94 yaşındaki efsanevi yatırımcı Warren Buffett, CEO’luğunu devretmeye hazırlanırken, Berkshire Hathaway yöneticilerine bir kez daha en önemli ilkesini hatırlattı: “İtibar, kârdan önce gelir.” Buffet emekli olduğunda evde oturup pembe dizi izlemeye niyeti olmadığını da söyledi.
Warren Buffett speaks during a fundraiser for Democratic presidential hopeful, US Senator Hillary Rodham Clinton of New York, 26 June 2007 in New York. (Photo by STAN HONDA / AFP)
Dünyanın en zengin isimlerinden Warren Buffett, CEO’luğunu yürüttüğü Berkshire Hathaway’deki son yılına girerken, şirket yöneticilerine yıllardır gönderdiği o meşhur uyarıyı bir kez daha yineledi: “Para kaybedebiliriz—hatta çok fazla para. Ama itibardan bir parça bile kaybedemeyiz.”
Buffett, bu mesajı 25 yılı aşkın süredir her iki yılda bir yöneticilerine gönderdiği notlarda tekrarlıyor. Şirketin milyarlarca dolarlık yatırım kararlarının temelinde de bu yaklaşım yatıyor. “Yasal olup olmaması değil; düşmanca ama zeki bir gazetecinin yazacağı bir manşette yer almasını isteyip istemeyeceğimiz ölçüt olmalı” diyen Buffett, her kararın gelecekteki yansımasına dikkat çekiyor.
Buffett, çalışanlara gönderdiği 1,5 sayfalık notta, “Herkes yapıyor” gerekçesinin asla yeterli olmadığını, özellikle etik konularda bunun tamamen geçersiz bir savunma olduğunu vurguluyor.
Şirket kültürünün kurallar değil, yöneticilerin tavırlarıyla şekillendiğini belirten Buffett, “Kötü haberleri bana hemen iletin. Ertelenen sorunlar büyür, tıpkı 1991’de Salomon Brothers’ta olduğu gibi,” ifadelerini kullandı.
94 yaşındaki Buffett, 2026 başı itibarıyla şirketin yönetimini Greg Abel’e devredecek. Ancak emekli olmayı düşünmüyor. Wall Street Journal’a konuşan Buffett, “Evde oturup pembe dizi izlemeyeceğim. İlgi alanlarım hâlâ aynı” dedi.
Mirasının bir parçası olarak yöneticilerinden halef önerilerini içeren kişisel mektuplar da isteyen Buffett, bu yazıların sadece kendisi tarafından okunacağını, ancak CEO koltuğunu bırakması durumunda halefinin erişimine açılacağını belirtti.
Buffett, şirketin 330.000’den fazla çalışanı olduğunu ve gün içinde mutlaka bir yerlerde bir hata olabileceğini kabul ediyor. Ancak bu tür davranışların kökünün kazınmasının ancak yöneticilerin açık ve kararlı duruşuyla mümkün olduğunu söylüyor: “Şu anda Berkshire’da birilerinin uygunsuz bir şey yaptığını bilsek hoşnut olmayız. Ama bunları anında bastırabiliriz.”
Ünlü yatırımcının bu yaklaşımı, Jeff Bezos gibi diğer büyük iş liderleri tarafından da paylaşılıyor. Bezos’un şu sözü, Buffett’ın mirasını özetler nitelikte: “Markanız, siz odada yokken insanların hakkında ne söylediğidir.”
Buffett, 1965’te batmakta olan bir tekstil şirketini devralarak bugün piyasa değeri 1 trilyon dolara ulaşan bir finans devine dönüştürdü. Bugün 152 milyar dolarlık kişisel servetiyle yaşayan bir efsane olan Buffett, geride yalnızca yatırımlarla değil, aynı zamanda ilkeli liderliğiyle de iz bırakıyor.
To: Berkshire Hathaway Managers (“The All-Stars”)
cc: Berkshire Directors
From: Warren E. Buffett
Date: December 19, 2014
“Bu, Berkshire’ın en öncelikli meselesini bir kez daha vurgulamak ve halefiyet planlaması konusunda yardımınızı istemek için yazdığım iki yılda bir gönderdiğim mektubumdur (söz konusu planlama sizinle ilgili, benimle değil!).
