BM Gıda Örgütü, 25 Nisan'da “son kalan gıda stoklarını Gazze Şeridi'ndeki sıcak yemek mutfaklarına teslim ettiğini” açıkladı. (Fotoğraf: Omar AL-QATTAA / AFP)
Gazze’de faaliyet gösteren Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşları, İsrail’in insani yardımlara yönelik kapsamlı ablukasının başlamasından iki ay sonra, büyük yardım kuruluşlarının gıda stoklarının tükenmesiyle bölgenin “kıyamet benzeri” bir durumla karşı karşıya olduğunu açıkladı.
Uluslararası Adalet Divanı (ICJ), İsrail’in Gazze’deki Filistinli sivillere insani yardım “sağlama ve kolaylaştırma” yükümlülüğüne ilişkin bir hafta sürecek duruşmalar düzenliyor.
İsrail, 2 Mart’ta Gazze’ye yardım girişlerini durdurdu. 18 Mart’ta ise Hamas’a baskı yapmak amacıyla askeri harekâtını yeniden başlattı. Bu adım, Hamas’ın 7 Ekim 2023’teki saldırısında rehin aldığı kişilerin kalanını serbest bırakmasını hedefliyor.
Öte yandan Tel Aviv yönetimi, BM’ye bağlı Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı UNRWA’nın Gazze ve işgal altındaki Batı Şeria’daki faaliyetlerine Hamas’ın sızdığını öne sürerek iş birliğini askıya aldı. Ancak BM ajansı bu iddiaları kesin bir dille reddetti.
UNICEF Orta Doğu ve Kuzey Afrika İletişim Müdürü Tess Ingram, Euronews’e yaptığı açıklamada, bu yılın başından bu yana altı ay ile 5 yaş arası çocuklar arasında yaklaşık 10 bin akut yetersiz beslenme vakası tespit edildiğini, bunlardan bin 600’ünün ağır durumda olduğunu belirtti.
UNICEF’in verilerine göre Gazze’de akut beslenme yetersizliği nedeniyle tedavi gören çocuk sayısı bir ay içinde neredeyse iki katına çıktı; ateşkesin sürdüğü Şubat ayında 2 bin 27 çocuk, Mart ayında ise 3 bin 696 çocuk tedavi altına alındı.
BM, 18 aydır devam eden İsrail-Hamas savaşından önce Gazze’de akut beslenme yetersizliğinin neredeyse yok denecek kadar az olduğunu belirtiyor.
Ingram, beş yaşın altındakilerin “özel beslenme ihtiyaçları” nedeniyle yetersiz beslenmeye karşı “en savunmasız” durumda olduklarını söyledi. “Yeterli gıda tedariki olmadan, yetersiz beslenen çocukların sayısının arttığını göreceğiz – ve tedavi edilmezse, ciddi şekilde yetersiz beslenen çocuklar daha da hastalanacak ve hayati tehlike oluşturacak.”
Ingram’a göre UNICEF’in yetersiz beslenmeyi önleyici gıda stokları (çoklu mikro besin maddeleri gibi) “tamamen tükendi,” yetersiz beslenmeyi tedavi edici gıda stokları ise “çok sınırlı seviyelerde tükendi.”
Ingram, şiddetli akut yetersiz beslenmenin özel tedavi gerektirdiğini ve çocukların beyin gelişimi üzerinde ömür boyu sürecek etkiler de dahil olmak üzere uzun vadeli riskler taşıdığını sözlerine ekledi.
Ingram, yakın zamanda yapılan bir araştırmada iki yaşın altındaki çocukların yüzde 90’ının iki ya da daha az besin grubuyla beslendiğinin tespit edildiğini ve bunların anne sütü ve tahıl olduğunu sözlerine ekledi. “Bunun bir çocuğun büyümesi ya da gelişmesi için yeterli olmadığı açık ve bu durum aylardır devam ediyor.”
Sivil toplum kuruluşu Mercy Corps da sahadaki koşulların çok kötü olduğunu bildirdi. Gazze’deki ekip üyelerinden biri Euronews’e yaptığı açıklamada, “Durum son derece kötü ve hızla daha da kötüleşiyor, hayat her yönden daha da kötüye gidiyor,” dedi.
“Yiyecek büyük ölçüde mevcut değil. Sadece bazı konserve ürünler, baklagiller ve aşırı pahalı yerel sebzeler kaldı” diye ekledi.
“İnsanlar depoladıkları konserve ya da makarna ile hayatta kalmaya çalışıyor ya da kalan az miktarda gıda için dayanılmaz fiyatlar ödüyor. Gıda sistemlerinin çökmesi birçok aileyi günlük tek bir öğünden bile mahrum bıraktı.”
UNRWA’nın kıdemli iletişim müdürü Jonathan Fowler Euronews’e yaptığı açıklamada, Gazze’deki durumun “distopik ve kıyamet gibi” olduğunu söyledi. “(Abluka altında) geçen her saatle birlikte daha fazla insan yetersiz beslenme açısından daha yüksek risk kategorisine giriyor.”
Fowler, “Tahminler (daha yaygın) şiddetli akut beslenme yetersizliği yönünde. Ve bunu dizginleyecek araçlarımız yok, çünkü tıbbi gıda da hiç gelmiyor,” diyerek UNICEF tarafından sağlananlar gibi en ciddi yetersiz beslenme biçimlerini tedavi etmek için kullanılan gıda ürünlerine atıfta bulundu.
UNRWA, Gazze’deki mutfaklarını beslemek için gerekli unu tükendi. Euronews’e konuşan UNRWA sözcüsü Fowler, ajansın geçen hafta sonu 250 acil gıda paketi dağıttığını, bu paketlerin iki hafta süresince kuru ve konserve gıda içerdiğini belirtti. Ancak Dünya Gıda Programı’nın da gıda stoklarının bu hafta itibariyle tükenmeye başladığı bildirildi.