TÜİK’in büyüme verilerinin, sektör temsilcilerinin yakınmalarıyla uyumlu olmadığını belirten Mahfi Eğilmez "Veriler bize ya bu büyüme oranlarının ya da sanayicilerin ve inşaat sektörü temsilcilerinin şikâyetlerinin doğru olmadığını söylüyor" dedi.
Eski Hazine Müsteşarı Dr. Mahfi Eğilmez kendi adını taşıyan blogunda, “Hangisi Doğru?” başlıklı bir yazı yayımladı. Eğilmez yazısında büyüme verilerinde sanayi, inşaat ve dış ticaret kalemlerinde tuhaflıklar bulunduğunu belirtti.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerine göre Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 4,8, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak ise yüzde 4,6 büyüdü.
TÜİK ayrıca geçmiş dönem verilerini de revize ederek, yılın ilk çeyreğine ilişkin büyüme oranını yüzde 2’den 2,3’e yükseltti. Böylece son dört çeyreğin ortalama büyümesi yüzde 3 oldu.
İkinci çeyrek büyümesine en büyük katkıyı yüzde 10,9 ile inşaat sektörü yaptı. Onu yüzde 7,1 ile iletişim, yüzde 6,1 ile sanayi, yüzde 5,6 ile ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri izledi. Buna karşılık tarım, hayvancılık ve balıkçılık yüzde 3,5, kamu yönetimi, eğitim, sağlık ve sosyal hizmetler yüzde 1,2 küçüldü.
Harcamalar açısından bakıldığında büyümeyi en çok destekleyen kalemler yüzde 8,8 artışla yatırımlar ve yüzde 5,1 artışla hanehalkı tüketimi oldu. Mal ve hizmet ihracatı yüzde 1,7, ithalat ise yüzde 8,8 arttı.
Eğilmez yazısında TÜİK verilerine göre yüzde 6,1 büyüyen sanayi ile sanayicilerin şikâyetleri ve Sanayi Üretim Endeksi (SÜE) verilerinin uyuşmadığını belirtti.
Eğilmez yazısında konuya ilişkin şu ifadelere yer verdi:
“Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi sektörü üretim endeksi ilk çeyrekte yüzde 1,4 gibi düşük bir büyüme göstermişken ikinci çeyrekte daha da düşerek ortalama yüzde 0,2 büyüme sergilemiş görünüyor. Bu büyüme GSYH hesaplarında yer alan yüzde 6,1’lik sanayi büyümesinin ve yüzde 4,6’lık mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH büyümesinin oldukça altında. Dolayısıyla burada işler karışıyor ve sanayicilerin feryatları haksız görünmüyor.”
Sanayi sektörünün yüzde 70’inden fazlasını kapsayan imalat sanayiinde kapasite kullanım oranlarının da düşüş eğiliminde olduğunu belirten Eğilmez, “Grafik bize sanayide kapasite kullanım oranlarının düşüş eğiliminde olduğunu gösteriyor ve bu durum SÜE endeksindeki gelişmeyi doğruluyor” dedi.
Eğilmez büyüme verilerindeki ikinci tuhaflığın ise inşaat sektörüyle ilgili olduğunu belirterek “Buradaki veriler ve sektör temsilcilerinin yakınmaları bu sektörde de yüzde 10,9’luk bir büyümeyi işaret etmiyordu” ifadelerine yer verdi.
İnşaat Üretim Endeksi’nin (İÜE) ilk çeyrekte yüzde 1,2 ve ikinci çeyrekte yüzde 2,1 arttığını belirten Eğilmez, inşaat verilerine ilişkin ise şunları kaydetti:
“İÜE değişimi ilk üç ayda (ilk çeyrek) çok düşük bir artışı sergilerken ikinci üç ayda biraz daha yüksek bir artış göstermiş. Buna karşılık ikinci çeyrekteki inşaat üretiminin GSYH’ye yüzde 10,9 oranında bir katkı yapacak ya da mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış yüzde 4,6 oranındaki büyümeyi açıklayacak bir duruma kesinlikle işaret etmiyor.”
“Üçüncü tuhaflık dış ticaretin katkısından kaynaklanıyor” diyen Mahfi Hoca, “Her ay ihracat artışıyla iftihar edilirken bir de bakıyoruz ki ihracat bu dönemde yüzde 1,7 artarken ithalat yüzde 8,8 artmış” ifadelerine yer verdi.
Eğilmez, genel kabul gören görüşe göre ihracatın GSYH büyümesine pozitif, ithalatın ise negatif etki yaptığını kaydetti.
Eğilmez, “Yalnızca bu verilere bakılarak kesin bir yargıya varmak çok doğru olmasa da bu veriler bize ya bu büyüme oranlarının ya da sanayicilerin ve inşaat sektörü temsilcilerinin şikâyetlerinin doğru olmadığını söylüyor” değerlendirmesinde bulundu.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
