Trump, 20 Ocak’ta düzenlenecek yemin töreni ile ikinci kez başkanlık koltuğuna oturmadan ağzının tadı kaçacak. Mayıs ayında aleyhinde verilen bir davaya ait karar, seçim süreci nedeniyle ertelenmişti. New York eyalet mahkemesi, 10 Ocak’ta hakkında verilen hükü okumak için Trump’ı mahkemeye davet etti.
Donald Trump (FOTOĞRAF: CHANDAN KHANNA / AFP)
2017-2021 arasındaki başkanlığı sırasında sözleri ve eylemleriyle ABD siyasi tarihinin en tartışmalı başkanları arasına ismini yazdıran Donald Trump, bir kez daha koltuğa oturacak. Ama ağzının tadı kaçmış olarak… 20 Ocak’ta göreve başladığında hüküm giymiş bir suçlu olarak Beyaz Saray’a çıkacak. Kasım ayındaki seçimi rahat bir şekilde kazansa da, Mayıs ayında New York’ta görülen bir davada suçlu bulunmuş, hakkındaki hükmün açıklanması seçimlerin sonrasına bırakılmıştı. Davanın hakimi Juan M. Merchan, seçim sonuçlarının ardından kararın Trump’ın başkanlık döneminin sonrasına ertelenmesi çağrılarını reddetmiş, suça konu olan eylemlerin başkanın dokunulmazlık kazanmadan işlendiği için erteleme talebini geri çevirmişti.
Trump, Mayıs ayında porno yıldızı Stormy Daniels’a yaptığı ‘sus payı’ ödemesiyle ilgili olarak muhasebe kayıtlarını tahrif etmekten suçlu bulunmuştu. Daniels’s ödenen sus parası, Trump evli iken onunla cinsel ilişki yaşadığını açıklamaması için verilmişti. Para, 2016 başkanlık seçim kampanyası sırasında Daniels’ın konuşmasını engellemek için verilmişti. Trump, Daniels’ın açıklamalarını ve muhasebe yanlışı suçlamalarını reddediyor.
Trump’ın suçlu bulunmasından bir ay, ABD Yüksek Mahkemesi eski başkanların resmi eylemlerden dolayı, yani ülkeyi yönetme sürecinde yaptıkları şeylerden dolayı kovuşturulamayacağına karar verdi. Trump’ın avukatlarının başvurusundan sonra verilen kararda, ‘savcılar tamamen kişisel, resmi olmayan bir davranışla ilgili bir davada, başkanlığa ait eylemleri gerekçe gösteremezler’ denildi.
Donald Trump (Fotoğraf: Allison ROBBERT / POOL / AFP)
New York’taki mahkemenin hakimi ise Trump’ın suçlu bulunduğu davada verilecek hükmü 10 Ocak’ta açıklayacağını duyurdu.
Trump, 34 adet işleme ait kayıtları tahrif etme suçundan suçlu bulunmuştu. Suçlamalar, Trump’ın eski avukatı Michael Cohen aracılığıyla 2016’da yapılan 130 bin dolarlık bir ödemeyle ilgiliydi. Amaç, o zamanki porno oyuncusu Stormy Daniels’ın on yıl önce Trump ile cinsel ilişkiye girdiği iddialarını kamuoyuna açıklamasını önlemekti. Ödemenin yapıldığına tarafların hiçbirisi itiraz etmiyor. Ödeme yasadışı olmasa da iddianameye göre, işlemin gerçek nedenini gizlemek için belgelerde manipülasyon yapıldı. Önce avukat Cohen porno oyuncusuna ‘sus payı’ olarak 130 bin dolar ödedi. Sonra bu miktarı Trump’tan aldı. Trump ise avukaya yapılan ödemenin içeriğini çarpıtarak, işlemi gizlemek istedi. Mahkeme, 2016 başkanlık seçimleri öncesindeki bu işlemin, kampanya finansmanı suçuna girdiğini belirledi. Böylece ABD tarihinde ilk kez eski bir başkan, bir suçtan hüküm giydi.
