Hürriyet gazetesi Avrupa baskısı 1 Şubat’ta kapanıyor: Bir dönemin sonu

1969 yılından bu yana Avrupa’daki Türk toplumunun önemli yayın organlarından biri Frankfurt merkezli Hürriyet Avrupa’nın 31 Ocak 2025 tarihi itibarıyla yayınlarını durduracağı açıklandı. Bir zamanların dev yayın organı Hürriyet gazetesinin Avrupa baskısı 1 Şubat’ta bayilerde yer almayacak.

Hürriyet Avrupa’nın kapanış haberini Hollanda’da yaşayan duayen gazeteci İlhan Karaçay, “Dünyadaki birçok gazetenin örnek aldığı Hürriyet artık yok!” başlığı ile duyurdu. Karaçay, “Muhteşem kadrosuyla, ülkesi dışında en çok satılan gazete unvanına sahip olan Hürriyet’in yokluğunun acısını derinden hissediyorum. 1969 yılından 1985 yılına kadar, büyük bir meslek aşkı ile çalıştığım Hürriyet gazetesinin, 1 Şubat 2025 günü Avrupa yayınlarına son vereceğini öğrendim.” ifadelerini kullandı.

Karaçay, Hürriyet gazetesinin popüler olduğu günlerinden kalma, kendisinin de yer aldığı bir de fotoğrafı da paylaştı.

HÜRRİYET’İN AVRUPA HİKÂYESİ: İLK TÜRKLER, İLK GAZETE

Hürriyet’in Avrupa macerası “İlk Türkler, ilk gazete” başlığı ile 17 Nisan 2012 nüshasında şöyle anlatılmıştı:

“Almanya’da basılan ilk Hürriyet 17 Nisan 1969 tarihini taşır. Ama Hürriyet’in Almanya’daki okurları ile buluşması daha eskilere dayanır.

Türkler işgöçü anlaşmasının imzalanmasından önce çeşitli yollardan Almanya’ya gelmeye başlar. Anlaşma öncesi Almanya’daki Türk sayısı 7 bini geçer. İstanbul’dan Münih’e gelen trenlerin yolcuları artmaya başlar. Hemen hepsi, ailesini Türkiye’de bırakmıştır. Onlarla haberleşme aracı mektuptur. Ara sıra yeni gelenlerin getirdikleri gazetelerden de memleket haberleri alabilirler.

Uçakla gelen gazeteler

Hürriyet, Avrupa’ya göç eden Türkleri yalnız bırakmaz. Sedat Simavi’nin yanında yer alan Tahsin Öztin ve Ali Ersan’dan oluşan ekip Almanya’ya gelip röportajlar yapar. Avrupa’daki Türklerin yaşamını Türkiye’ye aktarır. Uçak seferlerinin verdiği imkanlar çerçevesinde Türkiye baskısı gazeteler Almanya’ya yollanır. Çeşitli kentlerde, genellikle Türk işçilerinin çalıştığı fabrikalar önünde satılır.

Hasret büyüyor

Sıla hasreti büyümeye başlamıştır. Hürriyet, Türkiye’nin 68’inci vilayeti olarak tanımlanmaya başlayan Münih’te büro açar. Her gün Almanya’dan haberler yayınlamaya başlar. Ama Almanya’daki Türkler’in hergün okuyabilecekleri bir gazeteye ihtiyacı olduğu apaçık ortadadır. İşte bu eksiği doldurabilmek için Hürriyet Gazetesi yöneticileri, Almanya’da da gazete yayınlanmasını kararlaştırırlar. İlk adım 1969 yılında Münih’te Hürriyet Avrupa Gazetesi’ni kurmakla başlar. Ve tarihi gün gelir. 16 Nisan 1969’da Münih Havaalanı’na inen THY uçağı, Almanya’da basılacak ilk Hürriyet’in matrislerini de getirir. Artık iş Münchner Buchgewerbehaus’ta, kurşun kalıpları hazırlamaya ve baskı makinesinin düğmesine basmaya kalmıştır.

İlk gazete

Münih’te 16 Nisan 1969 günü basılan Hürriyet, ertesi gün Almanya’nın birçok kentinde gazete bayilerindeki yerini alır. İlk baskının tirajı 7 bin civarındadır. Gazete, Türkiye baskısına göre bir gün geç yayınlansa da, büyük bir boşluğu doldurmuştur.

