Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa’nın ayak uyduramayacağı bir yapay zeka yarışının başlangıç silahını ateşledi.
ABD Başkanı Donald Trump Salı günü, Teksas’taki bir veri merkezinden başlayarak, önümüzdeki yıllarda ABD’nin yapay zeka hakimiyetini pekiştirmek için gereken altyapıyı inşa etmek üzere yarım trilyon dolarlık bir proje açıkladı.
Politico’dan Pieter Haeck’in haberine göre, Fransız yapay zeka firması Mistral’e yatırım yapan girişim sermayesi şirketi Headline’ın genel ortağı Christian Miele, “Bu bir uyandırma çağrısından daha fazlası; bu yüzümüze bir tokat” dedi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise bölgenin ABD ve Çin’i yakalamasına yardımcı olmak için daha büyük bir teklifin parçası olarak AB’nin yapay zeka inovasyonunda olması konusunda iddialı konuştu. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da önümüzdeki ay ev sahipliği yapacağı küresel bir yapay zeka zirvesinde benzer bir adım atmayı hedefliyor.
ABD’nin planının büyüklüğü AB’nin planını gölgede bırakıyor ve ABD’nin Çin’e ayak uydurmaya odaklandığını ortaya koyuyor. Sosyal medya, bulut ve çipler konusunda şimdiden kaybeden Avrupa, yapay zeka konusunda da geride kalacak gibi görünüyor.
Sadece bir hafta içinde ABD, yapay zeka konusunda radikal bir şekilde daha agresif bir duruş sergiledi; yapay zeka çiplerinin dünyanın geri kalanına ihracatını kısıtladı, bir yapay zeka düzenlemesi girişiminden vazgeçti ve şimdi de bir yatırımcının Manhattan Projesi’ne (ABD’nin 1940’larda nükleer silah üretme planı) benzettiği bir yatırım programı başlattı.
AB’nin, OpenAI’nin chatbotu ChatGPT’nin Avrupalı rakipleri gibi yapay zeka modellerini eğitmek için gereken donanımın yaygınlaştırılmasını teşvik etme planları var.
Aralık ayında Komisyon, blok genelinde yapay zeka için optimize edilmiş süper bilgisayarlar inşa etmek üzere fon alacak ve yapay zeka modellerini eğitmek üzere yeni girişimlere ve araştırmacılara açık olacak yedi tesis seçti.
Bu yatırımın toplam tutarı 1,5 milyar euro ve bunun yarısı AB bütçesinden karşılanıyor. RWTH Aachen Üniversitesi’nde yapay zeka profesörü ve yapay zeka araştırma laboratuarları ağı CAIRNE’nin başkanı Holger Hoos, AB’nin yatırımının “ABD’de yeni açıklanan yatırımın birkaç kat altında olduğunu” söyledi. Hoos, “Bu da AB’nin yeterince hırslı olmadığını gösteriyor” dedi. Risk sermayedarı Miele de aynı görüşte: “Yapay zekanın stratejik önemi henüz siyasi düzeyde anlaşılabilmiş değil.”
Trump’ın Yıldız Geçidi Projesi, aralarında Japon SoftBank, yapay zeka öncüsü OpenAI, yazılım devi Oracle ve yatırımcı MGX’in de bulunduğu özel fon ve sermaye ortaklarına yaslanarak hemen 100 milyar dolar dağıtmayı planlıyor.
Birleşik Krallık çip firması Arm ve ABD’li yapay zeka çip tasarımcısı Nvidia, Azure bulut hizmetlerini sağlamak da dahil olmak üzere OpenAI ile çalışan Microsoft ile birlikte teknoloji ortakları.
AB’de aynı ölçüde özel sermaye toplayabilecek önde gelen yapay zeka şirketleri de yok.
Avrupa Dış İlişkiler Konseyi’nde politika uzmanı olan Giorgos Verdi, “ABD’nin sahip olduğu Büyük Teknoloji şampiyonlarına sahip değiliz; özel sermayeyi harekete geçirmek için onlarla birlikte çalışma lüksüne sahip değiliz” dedi.
“Mesela Mistral’in bu tür bir yatırım kapasitesini harekete geçirebileceğini ve bu devasa yapay zeka veri merkezlerini inşa edebileceğini düşünemiyorum” dedi.
Avrupa’nın parçalı finansal piyasaları Avrupalı startup’lar için her zaman bir engel olmuştur ve bölgenin sermaye piyasalarını iyileştirme planlarında şu ana kadar çok az gerçek ilerleme kaydedilmiştir.
Enerji, Avrupa’nın ABD’nin yapay zeka hamlesini karşılayabilmesinin önündeki bir başka engel.
Veri merkezleri, özellikle de YZ’ye güç verenler, enerji yoğun operasyonlardır. Başkan Trump “sondaj bebeğim sondaj” sloganını benimsedi ve gaz ve petrol üretimini artırmak için “ulusal enerji acil durumu” ilan etti.
Avrupa’da enerji fiyatları Ukrayna’daki savaşın ardından hızla yükselirken, birçok şirket yüksek maliyetlerin küresel rakipleriyle rekabet etmelerini zorlaştırdığını söylüyor.
Miele, “Bu ölçekte bir altyapıyı işletmek için ihtiyaç duyulacak enerji türü çılgınca olacak” dedi.
ABD’nin bu hamlesi AB’yi harekete geçirebilir.
Çarşamba günü Avrupa Parlamentosu’nda yapılan bir tarışmada von der Leyen, Komisyonunun yatırım konusunda ulusal hükümetlerle koordinasyon sağlaması gereken “stratejik bir alan” olarak yapay zekayı gösterdi.
Yatırımcılar, startup ve teknoloji lobi grupları ve Avrupalı milletvekilleri Brüksel’i daha ileri gitmeye ve kapsamlı bir yapay zeka donanım planı ile anı yakalamaya çağırdı. Fransa’nın önde gelen teknoloji ve startup lobi grubu France Digitale, inovasyonun finansmanında “yapısal reformlar” önermenin “kaçınılmaz” göründüğünü söyledi.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Avrupa Parlamentosu’nun Finlandiyalı üyesi Aura Salla, sermaye piyasalarına acilen dikkat edilmesi çağrısında bulundu. “Yatırım açığını kamu finansmanı ile kapatamayız, daha fazla özel yatırım çekmeliyiz” dedi. Komisyon’un bazı aksaklıkları gidermeye yönelik bir dizi politika girişimi var. Bunların hiçbiri büyük yatırımlar içermiyor.
Gelecek hafta von der Leyen, ekonomiyi nasıl canlandırmaya çalışacağını göstermek üzere bir rekabetçilik pusulası açıklayacak. Ayrıca, mevcut düzenleyici yamalı bohçayı sona erdirmek için yeni kurulan şirketler için tek bir kurumsal kod olan 28. rejim planları da var.
Ancak bunun ötesinde uzmanlar, AB’nin iddialı OpenAI rakipleri geliştirme yeteneği konusunda hızla bir gerçeklik kontrolüyle karşılaşabileceği ve bunun yerine daha küçük proje ve modelleri tercih etmesi gerektiği konusunda uyarıyor.
“Hangi noktada ABD ile rekabet edemeyebileceğimizi kabul etmek istiyoruz?” diye sordu Verdi.