En önemli önceliğimiz – kârdan bile önde gelen – Berkshire’ın itibarını hep birlikte titizlikle korumaktır. Mükemmel olamayabiliriz ama çabalamalıyız. 25 yılı aşkın süredir bu mektuplarda belirttiğim gibi:
“Para kaybedebiliriz—hatta çok para. Ama itibardan bir parça bile kaybedemeyiz.”
Her eylemi sadece yasal olup olmadığına göre değil, aynı zamanda düşmanca ama zeki bir gazetecinin ulusal bir gazetenin birinci sayfasına yazmasını isteyip istemeyeceğimize göre değerlendirmeliyiz.
Bazen ekip arkadaşlarınız “Herkes yapıyor” diyebilir. Bu tür bir gerekçe, bir iş kararının ana dayanağıysa neredeyse her zaman kötü bir karardır. Ahlaki bir karar söz konusu olduğunda ise kesinlikle kabul edilemez. Bunu söyleyen biri olduğunda, ona bir gazeteciye ya da hakime bunu anlatmasını önerin—ne kadar işe yaradığını görecektir.
Bir şeyin uygunluğu ya da yasallığı konusunda tereddütte kalırsanız, mutlaka beni arayın. Ancak, bir eylem size tereddüt veriyorsa, büyük olasılıkla sınırın çok yakınındadır ve o fikirden vazgeçilmelidir. Sahada kalıp bolca para kazanabiliriz. Eğer bir şey sınırda mı değil mi diye sorgulanıyorsa, dışındadır deyip geçin.
Bununla bağlantılı olarak, önemli kötü haberleri bana gecikmeden bildirin. Kötü haberle başa çıkabilirim ama onun kendi kendine büyümesini beklememeyi tercih ederim. Salomon’daki bir sorunun neredeyse 8.000 çalışanlı bir firmanın sonunu getirme noktasına gelmesi, kötü haberi ertelemenin bir sonucuydu.
Bugün Berkshire’da birilerinin uygunsuz bir şey yaptığını bilsek hoşnut olmayız. Ama bu kaçınılmaz: Şu anda 330.000’den fazla kişiyi çalıştırıyoruz ve bu kadar insanın bir günü hatasız geçirmesi imkânsız. Ancak, en ufak bir uygunsuzluk kokusu alındığında derhal harekete geçerek bu tür davranışları ciddi biçimde azaltabiliriz. Bu konulardaki tutumunuz—sözleriniz kadar davranışlarınızla da—şirketinizin kültürünü en çok etkileyen unsur olacaktır. Kültür, kural kitaplarından daha güçlüdür.
Diğer konularda bana ne kadar bilgi vermek isterseniz o kadar verin. Her biriniz kendi tarzınızla işinizi mükemmel şekilde yönetiyorsunuz ve yardımım gerekmez. Ancak yalnızca şu konuları mutlaka bana danışmalısınız: Emeklilik sonrası faydalarda değişiklik, şirket alımları ve olağandışı yüksek sermaye harcamaları. Bunun dışında, okumayı sevdiğim için ilgimi çekebilecek şeyleri her zaman gönderebilirsiniz.
Halefiyet konusundaki yardıma ihtiyacım var. Hiçbirinizin emekli olmasını istemiyorum, hepinize 100 yıl, (Charlie için 110 yıl) ömür diliyorum. Ama olur da başınıza bir şey gelirse, lütfen yarın sabah itibarıyla görevinizi devralabilecek kişiyle ilgili önerilerinizi bana kısa bir not ya da e-posta ile gönderin. Bu yazılar sadece benim tarafımdan okunacak; ben artık CEO değilsem, yerime geçecek kişi tarafından değerlendirilecek. Adayınızın güçlü ve zayıf yönlerini özetleyin, varsa alternatifleri de ekleyin. Çoğunuz bunu daha önce sözlü ya da yazılı olarak iletmiştiniz. Ancak artık pek çok yeni iş alanımız olduğu için her şeyi hafızamda tutmam mümkün değil; bu yüzden yazılı olarak güncellemeniz önemli.
Bazı işler birkaç kişi tarafından yürütülüyor—Blumkins, Merschmans ya da Applied Underwriters’taki ikili gibi—bu durumda bu maddeyi dikkate almanıza gerek yok.
Not kısa, gayriresmî, el yazısı olabilir. Yeter ki “Warren için kişisel” ibaresiyle gönderin.
Bu konudaki yardımınız için teşekkür ederim. İşinizi yönetme biçiminiz için de ayrıca teşekkürler. Sayenizde benim işim kolaylaşıyor.”
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