İlk gazetede neler vardı

En tepede “HÜRRİYET bugünden itibaren Almanya’da da basılmaya başladı” başlığı var. Yurt dışında yakınları olanların, gazete aracılığıyla 200 kelimeyi aşmayacak mesajlar gönderebilecekleri belirtiliyor. İlk baskıyla birlikte, Hürriyet’in hiç bitmeyen atılımları da başlıyor. İlk aksiyon “Bu GECE SİZDEYİZ” adını taşıyor. Zamanın Genel Yayın Yönetmeni Necati Zincirkıran başkanlığındaki Hürriyet ekibi, Türk adı yazan herhangi bir zili çalıyor. Kapıyı açana “Parola” diye soruyor. “Hürriyet” cevabını veren 1000 Mark kazanıyor.

İlginç haberler

İlk talihli Münih’te yaşayan Ankaralı Nuriye Kurdeş. Kapıyı açan 17 yaşındaki Bora “Hürriyet” deyince, Siemens’te ayda 350 Mark kazanan Nuriye Kurdeş 1000 Mark’ın sahibi oluyor. Gazetenin birinci sayfasında, göz koyduğu kızla evlenemeyen bir gencin, Silifke’de işlediği cinayetler zinciri manşette yer alıyor. Katil öldürülerek ele geçirilmiş. İkinci önemli haber, Vietnam’da can veren bir Türk. Amerikan ordusunda görev yapan İslam Özger, Vietkong komünistlerine karşı savaşırken hayatını kaybediyor. Amerika’da yaşayan ailesine son gönderdiği mektupta “Benim için üzülmeyin, çocuk değilim ki…” diye yazmış. Bir başka haber Başbakan Süleyman Demirel’in belediyelerden vatandaşa daha çok hizmet götürmelerini istediğini belirtiyor.

60 pfennig

Hürriyet, o günün şartlarına göre Almanya haricinde Hollanda, Belçika, Avusturya, İsviçre ve İngiltere’ye de ulaşıyor. Gazetenin ülkelere göre satış fiyatı şöyle: Almanya: 60 Pfennig, Hollanda: 65 Cent, Belçika: 8 Frank, Avusturya 4 Schilling, İsviçre: 70 Centimes, İngiltere: 1.3 Shiling.

GÜNÜMÜZDE HÜRRİYET

Bugün, gazeteniz Almanya’nın Frankfurt Havalimanı yakınlarındaki Mörfelden-Walldorf kentinde 13 Aralık 2001’de faaliyete geçen kendi baskı tesisinde basılmaktadır. Hürriyet, bu modern tesisini dünyanın çeşitli ülkelerinden toplam 26 yayının üretimine de sunmuştur. 4 kıtadan 8 farklı dilde ve farklı sıklıkta yayınlanan bu gazetelerin arasında dünyaca ünlü markalar, uluslararası ödülü bulunan en ciddi gazeteler, kültürlerarası iletişime hizmet veren ya da kanaat önderlerine hitap eden yayınlar yer almaktadır. Birçok matbaada basılan önemli yayınların, en kaliteli tesisler arasında gösterdiği basımevi, saate 135 bin gazete üretebilecek kapasitede tasarlanmıştır.”

AVRUPA’NIN 19’UNCU DEVİ OLMUŞTU

Hürriyet, 2001 yılındaki bir haberinde ise, “Hürriyet Avrupa’nın tüm gazeteleri arasında 19’uncu, kendi sınıfında ise en büyük 9’uncu gazetesi oldu. Avrupa’da yayınlanan 1133 gazete arasında yapılan değerlendirmeler sonucu tiraj ve okuyucu sayısı bakımından en büyük 100 gazete belirlendi. Buna göre Avrupa’nın en büyük gazetesi Alman Bild-Zeitung olurken, İngiliz The Sun ikinci, yine İngiliz Daily Mail üçüncü sırada yer aldı.” bilgisi verilmişti.

Gazetenin tirajna ilişkin ise, “Avrupa’da yapılan araştırmada, Avrupa’nın en büyük 100 gazetesi belirlenirken gazeteler boyut farkına göre ayrılmadı. Listeye göre Hürriyet 1999 yılında ortalama 526 binlik yurtiçi tirajı ve günlük 1 milyon 640 binlik okuyucu sayısıyla 19’uncu sırada yer aldı. Tabloid ve farklı sınıftaki gazetelerin yer aldığı listede Hürriyet kendi sınıfında ise Avrupa’nın 9’uncu büyük gazetesi oldu.” açıklaması yapılmıştı.

Gazete Doğan Grubundan Demirören Grubuna geçtikten sonra ise her geçen gün etkisini yitirmiş, Avrupa’daki tesislerinin bir çoğu satılmıştı.

Velev'i Google Haberler üzerinden takip edin