BM Genel Sekreteri Antonio Guterres (Fotoğraf: Andrea RENAULT / AFP)
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Salı günü Orta Doğu’daki durumu görüşmek üzere toplandı. Toplantı, 18 Mart’ta kırılgan bir ateşkesin bozulmasının ardından İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki operasyonlarını yoğunlaştırmasının ardından gerçekleştirildi.
İsrail’in çatışmaları yeniden başlatmasından bu yana 2,200’den fazla Filistinli öldürüldü ve yaklaşık 5,800 kişi de yaralandı. İsrail’in Gazze Şeridi’ne uyguladığı abluka da Gazze’nin 2,1 milyonluk nüfusu üzerinde ciddi etkiler yaratarak, zaten vahim olan insani krizi daha da derinleştirdi.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM Genel Merkezi’ndeki oturuma katılarak iki devletli çözümün çöküşün eşiğinde olduğu uyarısında bulundu. Yorumlar, Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı’nın pazartesi günü Gazze’de devam eden ablukayla ilgili duruşmaları başlatmasının ardından geldi.
Uluslararası Adalet Divanı, İsrail’in Gazze’ye yardım gönderme yükümlülükleri hakkında BM’nin danışma görüşü talebine ilişkin duruşmaları başlattı, 28 Nisan 2025.
“İki devletli çözüm geri dönüşü olmayan bir noktaya yaklaştı. Uluslararası toplumun sürekli işgal ve şiddeti önleme sorumluluğu vardır,” diyen Guterres, Konsey’deki büyükelçilere çözümün uygulanmasını sağlamak için acil adımlar atılması gerektiğini de vurguladı.
“Üye devletlere çağrım açık ve acildir: iki devletli bir çözümün hayata geçirilmesi için geri dönüşü olmayan adımlar atın. Hiçbir taraftaki aşırılık yanlılarının barış sürecinden geriye kalanları baltalamasına izin vermeyin,” diye ekledi.
Ayrıca İsrail’in ablukası nedeniyle Gazzelilerin içine itildiği insani koşulların, halkı hayati önem taşıyan yardım, ilaç ve temel ihtiyaç maddelerinden yoksun bırakmaya devam ettiği konusunda da uyarıda bulundu:
“Gazze Şeridi’ndeki insani durum kötüden daha kötüye ve hayal gücünün ötesine geçti. Yaklaşık iki aydır İsrail gıda, yakıt, ilaç ve ticari malzemeleri engelleyerek 2 milyondan fazla insanı hayat kurtaran yardımlardan mahrum bırakırken, dünya da bunu seyrediyor.”
Guterres, gelecekteki herhangi bir barış için güçlü bir temel sağlamak üzere coğrafi gerçeklerin korunması gerektiğini kaydetti. BM Başkanı, Batı Şeria’da artan yerleşimci şiddeti ve genişlemesi konusunda da alarm verdi.
Guterres ayrıca, Güvenlik Konseyi’nin Gazze’nin yüzölçümünü azaltacak eylemler de dahil olmak üzere bölgenin toprak ya da demografik bütünlüğünü değiştirmeye yönelik her türlü girişimi uluslararası hukuk çerçevesinde reddettiğini açıkladı ve Gazze Şeridi’nin gelecekteki Filistin için büyük önem taşıdığını savundu.
Guterres, “Gazze gelecekteki Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır ve öyle kalmalıdır,” dedi.
Gazze’de savaş, Hamas militanlarının 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail’in güneyine saldırarak çoğu sivil yaklaşık 1,200 kişiyi öldürmesiyle yeniden alevlendi. Hamas başta 251 kişiyi rehin aldı, şu anda ise 24’ü hala hayatta olduğu düşünülen 59 kişiyi elinde tutuyor.
Gazze Sağlık Bakanlığı’na göre, İsrail’in müteakip saldırısı bugüne kadar çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 52,365 Filistinlinin ölümüne neden oldu.
BM, bağımsız olarak doğrulayabildikleri tüm ölümlerin yaklaşık yüzde 70’inin kadın ve çocuk olduğunu belirtiyor.
İsrail ordusunun son rakamlarına göre savaşın başlangıcından bu yana 850 İsrail askeri öldü.