İktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, Türkiye’de çalışan ve emekli dengesinin alarm verdiğini belirterek geniş tanımlı işsiz sayısının 10 milyonun üzerine çıktığını vurguladı. Eğilmez, aktif iş gücüne katılmayan milyonlarca kişinin sosyal güvenlik sistemini sürdürülemez hale getirdiği uyarısını yaptı.
Türkiye’de çalışan ve emekli oranındaki bozulmaya dikkat çeken İktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, rakamlarla çarpıcı tabloyu gözler önüne serdi.
Türkiye’de işgücünün yüzde 28,8’ine denk gelen 10 milyondan fazla insanın işsiz olduğuna dikkat çeken Eğilmez, “Geniş işsizlik oranı ne kadar azalırsa çalışan/emekli oranı da sağlıklı orana o kadar yaklaşacak” dedi.
Geniş işsizliğin azaltılması için yatırım ortamının iyileştirip, istihdamın artırılması gerektiğini belirten duayen iktisatçı “Bunun da yolu riskleri düşürmekten geçiyor. Sürekli risk yaratan bir ülke konumundan çıkmadığımız sürece her yeni risk başka bir riskin alt yapısını hazırlıyor” dedi.
Eğilmez’in kendi blog sayfasında yayınladığı dikkat çeken analiz şöyle:
2024 yılsonu itibarıyla Türkiye’de 25.625.750 aktif sigortalı (çalışan), 16.677.617 pasif sigortalı (emekli vb.) mevcut.
Sosyal Güvenlik Kurumunun (SGK) 2024 yılı toplam gelirleri 3.962,4 milyar lira olmuş. Bu gelirlerin 2.810,5 milyar lirası (yaklaşık yüzde 71’i) prim gelirlerinden, 637,7 milyar lirası devlet katkısı, 514,3 milyar lirası da diğer gelirlerden oluşuyor.
SGK’nin 2024 yılında yaptığı toplam emekli aylığı ödemeleri 2.667,8 milyar lira olmuş (2023 yılında bu miktar 1.961,8 milyar lira idi). Bunlara ek olarak 980,9 milyar lira da sağlık ödemesi yapılmış.
SGK’ye devlet bütçesinden aktarılan paraların tutarı (transferler) 2023 yılında 894,8 milyar lira iken 2024 yılında SGK’ye 2024 yılında 1.442,6 milyar liraya ulaşmış. SGK’nin, topladığı primler ve diğer gelirlerle emekli maaşlarını ve benzer hakları karşılayamadığı, bütçeden giderek artan miktarlarda yardım aldığı görülüyor.
Yukarıda paylaştığımız verilere göre 1,5 aktif (prim karşılığı çalışan) sigortalıya 1 emekli düşüyor. Bu konuda sağlıklı olarak kabul edilen oran ise 4 çalışanın 1 emekliye bakması olarak ifade ediliyor. Eldeki son resmi veriler Türkiye’de 2025 yılının Mart ayında işsiz sayısının 2.807 bine (işgücünün yüzde 7,9’u) gerilediğini gösteriyor. Buna karşılık iş aramadığı halde işsiz olan ve iş bulursa çalışmaya hazır olduğunu ifade edenleri de işin içine katarsak (geniş işsizlik) işsizlerin sayısı 10 milyonun üzerine yükseliyor (işgücünün yüzde 28,8’i.) Türkiye’de gerçek işsizlik oranını en doğru gösteren oran budur.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Çalışan (aktif) sigortalı / Emekli (pasif) sigortalı oranı biraz da bu geniş işsizlik kavramı içinde yer alan insanların iş bulup çalışmasına ve prim öder konuma gelmesine bağlı bulunuyor. Geniş işsizlik oranı ne kadar azalırsa çalışan / emekli oranı da sağlıklı orana o kadar yaklaşacak. Türkiye, yatırım ortamını mutlaka iyileştirmek ve istihdamı yükseltmek zorunda. Bunun da yolu riskleri düşürmekten geçiyor. Sürekli risk yaratan bir ülke konumundan çıkmadığımız sürece her yeni risk başka bir riskin alt yapısını hazırlıyor. Sosyal ve siyasal riskler yükseldikçe yatırım ortamı zayıflıyor, yatırımlar azalıyor, yatırımlar azaldıkça yeni iş yaratma imkânı kalmıyor ve sonuçta geniş işsizliği ve dolayısıyla çalışan / emekli oranını düzeltmek mümkün olamıyor.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
