TOPLUMDA kadınların ve/veya azınlık grubu oluşturan kişilerin maruz kaldıkları ve mevcut hiyerarşik düzende belli bir seviyenin üstüne yükselmelerine engel olan soyut ayrımcılığı ifade eden bir metafor.
Özellikle kadınların çalışma hayatlarında yükselişlerini engelleyen mekanizmaları ifade etmek için kullanılır. “Tavan” kelimesi kadınların kariyer basamaklarını tırmanırken karşılaştığı bariyeleri ifade eder; “cam” kelimesi bu sınır ya da bariyerlerin göreli görünmezliğini ve inceliğini gösterir.
Cam tavan metaforu, ABD’de The Wall Street Journal adlı günlük gazetede 1986’da yayınlanan, Carol Hymowitz ve Timothy D. Schellhard’ın kaleme aldığı “Cam Tavan: Kadınlar Neden Zirvedeki Pozisyonlara Gelmelerini Engelleyen Görünmez Bariyeri Aşamıyor?” başlıklı makalede kullanıldıktan sonra yaygınlaşmıştır.
Cam Tavan Ayrımcılığı Nedir?
Cam tavan kavramının temelinde, belirli kişi ve gruplara karşı toplumda görülen önyargılar/ayrımcılık (özellikle de ırkçılık ve cinsiyetçilik) bulunmaktadır. Somut ve resmi bir şekilde gerçekleşmeyen bu engele, günümüzde sadece kadınlar değil, etnik azınlık gruplar veya bulundukları yerdeki güç dengelerine bağlı olarak erkekler de maruz kalabilmektedirler.
Cam Tavan Ne Zaman Oluşur?
Cam tavan kavramı, sadece kadınların iş hayatında üst düzey pozisyonlara yükselmelerindeki engelleri ifade etmek için değil, aynı zamanda cinsiyet temelli eğitim, gelişim fırsatındaki eşitsizlikler ve aynı iş için daha az maaş alma veya alınan maaştan daha az faydalanma gibi çok katmanlı problemleri ifade eder.
Örneğin halk arasında erkeklerin maaş zammı isteme konusunda daha atılgan oldukları ve bu sayede daha yüksek maaşlara eriştiklerine yönelik hatalı bir algı vardır: Kadınlar da erkekler kadar sık maaş zammı talep etmektedirler; ancak %5 daha nadiren kabul almaktadırlar.
Ayrıca erkeklerin daha egemen olduğu iletişim kanallarına dahil olamama veya rehberlik ve mentorluk gibi hizmetlerden gerekli şekilde yararlanamama gibi, toplumda yerleşik olarak var olan çeşitli yanlış uygulamaları da kapsayacak biçimde kullanılabilmektedir.
Cam Tavana Neden Olan Faktörler Nelerdir?
Cam Tavan Sendromu, kadınların iş hayatında başarı elde etmesindeki en büyük kariyer engelidir ve bu cam tavanlara neden olan faktörler oldukça çeşitlidir: Örneğin şirketlerin yönetim, ücret, terfi, eğitim ve kariyer geliştirme politikaları ve uygulamaları, şirketteki iletişim stili ve liderlik stili, örgütsel yaşamda erkeklere avantaj sağlayan yöneticilik, kültürel öğeler, kalıp yargılar, şirket kültürü ve statükoyu sürdürme çabasıdır.
Kaynaklar ve İleri Okumalar İçin Öneriler:
- S. A. Davies-Netzley. (2016). Women Above The Glass Ceiling: Perceptions On Corporate Mobility And Strategies For Success. Gender & Society, sf: 339-355. doi: 10.1177/0891243298012003006. | Arşiv Bağlantısı
- ^ G. Neville. (1990). Women In The Workforce: The Effect Of Demographic Changes In The 1990S. ISBN: 9780852906552. Yayınevi: The Industrial Society.
- ^ A. Bullough, et al. (2017). Research On Women In International Business And Management: Then, Now, And Next. Cross Cultural & Strategic Management, sf: 211-230. doi: 10.1108/CCSM-02-2017-0011. | Arşiv Bağlantısı
- ^ OECD. (2017). The Pursuit Of Gender Equality An Uphill Battle. ISBN: 9789264281318. Yayınevi: OECD Publishing.
