesine bir zam furyası çok fazla görülmemiştir.’ dedi.
Fahiş fiyatlara dikkati çeken Aktaş, ‘Eskiden Bodrum’daki lahmacun fiyatı pek popüler bir fiyat göstergesiydi. Şimdi sanki Türkiye’nin her yeri Bodrum oldu, bir tatil yöresi oldu; her yerde bir bardak su bile, bir bardak çay, kahve bile inanılmaz fiyatlara satılmaya başlandı. Bu durumdan şikayet eden mi var, hemen itiraz sesleri yükseliyor” ifadelerini kullandı.
“Gidişat fena…” diyen Aktaş şunları kaydetti:
“En temel maliyet kalemlerinden biri döviz kuru. Dolar bu gidişle ocak ayı ortalamasında 30 lira olacak gibi görünüyor ve bu da aralık ayı ortalamasına göre yüzde 3.3-3.4 dolayında bir artış demek.
Bu yüksek bir oran. Dolar ay ortalaması bazında geçen yıl seçimlerden sonra haziran ve temmuzda yüzde 17 ve yüzde 15 artış gösterdi. Eğer ocak ayı belirttiğim artışla geçilirse bu son dönemin en yüksek artışı olacak.
Akaryakıtta da ÖTV kaynaklı yüksek bir artış var. Benzin, motorin ve otogaza bundan sonra zam gelmese bile ocak ayı ortalama artışı yüzde 6 dolayında gerçekleşecek. Bu oranı, üç üründeki fiyatların toplamını dikkate alarak buluyoruz. Üç ürünün ağırlıkları tabii ki farklı ama onu göz ardı ederek bir fikir vermesi yönünden bu yöntemi izliyoruz.
Bu oran da görece yüksek. Kaldı ki kurun yavaş yavaş da olsa artmasına izin veriliyor ve bu yüzden akaryakıta ay sonuna kadar yeni zamlar gelebilir. Akaryakıtın TÜFE’ye bir doğrudan etkisi var, bir de dolaylı etkisi, bu detayı da unutmamak gerek.
Döviz ve akaryakıtta bir de geçen yılın aynı ayına bakalım. Dolarda bu ay yüzde 3.3-3.4 düzeyinde beklenen ortalama artış, geçen yıl ocakta yalnızca yüzde 0.6 düzeyindeydi.
Akaryakıtta yüzde 6 dolayında beklenen artış da geçen yıl aynı ayda yüzde 4.3 düzeyinde gerçekleşmişti.
Perakende sektörü geçen yıl ocak ayında fiyat etiketlerini değiştirmek için bu yılki kadar ek mesai yapmamıştı. Bu yıl ise adeta sürekli ek mesai hali var.
Geçen yıl ocak ayında tüketici fiyatları yüzde 6.65 artmıştı. Maliyet unsurlarındaki artış ve enflasyon algısındaki bozulma bu yıldan çok daha az olduğu halde artış yüzde 6.65’ti.
Söyler misiniz, bu yıl ne olacak da, ne olabilir de geçen yılın altında kalınabilir?
İşte o yüzden gidişat endişe vericidir ve ocak ayındaki fiyat artışının geçen yılın temmuz ve ağustosundaki gibi yüzde 9’ları bulması, hatta ayın kalan günlerindeki duruma göre çift haneyi bile zorlaması söz konusu olabilir.”
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
