TÜİK araştırmasına göre Türkiye'deki işletmelerin yüzde 99,7'sini KOBİ'ler oluşturuyor. Bunların yarıdan fazlası da hala düşük teknolojili üretim yapıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim istatistiklerini açıkladı. Ülkemizde ikiyüzelli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 500 milyon Türk Lirasını aşmayan girişimler Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) olarak tanımlanıyor.
KOBİ’ler 2023 yılında toplam girişim sayısının %99,7’sini oluşturdu. Buna karşılık; istihdamın %70,5’ini, personel maliyetinin %47,9’unu, cironun %47,4’ünü, üretim değerinin %41,6’sını ve faktör maliyetiyle katma değerin %40,1’ini oluşturdu.
Ekonomik faaliyetlerin istatistiki sınıflamasına göre 2023 yılında KOBİ’lerin; %36,1’i toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe faaliyet gösterirken, %15,2’si ulaştırma ve depolama sektöründe, %12,3’ü ise imalat sanayi sektöründe faaliyet gösterdi.
İmalat sanayindeki KOBİ’ler teknoloji düzeylerine göre sınıflandırıldığında, %55,6’sı düşük teknoloji sınıfında üretim yaparken, büyük ölçekli girişimlerde bu oran %43,6 oldu.
KOBİ büyüklük gruplarına göre incelendiğinde; mikro ölçekli girişimlerin %56,7’si düşük teknoloji sınıfında üretim yaparken, %31,9’u orta-düşük teknoloji, %10,7’si orta-yüksek teknoloji ve %0,7’si yüksek teknoloji sınıfında üretim yaptı. Buna karşılık küçük ölçekli girişimlerde bu oranlar sırasıyla %50,3, %30,9, %17,7 ve %1,1 iken, orta ölçekli girişimlerde %49,6, %29,8, %19,1 ve %1,5 oldu.
KOBİ’ler toplam işletmelerin yüzde 99,7’sini oluşturmalarına rağmen, 2023 yılında toplam ihracatın sadece %35’ni, ithalatın ise %20’sini gerçekleştirdi.
KOBİ’ler tarafından 2023 yılında yapılan ihracatın %49,3’ü Avrupa ülkelerine, %33,4’ü Asya ülkelerine gerçekleştirildi. KOBİ’ler ithalatının %48,2’sini Avrupa ülkelerinden, %42,6’sini ise Asya ülkelerinden yaptı.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
KOBİ’lerin 2023 yılı ihracatında başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipmanların payı %11,5, giyim eşyası sektörünün payı %10,9 olurken tekstil ile gıda ürünlerinin payı %7,5 oldu. KOBİ’lerin 2023 yılı ithalatında ise öne çıkan ürünler, %26,2 ile ana metaller, %14,0 ile başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipmanlar, %12,5 ile kimyasallar ve kimyasal ürünler oldu.
KOBİ’lerin yarıdan fazlasının neden düşük teknolojide kaldıklarını açıklayan verilerden biri de ARGE harcamaları oldu. Mali ve mali olmayan şirketlerin 2023 yılına ilişkin toplam gayri safi yurtiçi Ar-Ge harcamasının 72 milyar 763 milyon TL’sini KOBİ’ler gerçekleştirdi.
Bu harcama mali ve mali olmayan şirketler Ar-Ge harcamasının %30’nu oluşturuyor. Şirketlerde toplam 186 bin 993 kişi Ar-Ge personeli olarak çalıştı. TZE cinsinden bu personelin %46,3’ü KOBİ’lerde istihdam edildi.