2020’de bankalardaki ticari mevduatın miktarı 1,1 trilyon lira iken 2025 Ağustos’ta yüzde 636 artarak 8,2 trilyon liraya yükseldi.
Mevduat faizleri üretimden daha kârlı hale gelince, fabrikalar kapıya kilidi vurup kaynağı bankalara yatırdı. 2020’de bankalardaki ticari mevduatın miktarı 1,1 trilyon lira iken 2025 Ağustos döneminde yüzde 635 artarak 8,2 trilyon liraya yükseldi. 2020’de yüzde 32 olan ticari mevduatın toplam mevduat içindeki payı da bu yılın ilk 8 ayında yüzde 34’e yükseldi. 2020’de bankalardaki toplam mevduat 3,3 trilyon iken bu yılın ağustos döneminde 23,9 trilyon liraya çıktı.
Nefes’ten Şehriban Kıraç’ın haberine göre, Merkez Bankası’nın (TCMB) enflasyonun talepten kaynaklandığını çözümün de talebi baskılamaktan geçtiğine yönelik politikaları, iş dünyasının krediye ulaşmasına büyük engeller koydu. TCMB’nin kredi büyümesinde bankalara yaptırımlar uygulayarak TL kredilerde aylık KOBİ’ler için yüzde 2, ticari segment için ise yüzde 1,5 büyüme sınırı koyması firmaların krediye ulaşımını zorlaştırdı. Reel sektör, daralan pazar hacmi ve yüksek faizlerle bankalardan borçlanmak yerine var olan parasını mevduata yatırma yoluna gitti.
Uzmanlara göre, ticari mevduattaki hacimsel artışın ana nedeni reel sektörün çok para kazanıp buraya yatırmasından değil, zordaki firmaların üretimi kısıp kaynağı bankalara yatırmasından kaynaklandı. Ekonomist Erol Taşdelen, “Örneğin Uşak’ta iplik sektörü, Bursa’da otomotiv yan sanayi firmaları; Afyon’da mermerciler, Gaziantep’te halıcılar ya imalatlarını durdurdu ya da kapasite kullanım oranlarını yüzde 10’lara düşürdü. Satılan ve sıfırlanan stoklardan kalan paralarını da bankalara yatırdı. Son 2-3 yıldır yüzde 50-60’lara kadar yükselen mevduat faiz oranları üretimden uzaklaştırıyor. Toptancıların da çoğu parasını mevduatta değerlendirmeye başladı” dedi.
Merkez Bankası’nın yanlış reçetesi nedeniyle, firmaların üretimden uzaklaştığını vurgulayan Ekonomist Erol Taşdelen, “TCMB banka kredilerini ‘firmalar ve ortakları bankalardaki paralarını kullansın’ diye kıstıkça kısıyor. Masa başında karar alan uzmanların bir yanılgısı var, bankalardaki ticari ve ortakların paralarının çoğu faaliyetine devam edenlerin değil; faaliyetine ara veren veya durduranlara ait” diye konuştu.
TOBB Konfeksiyon ve Hazır Giyim Sanayi Meclis Başkanı Şeref Fayat, ancak sermaye yoğun sektörlerin bu zor dönemde parasını ticari mevduata yatırabileceğini söyledi. Şeref Fayat, tekstil ve hazır giyimde kaynak kalmadığını, mevduata yatırım yapacak para olmadığını ifade ederek, şu anda sektördeki tüm firmaların uygun kredi peşinde olduğunu dile getirdi.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
