BM raporlarına göre, Suriye'nin yeniden inşası için gereken bütçe 400 milyar doları aşabilir. Ülkedeki evlerin yüzde 17,5'i yıkılırken, elektrik başta olmak üzere birçok kritik altyapı için çökmek üzere. Ülkenin yeniden inşasında Türkiye'deki firmaların etkisi büyük olabilir...
61 yıllık Baas rejiminin çökmesinin ardından, iş savaş sonrası Suriye’nin yeniden inşası tartışılmaya başlandı.
Birleşmiş Milletler’in (BM) yıllar itibariyle yayınladığı raporlara göre, Suriye’nin savaş sonrası yeniden inşası için gereken bütçe 400 milyar doları aşabilir. Ülkenin yıllardır süren çatışmalar nedeniyle büyük ölçüde tahrip olan altyapısı, ekonomisi ve sosyal yapısının toparlanması için uluslararası işbirliği ve büyük yatırımlar şart.
Vision of Humanity’nin verilerine göre, iç savaşın başladığı 2011 yılından bu yana ülkedeki konutların yüzde 17,5’i yıkıldı ve tahminler, çatışmalardan kaynaklanan altyapı hasarının 117,7 milyar doları bulduğunu gösteriyor. Yaşanan yıkım ve tahribat 2010 yılında ülkenin GSYİH’sinin 2 katına tekabül ediyor.
Savaşın başladığı dönemde mevcut olan enerji altyapısının büyük bir kısmı tahrip edilirken, Beşşar Esad yönetiminin santralleri çalıştırmak için gereken yakıtı temin edememesi durumu daha da ağırlaştırmıştı.
Eski yönetimin Elektrik Bakanı Ghassan al-Zamel, yakın zamanda yaptığı bir açıklamada, doğrudan zararların 40 milyar doları, dolaylı zararların ise 80 milyar doları aştığını belirtti. Elektrik şebekesinin yüzde 50’sinden fazlası kullanılamaz hale gelirken, enerji üretimi için gereken gaz ve yakıt tedarikinde de ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Bu durum, günlük enerji arzını 2-4 saatle sınırlandırıyor.
Suriye’nin ekonomik toparlanması, ülkenin doğusunda bulunan Deir Ezzor bölgesinin kontrolüne bağlı. Bu bölge, zengin gaz ve petrol rezervleri ile ekonominin yeniden inşa edilmesi için kritik bir öneme sahip.
Suriye ekonomisinin, iç savaşın yıkıcı etkilerinden kurtulabilmesi için analistlere göre on yıl sürebilir. Ancak siyasi fırtına diner ve dış destek sağlanırsa, ülkenin, yıllar sonra ilk kez refah fırsatına sahip olabileceği ifade ediliyor.
The National’ın haberine göre, Jusoor Studies Centre ekonomisti Khalid Al Terkawi, Suriye ekonomisinin sıfıra dönmesi için yedi ila sekiz yıl çalışmanın gerektiğini, siyasi koşulların düzgün işlemesi ve kurumsal istikrarın sağlanması halinde ise ekonominin 2011’deki seviyesinin üzerine çıkabileceğini belirtti.
Öte yandan Suriye’de yönetimin değişmesi üzerine Türkiye’deki çimento firmalarının hisslerinde büyük artış yaşandı. Ülkenin yeniden inşasında Türkiye’nin üstleneceği rol, birçok büyük inşaat firmasını da şimdiden heyecanlandırıyor. Türkiye’nin, Suriye’de yönetimi ele geçiren gruplarla yakınlığı da bu olasılığı artırıyor.