Aslında ceza 11 Temmuz’da açıklanacaktı. Ancak seçim süreci nedeniyle Trump’ın avukatları açıklamanın ertelenmesini istedi ve hakim 2 kez kararı erteledi. Kasım ayı sonunda yapılması beklenen açıklama, Trump’ın seçim zaferinin ardından askıya alındı. Savcılık, hakime cezanın açıklanmasını Trump görevden ayrıldıktan sonraya ertelenmesini önerse de, Hakim Merchan bu talebi reddetti, kararı bozmayı ve tüm yargılamayı durdurmayı da reddetti. Hakim, Trump’ın cezasını öğrenmek için 10 Ocak’ta sabah 9:30’da online veya şahsen mahkemede hazır bulunmasını emretti.
Cezanın içeriği, Hakim Merchan duyuruyu yapana kadar belirsiz. Hakim, hem eski ve hem de gelecekteki bir ABD başkanına ceza verip vermeyeceğini ve ne zaman vereceğini tartmak zorunda olduğu için ikilemde. Merchan, kanunlara göre hem savcılara ve hem de Trump’a konu hakkında yorum yapma fırsatı vermek zorunda olduğunu belirtti. Muhtemel cezalar para cezası, ertelenmiş hapis cezası veya dört yıla kadar hapis cezası olabilir. Ancak hakim Merchan, davadaki ‘en muhtemel seçeneğin’ Trump’ı koşulsuz serbest bırakmak gibi göründüğünü söyledi. Bu, davanın hapis cezası, para cezası veya ertelenmiş hapis cezası olmadan sonuçlanacağı anlamına geliyor.
Donald Trump (Fotoğraf: Kena Betancur / AFP)
Ancak, Trump’ın mahkumiyeti böyle bir davada hala geçerli olacak. Yasaya göre, ABD’nin New York eyaletinde bir suçtan hüküm giymiş bir kişi, eyaletin suç veritabanına bir DNA örneği sağlamak zorunda. 78 yaşındaki başkan, ikinci dönemine hüküm giymiş bir suçlu olarak başlayacak.
Bu durum belirsiz. New York yasalarına göre, Trump’ın Cuma günü ceza tarihini belirleyen karara itiraz etme imkanı yok, ancak Trump avukatlarının bunu denemesi bekleniyor. Trump ise kendisi aleyhindeki kararın bozulmasını ve yargılamanın tamamen düşürülmesini istiyor. Trump’ın sözcüleri başkanın ‘mücadeleye devam edeceğini’ söylüyor.
Trump’ın avukatları, ABD başkanlarının Yüksek Mahkeme kararı uyarınca görevdeyken işledikleri eylemler için geniş bir dokunulmazlığa sahip olduklarını savunuyor. Ancak Hakim Merchan, bu kararın mevcut davada geçerli olmadığını çünkü tartışmalı sus payı ödemesinin Trump’ın ilk başkanlığından önce yapıldığını açıkladı. Ayrıca, bunlar özel hayatında işlenen eylemlerdi.
Trump tarafı, Merchan davayı düşürmezse Yüksek Mahkeme’den müdahale isteyeceklerini zaten belirtti. Merchan’a gönderdikleri 25 Kasım tarihli bir mektupta, savunmanın başkanlık dokunulmazlığına atıfta bulunması nedeniyle ABD Anayasası’nın Yüksek Mahkeme’ye itiraz edilmesine izin verdiğini savundular. Trump’ın avukatları ayrıca davanın federal mahkeme tarafından devralınmasını da istedi. Savcılık, Trump ekibinin taleplerine 13 Ocak’a kadar bir cevap vereceğini açıkladı. Bu tarih, cezanın duyurulmasından üç gün sonraya geliyor.
Hukuken böyle bir imkan var ancak kanunlara göre ceza verilene kadar beklemek zorunda. Akla gelen başka bir soru da, ‘Acaba Trump başkan olduktan sonra kendini affedebilir mi?’ Bu sorunun cevabı ise kesin olarak ‘hayır’. Zira başkanlık affı yalnızca ABD federal mahkemesindeki suçlara ilişkin mahkumiyetler için geçerli. Buna karşılık Trump, New York eyaleti mahkemesi tarafından mahkum edildi.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