- ^ E. Reuben, et al. (2014). How Stereotypes Impair Women’s Careers In Science. Proceedings of the National Academy of Sciences, sf: 4403-4408. doi: 10.1073/pnas.1314788111. | Arşiv Bağlantısı
- ^ C. C. Miller. Is Blind Hiring The Best Hiring?. (25 Şubat 2016). Alındığı Tarih: 18 Mart 2021. Alındığı Yer: The New York Times | Arşiv Bağlantısı
- ^ M. Wholley. 12 Diversity Statistics That Will Make You Rethink Your Hiring Decisions. (5 Haziran 2020). Alındığı Tarih: 18 Mart 2021. Alındığı Yer: Clear Company | Arşiv Bağlantısı
- ^ Women in the Workplace. Women In The Workplace 2020: A Crisis Is Looming In Corporate America. (15 Eylül 2020). Alındığı Tarih: 18 Mart 2021. Alındığı Yer: Women in the Workplace | Arşiv Bağlantısı
- ^ U.S. Equal Employment Opportunity Commission. Women In The American Workforce. (18 Mart 2021). Alındığı Tarih: 18 Mart 2021. Alındığı Yer: EEOC | Arşiv Bağlantısı
- ^ V. Zarya. The Percentage Of Female Ceos In The Fortune 500 Drops To 4%. (6 Haziran 2016). Alındığı Tarih: 18 Mart 2021. Alındığı Yer: Fortune | Arşiv Bağlantısı
- ^ Congressional Hispanic Caucus Institute. The Changing U.s. Workforce: The Growing Hispanic Demographic And The Workplace. (18 Mart 2020). Alındığı Tarih: 18 Mart 2021. Alındığı Yer: Society for Human Resource Management | Arşiv Bağlantısı
- ^ NPR. Often Employees, Rarely Ceos: Challenges Asian-Americans Face In Tech. (17 Mayıs 2015). Alındığı Tarih: 18 Mart 2021. Alındığı Yer: NPR | Arşiv Bağlantısı
- ^ a b D. A. Cotter, et al. (2001). The Glass Ceiling Effect. Social Forces, sf: 655-681. doi: 10.1353/sof.2001.0091. | Arşiv Bağlantısı
- ^ F. D. Blau, et al. (2017). The Gender Wage Gap: Extent, Trends, And Explanations. Journal of Economic Literature, sf: 789-865. doi: 10.1257/jel.20160995. | Arşiv Bağlantısı
- ^ B. Artz, et al. (2018). Do Women Ask?. Industrial Relations: A Journal of Economy and Society, sf: 611-636. doi: 10.1111/irel.12214. | Arşiv Bağlantısı
- ^ F. Newport. Americans See Women As Emotional And Affectionate, Men As More Aggressive. (21 Şubat 2001). Alındığı Tarih: 17 Mart 2021. Alındığı Yer: Gallup.com | Arşiv Bağlantısı
- ^ B. A. Dugan, et al. The Glass Ceiling: Potential Causes And Possible Solutions. (1 Eylül 2017). Alındığı Tarih: 17 Mart 2021. Alındığı Yer: Defense Technical Information Center (DTIC) doi: 10.21236/ada278051. | Arşiv Bağlantısı
- ^ Pew Research Center’s Social & Demographic Trends Project. Women And Leadership. (14 Ocak 2015). Alındığı Tarih: 18 Mart 2021. Alındığı Yer: Pew Research Center’s Social & Demographic Trends Project | Arşiv Bağlantısı
- ^ N. August. Gender Inequality. (1 Ağustos 2009). Alındığı Tarih: 17 Mart 2021. Alındığı Yer: University of Wisconsin | Arşiv Bağlantısı
- ^ J. Goudreau. A New Obstacle For Professional Women: The Glass Escalator. (21 Mayıs 2012). Alındığı Tarih: 17 Mart 2021. Alındığı Yer: Forbes | Arşiv Bağlantısı
- ^ K. A. Snyder, et al. (2008). Revisiting The Glass Escalator: The Case Of Gender Segregation In A Female Dominated Occupation. Social Problems, sf: 271-299. doi: 10.1525/sp.2008.55.2.271. | Arşiv Bağlantısı
- ^ K. Faniko, et al. (2017). Nothing Changes, Really: Why Women Who Break Through The Glass Ceiling End Up Reinforcing It:. Personality and Social Psychology Bulletin, sf: 638-651. doi: 10.1177/0146167217695551. | Arşiv Bağlantısı
- ^ A. Eyring, et al. (1998). Shattering The Glass Ceiling: Some Successful Corporate Practices. Journal of Business Ethics, sf: 245-251. doi: 10.1023/A:1017986811704. | Arşiv Bağlantısı
- İ. İpçioğlu, et al. (2018). Cam Tavan Sendromu: İnsan Kaynakları Yöneticileri Bağlamında Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversistesi Sosyal Bilimler Ensitüsü Dergisi, sf: 686- 709. | Arşiv Bağlantısı
- S. Utma. (2019). Kadına Yönelik Cinsiyet Ayrımcılığı Ve Cam Tavan Sendormu. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, sf: 44- 58. | Arşiv Bağlantısı
- E. Yavuz, et al. (2019). Türkiye’de 2000-2018 Yılları Arasında Cam Tavan Kavramı Ile İlgili Çalışmaların İncelenmesi Ve Yorumlanması. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, sf: 697- 718. | Arşiv Bağlantısı
- Ö. Haskan Avcı. (2020). Toplumsal Cinsiyet: Psikolojik Danışma Ve Rehberlikte Güncel Konular. ISBN: 987625402017. Yayınevi: Nobel Yayıncılık. sf: 279-293.
- P. Smith, et al. (2012). A Maze Of Metaphors Around Glass Ceilings. Gender in Management: An International Journal, sf: 436-448. doi: 10.1108/17542411211273432. | Arşiv Bağlantısı